Karin Didderen met een matje van patatresten.Bron: Eigen foto
Karin Didderen met een matje van patatresten.

Bioloog Karin gelooft in patat als basis voor kustversterking, oesterbanken en overbegroeiing

Johan Boef

Ze helpen kustgebieden te versterken en brengen leven terug in kanalen, kwelders en rivieren: de slimme matten die Karin bedacht. Hollandser kan het haast niet, zeker als je bedenkt dat de matten gemaakt zijn van patat- en aardappelresten.

Natuur aanleggen en beschermen met plastic-structuren; dat voelde voor bioloog Karin Didderen niet goed. Daarom ontwikkelde ze met twee collega's een materiaal dat wél volledig afbreekbaar is. Inmiddels wordt hun materiaal zelfs ingezet om koraalriffen en mangrove-bossen weer op te bouwen.

Plastic in de Waddenzee

Karin was gevraagd om te kijken naar de aangroei van mosselbanken in de Waddenzee. "Mijn collega-onderzoekers en ik hadden een methode ontwikkeld met plastic, die heel goed werkte voor zoetwatermosselen", vertelt ze. "Maar plastic in de Waddenzee, dat kan natuurlijk eigenlijk niet."

Via een omweg kwamen ze bij een Nederlands bedrijf terecht dat met zogeheten biopolymeren werkt, een afbreekbaar alternatief voor plastic. "We hadden eerst biopolymeren in het buitenland besteld, maar bij de douane bleek dat er toch nog plastic inzat. Dat soort uitdagingen heb je dan allemaal."

Biopolymere matten, zo werkt het.

Afgekeurde friet als basis

Uiteindelijk kwamen ze uit op een restproduct van frietproductie, dichtbij huis in het Brabantese Oosterhout. "We zijn 3 jaar bezig geweest om het restproduct in die vorm te krijgen."

Het bedrijf waarmee de biologen samenwerken startte drie generaties geleden als schillenboer. Inmiddels is het een high tech biopolymerenbedrijf, vertelt Karin over Rodenburg Biopolymers. "Ze gebruiken afgekeurde friet als grondstof voor hun biopolymeren."

Hergebruik van aardappelresten

Bij de productie van patat wordt een deel van de aardappelen niet gebruikt. Dat is vooral restafval, zoals schillen. Ook komt er bij de productie van patat zetmeel vrij, het witte residu dat op je mes of snijplank achterblijft als je aardappels snijdt.

Bij massaproductie komen daar tonnen van vrij. Samen met afgekeurde patat, wordt dit verwerkt tot zogenoemde biopolymeren, ofwel bioplastics. Deze bioplastics zijn biologisch afbreekbaar.

Lego

Het materiaal dat de patatresten als basis heeft, wordt in het water geplaatst. Het bestaat uit een soort losse lego-delen die aan elkaar geklikt kunnen worden. Daartussen worden dan bijvoorbeeld plantjes, zeegras of mosselsschelpen geplaatst. De natuur doet vervolgens de rest.

"We begonnen in de Waddenzee, dat waren mosselbanken", legt ze uit. "Maar we plaatsen ze ook in kwelders, de groene randjes tussen de zee en het land aan de buitenkanten van de dijken. We hebben gewerkt bij Texel en in Zeeland, in de Oosterschelde. Maar die plantjes groeien ook in Florida, waar we ook hebben gewerkt met kwelders."

Hollands clubje met aardappelen

Inmiddels is er in Australië en de Verenigde Staten volop aandacht voor wat Karin en haar collega's bedachten. "In Amerika zijn we eigenlijk veel groter, daar vinden ze het echt geweldig. Dan komen wij daar als Hollands clubje met onze aardappels."

De onderzoekers legden in Australië een onderwaterrif voor vis aan, dat kwam daar uitgebreid in het nieuws. "Inmiddels zijn er ook wetenschappelijke resultaten die aantonen dat het allemaal heel goed werkt", vertelt ze trots.

Kracht van de natuur

Dankzij onze patat-consumptie groeien er dus op verschillende plekken in de wereld weer koraal, riet en mosselbanken. Ook worden deltagebieden als de Australische mangrovebossen versterkt, waardoor de kust er veiliger wordt. En dat is dankbaar werk, vindt Karin.

"Je wil de natuur een zetje geven, zodat ze het vervolgens zelf weer kan. Het is veel te duur om alles aan te gaan leggen. Je moet de kracht van de natuur gebruiken om de boel aan de praat te krijgen. En dat is precies wat dit materiaal doet, het is soms tranenroerend. Als biologen vinden we het voor de natuur heel leuk."

Universitair hoofddocent politicologie Liza Mügge en oud-politica Hedy D'AnconaBron: EenVandaag
Universitair hoofddocent politicologie Liza Mügge en oud-politica Hedy D'Ancona
Verkiezingen 2025

Niet eerder zoveel vrouwen in de Tweede Kamer: het effect daarvan op de politiek

Er komen meer vrouwen dan ooit in de Tweede Kamer. Volgens de voorlopige uitslag stijgt het percentage vrouwelijke Kamerleden naar 43,3 procent. Wat betekent dit voor de politiek? "Heeft zeker effect op besluitvorming."

Vijf vrouwen die op een onverkiesbare plek op de kandidatenlijst stonden, lijken alsnog de Kamer in te komen door voorkeurstemmen, volgens stichting Stem op een Vrouw. Uit eerder onderzoek van EenVandaag en LINDA.meiden onder ruim 27.000 deelnemers bleek al dat 1 op de 3 vrouwen van plan was bewust op een vrouwelijke kandidaat te stemmen.

Effect op besluitvorming

Veel van die kiezers wilden bijdragen aan een betere afspiegeling van de Nederlandse samenleving in de Tweede Kamer. En dat kun je met een stem op een vrouw voor elkaar krijgen, weet universitair hoofddocent politicologie Liza Mügge van de UvA. "Meer vrouwen in de politiek heeft zeker effect op besluitvorming."

"Vrouwen zijn ook mensen, dus die nemen een heel palet aan ervaringen en inzichten mee die voortkomen uit hun eigen leven." Volgens Mügge betekent dit dat zij onderwerpen vaak vanuit een ander perspectief benaderen dan mannen.

Meer diversiteit, meer discussie

Als er meer mannen in de Kamer zitten, worden onderwerpen vaak behandeld vanuit een mannelijk perspectief, zegt Mügge. "Wetgeving en onderwerpen die in de politiek behandeld worden, leven dan ook meer bij mannen dan bij vrouwen", legt ze uit. Het gaat niet alleen om gender, maar ook om diversiteit op ander vlakken, zoals migratieachtergrond, beperking of seksualiteit. "We weten uit onderzoek dat diversiteit heel belangrijk is."

Als een groep divers is, ontstaat er meer discussie en daardoor 'kom je tot meer gewogen beslissingen'. Niet alleen op de voorgrond, ook achter de schermen tijdens vergaderingen voeden mensen die geen witte man zijn het debat met kritische vragen, vertelt ze.

Over partijgrenzen heen

Vrouwen zetten bepaalde thema's sneller op de politieke agenda dan mannen, zegt Mügge. Denk hierbij aan abortus, gezondheidszorg specifiek voor vrouwen, borstkanker en geweld tegen vrouwen. Niet alleen zetten vrouwen dit soort onderwerpen eerder op de agenda, ook zijn vrouwen over het hele politieke spectrum het vaker met elkaar eens over deze onderwerpen, weet Mügge.

Het is een belangrijk signaal voor meisjes, jonge vrouwen, om te laten zien: het kan
Universitair hoofddocent politicologie Liza Mügge

De toename van vrouwen in de Kamer is een belangrijk voorbeeld voor jongere generaties, volgens de universitair hoofddocent. "Het is een belangrijk signaal voor meisjes, jonge vrouwen, om te laten zien: het kan." Maar die groei is niet vanzelfsprekend. Mügge pleit ervoor vrouwen in de politiek te beschermen tegen "het geweld tegen hen in de politiek."

'Mijn hart maakte een sprongetje'

Hedy D'Ancona was verheugd het nieuws te horen dat er waarschijnlijk meer vrouwen in de Kamer komen. Als feminist van het eerste uur en voormalig PvdA-politica heeft ze zich haar hele leven namelijk ingezet voor emancipatie, gelijke kansen en sociale rechtvaardigheid.

Ze was medeoprichter van de feministische actiegroep Man-Vrouw-Maatschappij en het feministische tijdschrift Opzij. "Toen ik het hoorde maakte mijn hart een sprongetje."

Kwestie van rechtvaardigheid

We zijn toch een eind gekomen, zegt D'Ancona. "Het is wel mogelijk gebleken om naar die 43 procent te komen, maar je moet het gewoon doen, je moet werk maken."

D'Ancona noemt het een kwestie van rechtvaardigheid. "Waarom zouden vrouwen niet evenredig vertegenwoordigd zijn in het hoogste bestuursorgaan?"

Meer vrouwen in de Tweede Kamer? Dit is het effect