Beschuldiging Donald Trump van 'witte genocide' in Zuid-Afrika is samenzweringstheorie met lange geschiedenis
Opnieuw een aanvaring tussen de Amerikaanse president Donald Trump en een andere wereldleider in de Oval Office. Deze keer ontmoette hij de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa, die hij confronteerde met de bewering dat er genocide plaatsvindt.
De ontmoeting tussen de twee presidenten zou over handel moeten gaan. In plaats daarvan confronteerde president Trump Ramaphosa met beelden en geprinte artikelen die zouden bewijzen dat er een genocide van witte boeren plaatsvindt in Zuid-Afrika.
Samenzweringstheorie
VPRO-journalist Bram Vermeulen werkt al jarenlang in Zuid-Afrika, hij noemt de aantijgingen van Trump een 'hinderlaag'. "Die misschien al wel jaren in de maak is. Want wat er gebeurde in het Witte Huis is een lange geschiedenis van boeren, Afrikaners en lobbygroepen die al in Trumps eerste termijn lobbyden voor het verhaal dat we gisteren hebben gezien."
"En daar horen samenzweringstheorieën bij, zoals witte genocide", gaat hij verder. "Die haakt eigenlijk aan het idee dat er over de hele wereld witte mensen gevaar lopen en worden weggevaagd. Donald Trump gaf dat idee gisteren een megafoon."
Niet eerste aanvaring in Oval Office
Dit is ook niet de eerste keer dat Trump een ander staatshoofd confronteert tijdens een staatsbezoek. Toen eind februari de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op bezoek was, kregen de twee leiders flinke ruzie over de oorlog in Oekraïne. In de weken erna stond de relatie tussen de twee landen op scherp.
Pas na bemiddeling van andere landen en een gesprek in Rome, lijken de twee leiders weer op één lijn te zitten. Maar de ruzie tussen de twee maakte wereldwijd veel los.
'0,2 procent van de moorden'
"Het klopt dat er in Zuid-Afrika witte boeren worden vermoord", vertelt Vermeulen. "Gemiddeld per jaar ergens tussen de veertig en zestig. Vaak met grof geweld." Dat komt volgens de correspondent doordat die boeren vaak rijke ondernemers zijn in arme gebieden. Met zware wapens slaan overvallers hun slag.
"Maar als je het aantal afzet tegen wat er in Zuid-Afrika nog meer aan moorden gebeurt, dan zie je dat dit niet het allergrootste probleem is. Er worden per jaar in Zuid-Afrika meer dan 27.000 Zuid-Afrikanen vermoord." Dat zijn volgens Vermeulen voornamelijk arme mensen van kleur, die zichzelf niet kunnen beschermen. "Boeren vormen daarvan 0,2 procent."
'Hun verhaal wordt misbruikt'
"Het hele idee dat specifiek witte Zuid-Afrikanen het doelwit zijn van criminaliteit is nooit bewezen." Dat mensen het geloven komt volgens Vermeulen vooral door hoe over hun problemen wordt geschreven en gepraat. "Er zijn oprechte zorgen over hun veiligheid. Alleen hun verhaal wordt misbruikt door andere groeperingen die een veel groter verhaal willen vertellen."
"Dat is namelijk dat witte mensen wereldwijd worden bedreigd door immigratie", gaat hij verder. "Dat ze hun macht dreigen kwijt te raken. En daarbij wordt Zuid-Afrika uitgebreid gebruikt als een voorbeeld van wat zou kunnen gebeuren met witte mensen over de hele wereld."
Asiel in de VS
De Amerikaanse president spreekt al vaker steun uit richting witte boeren in Zuid-Afrika. Zo kregen tientallen zogenoemde Afrikaners eerder deze maand asiel in de Verenigde Staten. Ook om dat voor elkaar te krijgen sprak het Witte Huis van een genocide.
"Daar is hier natuurlijk met een grote verbazing op gereageerd", vertelt Vermeulen. "Alsof witte Zuid-Afrikanen in eigen land niet veilig zouden zijn en alleen dat in Amerika zijn."
Beschuldigingen van genocide
De reden dat Trump de laatste tijd veel aandacht besteedt aan Zuid-Afrika komt volgens Vermeulen door de relatie met Israël. Zuid-Afrika nam het voortouw om Israël te beschuldigen van genocide in Gaza. "Heel veel mensen hier zijn ervan overtuigd dat Donald Trump druk wil uitoefenen op Zuid-Afrika om die zaak te laten schieten."
"Vandaar dat het gebruik van het woord genocide ook niet voor niks is, want Israël wordt van genocide beschuldigd", vertelt hij. "Dus hoe kun je beter de aanklager beschadigen dan die zelf te beschuldigen van genocide."
Grondstoffen in Zuid-Afrika
Ook de grondstoffen in Zuid-Afrika spelen een rol. "Zuid-Afrika zit vol met grondstoffen", legt Vermeulen uit. "Hele belangrijke grondstoffen die je bijvoorbeeld nodig hebt om batterijen te kunnen maken voor je elektrische auto of voor je mobiele telefoon."
"We weten dat Donald Trump heel transactioneel is, hij wil iets uit onderhandelingen krijgen." Dat zou volgens de correspondent de grondstoffen kunnen zijn, deze aantijging is daarbij gewoon extra druk op de Zuid-Afrikaanse regering.