
Klimaatverandering vormt gevaar voor gezondheid, merken ze ook in Lelystad-Oost: 'Bij iedereen is het warm in huis'
Klimaatverandering is niet alleen slecht voor de natuur, maar vormt ook een gezondheidsrisico voor mensen, volgens de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS). Dat staat in haar nieuwste rapport. In Lelystad merken ze dat nu al.
In steeds meer Nederlandse woningen is het bijna onleefbaar op zomerse dagen. Zo ook in veel huizen in de Zuiderzeewijk in Lelystad-Oost.
Klimaatkwetsbare wijken
Suzan Brouwer woont al 3 jaar in een huurwoning in deze wijk en probeert met gesloten gordijnen en open ramen de hitte buiten te houden. "Maar vanochtend om 9.30 was het al 26,5 graden binnen. En ik had alles potdicht gehouden sinds gisteravond." Suzanne is zeker niet de enige die hier in haar wijk last van heeft. "Hier is het bij iedereen warm in huis."
Het is een bekend verschijnsel in zogenoemde klimaatkwetsbare wijken. Daar staan woningen die onvoldoende bestand zijn tegen extreme temperaturen. Die woningen werden vaak gebouwd in de jaren 70 en 80 zonder goede isolatie of ventilatie. "Toen kende men nog geen energienormen", zegt gemeenteraadslid Fred Wilcke die al 40 jaar in Lelystad-Oost woont. "Alles was van kunststof, enkel glas, totaal niet klimaatbestendig."
Gezondheidsproblemen door klimaatverandering
Het wonen in een woningen die niet klimaatbestendig is, kan leiden tot 'gezondheidsproblemen zoals hittestress, luchtwegklachten, hart- en vaatziekten, kanker en psychische aandoeningen', volgens het rapport. Jaarlijks overlijden ongeveer 660 mensen door warmte, 'waarvan er 250 kunnen worden toegeschreven aan klimaatverandering'.
Volgens de RVS wordt in het huidige beleid de link tussen klimaatverandering en volksgezondheid nog te vaak over het hoofd gezien.
'Structurele hulp nodig'
En ongelijkheid speelt hierin volgens het rapport ook een belangrijke rol. Hittegolven, droogte, luchtvervuiling en overstromingen treffen namelijk vooral sociaal kwetsbare groepen: mensen met lage inkomens, ouderen en mensen in slecht geïsoleerde woningen.
Juist deze groepen hebben minder toegang tot de juiste subsidies, informatie of middelen om hun woning aan te passen. De subsidies komen juist vaak bij de rijken terecht terwijl zij 'ook zonder financiële steun zouden kunnen verduurzamen'. En dat speelt ook in Lelystad-Oost, zegt Wilcke: "In deze wijk zien we mensen met doeken voor het raam, parasols in de tuin of kranten tegen het glas. Het zijn noodoplossingen, maar structurele hulp is nodig."
Aan de hand nemen
"We praten we altijd over de sociaal zwakkeren, die in deze woningen wonen. En die moet je echt bij de hand meenemen om te begeleiden naar het juiste loket om daar eventueel de subsidie op te halen", weet hij. Andere mensen zijn volgens hem mondiger en vinden hun weg wel. "En deze mensen wat minder."
De gemeente probeert bewoners via huis-aan-huisbezoeken en informatieavonden te bereiken met bijvoorbeeld subsidiemogelijkheden voor woningisolatie. "Want een brief alleen werkt vaak niet. Die verdwijnt al snel in een la", vertelt Wilcke. De RVS adviseert om in het beleid goed na te denken over de toekomst, en over hoe klimaatverandering en vervuiling invloed hebben op gezondheid.