Jarenlang heeft Istahil er niet over durven te praten, maar nu wil ze een 'voorbeeld zijn voor andere vrouwen'. Met haar verhaal wil ze het taboe rond vrouwenbesnijdenis doorbreken. "Toen ik jong was, had ik geen voorbeelden, ik had werkelijk geen idee. Ik heb dat heel erg gemist."

Als de dag van gisteren

Want hoewel het decennia geleden is, kan Istahil zich haar besnijdenis nog herinneren als de dag van gisteren. Ze was 6 jaar oud en woonde nog in haar geboorteland Somalië. "Het was een hele mooie dag", begint ze.

"Ik had een nieuwe jurk gekregen van mijn moeder en snoep. Het kon eigenlijk niet beter, tot het moment waarop ik een woonkamer vol vrouwen binnenliep."

Scherpe pijn

Vanaf dat moment gaat het snel. "Ik lag opeens op de grond. Mijn jurk en onderbroek werden omlaag getrokken en met een scheermes werd mijn clitoris weggesneden. Omdat ik moest gillen, kreeg ik een doek in mijn mond gepropt. Daarna werden mijn schaamlippen weggesneden. Die vervolgens als een soort trofee omhoog werden gehouden. Die scherpe pijn in mijn lijf vergeet ik nooit meer. Dagenlang daarna kon ik niet plassen."

Wendela Kolkman is gynaecologe en houdt wekelijks een spreekuur voor vrouwen die in hun jongere jaren zijn besneden in het HagaZiekenhuis. Het verhaal van Istahil komt haar helaas bekend voor. "Ik noem het beestje het liefste bij de naam: het gaat om pure verminking, niets meer, niets minder. Het verminken van een vrouwelijk geslachtsdeel."

'Het is mensonterend'

En dat verminken gebeurt onder de meest barre omstandigheden, zegt Kolkman. "Zonder verdoving, zonder antibiotica, vaak met een bot scheermesje. Het wordt gedaan door een zogenaamde 'midwife' die van dorp naar dorp trekt om deze handeling uit te voeren. Het meisje wordt soms bloedend achtergelaten in de bossen. Het is echt mensonterend."

Maar de druk om deze gruwelijke praktijken uit te voeren is enorm in bepaalde culturen, legt Kolkman uit. "Het maakt hen vrouw. Want zonder die besnijdenis kan een vrouw niet trouwen. Het belang van trouwen is zeer hoog, anders stelt haar leven niks voor en gaat ze een eenzame toekomst tegemoet. Het kan zelfs haar dood betekenen."

Tot 30ste altijd pijn

Pas jaren later komt Istahil er achter, als ze al jaren in Nederland woont, hoe abnormaal en wreed het is wat haar is overkomen in haar jeugd. "Ik viel van de ene verbazing in de andere, ik dacht dat iedereen besneden was. Tot mijn 30ste heb ik altijd pijn gehad. Ook bij intiem contact."

Toen zij doorkreeg dat dit allemaal niet normaal was, kwam de boosheid naar boven. "Ik ben totaal verminkt, hoe is het mogelijk dat vrouwen dit elkaar aan kunnen doen? Maar op wie moet ik precies boos zijn, op mijn moeder of mijn oma? Zij wisten ook niet beter en dachten echt dat ze dit uit liefde voor mij moesten doen."

Eigen kinderen

Inmiddels is Istahil zelf ook moeder van een zoon en twee dochters. "Ik vond het een moeilijk moment toen mijn dochters 6 jaar oud werden. Je bent dan nog zo klein en kwetsbaar."

Het bracht haar terug naar haar eigen verdriet, vertelt ze. "Maar er was ook blijdschap. Dat ik dit leed bij hen heb kunnen voorkomen."

Leed voorkomen

Istahil wil het thema vrouwenbesnijdenis onder de aandacht brengen. Daarom treedt ze ook op als vertrouwenspersoon bij de GGD. En als sleutelpersoon van de Federatie van Somalische Associaties Nederland (FSAN).

Istahil: "De VN heeft als doelstelling om vrouwenbesnijdenis in 2030 helemaal uit te bannen. Ik heb er een hard hoofd in of dit gaat lukken. Het zit zo diep verankerd in de cultuur, dit. En het is ook een familiekwestie. Je wil je familie niet afvallen, dat doe je gewoon niet. Maar ik zal er altijd voor blijven strijden om dit de wereld uit te krijgen."