De moeizame verhouding tussen de Britse royals en de pers: 'Diana manipuleerde net zo hard terug'
Prins Harry en zijn vrouw Meghan Markle klagen de Britse krant Mail on Sunday aan vanwege de publicatie van een brief van Meghan Markle aan haar vader. Het is de volgende stap in een moeizame verhouding tussen de Britse royals en de tabloidpers.
Want in 1993 was het de moeder van prins Harry, prinses Diana, die toen The Daily Mirror aanklaagde voor de publicatie van privezaken. Destijds ging het om een foto van Diana in een sportschool in Chelsea, in een weinig verhullend sportoutfit, gemaakt door de sportschooleigenaar. Die vond overigens dat Diana wel moest weten van het maken van foto's, omdat ze nota bene met make-up op in de sportschool was verschenen.
'Mevrouw manipuleerde net zo hard terug'
Zowel The Daily Mirror als de sportschooleigenaar schikten de zaak met Diana. Oud-correspondent Hieke Jippes vertelt over die tijd: "Ze kon geen stap zetten of de pers volgde haar. Dit heeft ze destijds gebruikt om een streep te zetten, om te zeggen: niet alles is geoorloofd." Jippes voegt wel toe: "Ze gebruikte de pers net zoals dat ze hen beschuldigde." De oud-correspondent moet denken aan de foto's van Diana samen met haar minaar Dodi, in badpak op een jacht.
Volgens Jippes weet iedereen inmiddels wel dat Diana destijds de fotograven had getipt dat ze daar op de jacht zou verblijven, zodat ze in haar gunstigste houding gefotografeerd zou worden. Volgens Jippes "manipuleerde mevrouw net zo hard weer terug".
Gereduceerd tot handelswaar
Al denkt Hieke Jippes dat zulke tactieken vandaag de dag niet meer zo goed zouden werken. "Er zijn veel meer media, zeker met de komst van sociale media, met alle verhalen - waar of onwaar - aan de haal gaan". De omloop is zo snel, dat ze al snel voor waar worden aangenomen en verweer bijna niet meer mogelijk is. Niet voor niets klaagde prins Harry deze week dat de vrouwen waar hij van houdt - doelend op zijn moeder en zijn vrouw - worden gereduceerd tot handelswaar en niet meer worden behandeld als echte personen.
De dood van Diana heeft wel iets veranderd in de verhouding tussen pers en koningshuis, denkt Jippes. En dan met name voor haar twee zonen. Jippes zegt: "William en Harry hebben hele duidelijk een streep getrokken. Ze gaan achter iedereen aan die hun recht op privacy schendt."
Consumenten de dupe van gebrek aan kennis bij experts van online veilinghuis Catawiki
Experts bij veilingsite Catawiki zijn vaak onervaren en maken regelmatig fouten. Ook verschijnen objecten van andere webshops op de site. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag. Bij meer dan een derde van de experts zijn onregelmatigheden te vinden.
Een IKEA-lamp belandt op de veiling voor 'bijzondere objecten' en wordt verkocht voor meer dan de winkelprijs. Een valse schets, toegeschreven aan Rembrandt van Rijn, passeert de deskundige blik van een expert. Het toont aan dat de belofte van een deskundige controle in de praktijk niet altijd wordt waargemaakt.
Twijfelachtige achtergrond
EenVandaag onderzocht 170 experts en 20.000 objecten op Catawiki. Van de experts hadden er 60 een twijfelachtige achtergrond en waren er negen überhaupt niet online te traceren.
Gecertificeerd taxateur Willem de Winter is snoeihard: "Bij Catawiki werken geen gecertificeerde registertaxateurs. 'Expert' klinkt leuk, maar het is geen beschermde titel. Het zijn coaches. Van de zaken zelf hebben ze vaak weinig verstand."
Info
Hoe werkt Catawiki?
Aanbieden: verkopers dienen hun object in via de website, inclusief foto's en een beschrijving.
Online beoordeling: een Catawiki-expert beoordeelt de objecten uitsluitend op basis van foto's en ingestuurde informatie. Deze expert stelt vaak de waarde van een object vast.
Veiling: goedgekeurde objecten worden geplaatst in een online veiling, waar bezoekers kunnen bieden op items in categorieën als sieraden, kunst, antiek en zelfs auto's.
Verkoop: de hoogste bieder wint en betaalt via Catawiki. De verkoper ontvangt na enkele dagen het geld.
'Kwaliteit gaat achteruit'
Europa's grootste online veilinghuis begon ooit in Assen als een platform voor stripboekverzamelaars. Gebruikers kunnen hier verzamelobjecten en kunst kopen en verkopen. De site trekt inmiddels meer dan tien miljoen unieke bezoekers per maand en organiseert wekelijks meer dan 75.000 veilingen in verschillende categorieën.
Met dat enorme aanbod is Catawiki een paradijs voor kunstliefhebbers en verzamelaars. Maar die zijn de laatste jaren steeds minder tevreden. EenVandaag sprak met tientallen kopers, verkopers en experts. Zij zeggen unaniem dat de kwaliteit van het platform achteruit gaat en zijn ontevreden over de klachtenafhandeling.
Alleen fysiek taxeren
Een object deugdelijk online taxeren is volgens deskundigen riskant en niet goed te doen. Ook Willem de Winter - met meer dan 40 jaar ervaring in kunst en antiquiteiten - plaatst grote vraagtekens bij Catawiki's systeem van online beoordelen. "Kunst kun je eigenlijk alleen fysiek taxeren," stelt hij. "Een foto kan je makkelijk manipuleren en is een plat vlak waarin belangrijke details ontbreken."
Volgens De Winter is het daarnaast ook niet goed gesteld met de afhandeling van verkeerde objecten bij Catawiki. "Reguliere veilinghuizen nemen vaak hun verantwoordelijkheid als er iets mis is. Je kunt dan meestal binnen een paar weken het werk terugbrengen. Dat systeem passen ze bij Catawiki niet toe," aldus De Winter.
Misleiding
Volgens Joyce Donat van de Consumentenbond maakt Catawiki niet waar wat het belooft. "Ze profileren zich met veiligheid, deskundige experts en bescherming tegen nepproducten, maar dat blijkt vaak schijn."
Kopers en verkopers betalen commissie voor onder meer expertise en betalingsbeveiliging, maar krijgen daar volgens Donat te weinig voor terug. "Als jij iets belooft en je doet het niet, zet jij daarmee dus je klanten op een verkeerd been, dan misleid je".
Klachtenafhandeling
Catawiki schiet volgens de Consumentenbond ook tekort in de klachtenafhandeling. Donat wijst op de Europese Digital Services Act (DSA), die platforms verplicht om in te grijpen bij misleidende of foutieve aanbiedingen. "Dus als er bijvoorbeeld iets van Temu wordt aangeboden, dan is Catawiki verplicht om die aanbieders eraf te halen en om het probleem op te lossen."
In de praktijk gebeurt dat onvoldoende en blijven klachten vaak maandenlang onopgelost. Zowel verkopers als kopers zijn regelmatig maandenlang met verschillende medewerkers van de klantenservice in contact zonder een tevreden afhandeling.
Toxische werksfeer
Volgens oud-experts die anoniem met EenVandaag spraken, heerst er bij Catawiki een toxische werksfeer waarin winst centraal staat. Het management zou vooral gericht zijn op het behalen van targets en het toelaten van zoveel mogelijk objecten.
Tegen EenVandaag zeggen experts dat zij die druk om veel te beoordelen in korte tijd voelen. Bovendien zeggen bronnen binnen het platform dat experts regelmatig worden ingezet op vakgebieden waarin zij onvoldoende kennis hebben. Zorgvuldigheid moet daarbij vaak wijken voor snelheid en omzet.
Info
Reactie Catawiki: 'Problemen zijn zeldzaam'
Catawiki zelf zegt in een schriftelijke reactie: "Bij Catawiki staan kwaliteit en betrouwbaarheid voorop. We combineren technologie met honderden interne experts die elk object beoordelen voordat het op de site komt."
Volgens het bedrijf worden jaarlijks meer dan een miljoen objecten geweigerd en profiteert iedere koper van zogenaamde 'Buyer Protection'. Ook wijst het op de uitbreiding van het personeelsbestand en een grondig selectieproces voor experts."
Meer dan 20 miljoen objecten zijn inmiddels via ons verkocht. Problemen zijn zeldzaam, maar als ze voorkomen, ondernemen we altijd gepaste actie. "Op algemene vragen over niet-kloppende informatie rond experts op de site en de afhandeling van klachten van kopers en verkopers, ging het platform niet in.