Haïti, levensgevaarlijk?
Het zou levensgevaarlijk zijn in Haïti. Daarom heeft de NOS haar uitzending '1 jaar na de aardbeving' afgeblazen. Iedereen moet natuurlijk zijn eigen afweging maken of ze naar Haïti af willen reizen of niet. Maar nu wordt de indruk gewekt alsof dit land het gevaarlijkste land ter wereld is. En dat is niet wat wij hier meemaken.
En we zijn hier nu toch al 5 dagen voor EénVandaag reportages aan het maken. We filmen op straat, in ziekenhuizen en vanochtend zelfs in Cité de Soleil, dat bekend staat als eén van de gevaarlijkste sloppenwijken op aarde. En ik heb me er geen moment onveilig gevoeld.
Vorige week zijn hier inderdaad rellen geweest. De bevolking is boos over de verkiezingsuitslag, Met reden zou ik zo denken. Rondom de verkiezingen is door binnen- en buitenlandse journalisten een waslijst met onregelmatigheden gerapporteerd. Stembiljetten waren verdwenen. Mensen konden niet stemmen omdat hun naam niet op het stembiljet voorkwam. Of de naam van doden stond op de stembiljetten. En vervolgens wordt bekend gemaakt dat twee kandidaten doorgaan naar de tweede verkiezingsronde: Mirlande Manigat, een 70-jarige filosofe en ex-presidentsvrouw en Jude Celestin, schoonzoon van de zittende president Preval.
De elite geef natuurlijk niet graag de macht uit handen. Vooral niet nu er zoveel (hulp)geld op buitenlandse bankrekeningen ligt te wachten.
Maar publiekslieveling en outsider Michel Martelly alias popster Sweet Mickey gaat niet door naar de tweede ronde. Een woedende massa is vorige week de straat op gegaan. Drie dagen lang. Maar deze onrust was heel locaal en was makkelijk te vermijden. En het was zeker niet gericht tegen buitenlanders. Maar goed rellen zijn inderdaad rellen. En woedende massa's zijn altijd eng. Maar moeten we heel Nederland tot gevaarlijk gebied verklaren omdat er bijvoorbeeld krakersrellen zijn in de Amsterdamse Vondelstraat?
We zijn hier nu een kleine week aan het filmen. We lopen tussen straatarme mensen, mensen die al een jaar in een tent wonen, mensen voor wie de cholera op de loer ligt. Mensen die het afgelopen jaar getroffen zijn door ramp na ramp; een aardbeving, een orkaan en nu weer een epidemie. En niemand doet ons iets. En natuurlijk letten we op. En ik weet dat er gangs zijn. En nee, ik ga niet in mijn eentje in het donker over straat. Maar we kunnen overal vrij werken. Ik ken tegenwoordig heel wat wijken in Nederland die een stuk bedreigender zijn voor een cameraploeg dan de sloppen van Port-au-Prince.
Haïti heeft een heroïsch verleden. Hier was de enige succesvolle slavenopstand ter wereld. De slaven hebben zichzelf vrijgevochten. Ze hebben het opgenomen hebben tegen de grote Europese mogendheden en tegen de legers van de grote kleine man Napoleon. In 1804 wordt Haïti onafhankelijk van Frankrijk. Daarna moet het land, in ruil voor politieke en economische erkenning, nog wel 150 miljoen franse francs schadevergoeding, aan Frankrijk betalen. Een bedrag dat omgerekend naar nu in de miljarden euro's zou lopen.
Veel mensen weten dat niet meer maar het lijkt wel alsof in ons collectieve geheugen iets anders staat gegrift: Pas Op! Op dat Caribische eiland wonen wilde zwarte mensen, mensen die oorspronkelijk uit donker Afrika komen en die aan voodoo doen. Een godsdienst die Hollywood geïnspireerd heeft op vrolijke films als 'Zombie' en 'The Body Snatcher'. En daarmee wordt de bevolking hier geen recht gedaan. Haïti verdient meer en beter. En ik hoop dat het land binnenkort een goede stabiele regering krijgt zodat eindelijk al dat hulpgeld dat nog op bankrekeningen staat uitgegeven kan worden voor wat het bedoeld is; de wederopbouw van een straatarm land.