Is mineralendeal tussen Oekraïne en VS een stap naar vrede? 'Pas als eerste schoppen de grond in zijn'
De Verenigde Staten en Oekraïne zijn het eens geworden over de veelbesproken zogenaamde mineralendeal. Hiermee komt er een investeringsfonds voor het herstel van Oekraïne en krijgt de VS toegang tot natuurlijke grondstoffen. "Ook goed voor Europa."
Na maandenlange onderhandelingen maakten de vicepremier van Oekraïne en het Amerikaanse ministerie van Financiën afgelopen nacht bekend dat de veelbesproken mineralendeal rond is. Hoewel er nog weinig bekend is over de inhoud, gaat het veel betekenen voor het herstel van Oekraïne na de oorlog.
'Goed voor Europa'
Voormalig diplomaat Ron Keller is blij dat de deal gesloten is, vooral na het geruzie tussen de Amerikaanse president Trump en de Oekraïense president Zelensky en hun goedmaking in het Vaticaan afgelopen week. "Het is goed nieuws dat de VS en Oekraïne samen vooruit gaan kijken."
"Dat is ook goed voor Europa", gaat Keller verder. Want het laat volgens hem zien dat de Amerikanen zich niet afsluiten van haar Europese bondgenoten. "Ze blijven zich toch echt verbonden voelen met Europa."
Mijnen in Oekraïne
Deze mineralendeal houdt volgens de oud-diplomaat in dat de Verenigde Staten grondstoffen diep uit de grond in Oekraïne mag halen. "Lithium, grafiet, olie, gas en andere mineralen en hulpbronnen die voor een groot deel nog heel diep in de aarde liggen, die gaan ze op termijn ontginnen en exporteren", legt hij uit.
Om die grondstoffen te krijgen gaan de Amerikanen mijnen bouwen in Oekraïne, met de hoop de mineralen te verkopen en winst te maken. "Een deel van die opbrengsten worden dan gestort in een investeringsfonds", vertelt Keller. Het geld uit dat investeringsfonds wordt dan gebruikt om Oekraïne weer op te bouwen na de oorlog.
Oorlog stopt niet
Maar dat herstel is dus pas ná de oorlog die nu nog steeds bezig is. Volgens Keller gaat deze deal ook niet meteen betekenen dat de oorlog stopt. "Dat klinkt een beetje somber. Maar het betekent wel dat de VS zich wat meer achter Oekraïne schaart. Dat is goed nieuws voor Oekraïne."
"Want de Amerikanen leken onder Trump wel heel erg de kant van Rusland te kiezen", gaat hij verder. "Nu zien de Amerikanen ook een Oekraïens belang. De minister van Financiën spreekt ook over gezamenlijke belangen en een onafhankelijk Oekraïne voor de toekomst."
'Poetin is vriendschap met Trump kwijt'
Terwijl de VS en Oekraïne positief reageren op de deal, is er nog geen reactie vanuit Rusland of president Poetin. "Deze deal betekent dat Poetin een klein beetje van die ultieme vriendschap met Trump kwijt is", denkt Keller.
Maar de deal gaat dus voorlopig nog weinig betekenen voor langdurige vrede in Oekraïne, volgens de oud-diplomaat. "Het gaat pas materieel worden als de eerste schoppen de grond in gaan, dan zijn we jaren verder."
Doorgaan met oorlog
Poetin kan dus eigenlijk nog doorgaan met de oorlog, zegt Keller. "Sterker nog, je zou kunnen denken dat Poetin er nu een schepje bovenop wil doen, omdat hij nu nog kan doorduwen in Oekraïne." Dat zou anders zijn geweest, als de VS veiligheidsgaranties gaf aan Oekraïne, maar dat is in deze deal dus niet het geval.
Wat Poetin gaat doen, hangt volgens hem voornamelijk af van of de Amerikanen na deze mineralendeal nog doorgaan met het leveren van wapens en inlichtingen aan Oekraïne. "Daar staat in de overeenkomst niets over. Het kan zijn dat het stopt, maar het kan ook doorgaan en dan wordt het voor Poetin lastig om door te duwen."