Afgelopen weekend ging Nederland massaal winkelen. De Black Friday-kortingen zorgden er bijvoorbeeld in Rotterdam voor dat de burgemeester besloot winkels eerder te sluiten. De vraag is of deze drukte leidt tot veel meer coronabesmettingen.
Volgens viroloog Ab Osterhaus is er geen hard bewijs voor extra besmettingen of een massale corona-uitbraak door de drukke winkelstraten. "Ik denk dat er weinig documentatie is van winkelcentra waar veel mensen zijn geweest, waardoor er een duidelijke uitbraak heeft plaatsgevonden."
Veel besmettingen na voetbalwedstrijden
"Maar we weten wel van andere evenementen waar veel mensen samenkomen, zoals voetbalwedstrijden, dat er daarna wel uitbraken zijn geweest", benoemt Osterhaus. Ook epidemioloog Susan van den Hof sluit zich daarbij aan. "Uit de literatuur is bekend dat er sowieso een associatie is met druk bezochte plekken en besmettingen. Of dat nou cafés, restaurants of winkelcentra."
Maar het is moeilijk om echt te bewijzen of veel winkelend publiek zorgt voor een piek in de cijfers. Volgens Van den Hof is het lastig voor de GGD om vast te stellen of een uitbraak van besmettingen daadwerkelijk afkomstig is vanuit winkels. "De GGD vraagt vooral uit met wie je nauw contact hebt gehad. Ze kunnen niet nagaan waar jij van minuut tot minuut bent geweest. Dat maakt het heel lastig om een uitbraak onder winkelend publiek te herkennen."
'Safety first moet uitgangspunt zijn'
Maar als het advies is 'vermijd drukte', dan is een druk winkelcentrum misschien niet een plek waar je moet zijn. Volgens Osterhaus zijn daar juist verschillende risico's die je nu beter kunt mijden. "Als we praten over een winkelcentrum waar heel veel mensen bij elkaar komen, die elkaar buiten én in de winkels ontmoeten is dat een risico. Risico's zijn mogelijk minder in de winkelstraat, als mensen maar niet te dicht op elkaar staan."
"Zodra mensen in winkels zijn hangt het er weer vanaf hoeveel mensen er tegelijk binnen zijn en hoe goed de ventilatie is. Kortom er zijn een hoop factoren die daarbij een rol spelen en die we ook niet in de hand hebben. Ik denk dat safety first daarbij het uitgangspunt moet zijn", vindt Osterhaus.
Buitenlucht
Epidemioloog Van den Hof geeft aan dat de kans op besmetting in de buitenlucht relatief klein is, maar dat dit geen reden geeft om massaal naar de stad te gaan. "In de buitenlucht is de kans op besmetting kleiner, maar die kans is zeker niet nul. Dat hebben we gezien in bijvoorbeeld het voetbalstadion in Italië. Daar zijn heel veel mensen besmet geraakt."
"Op dit moment is het aantal besmettelijke personen zo hoog dat de kans dat je iemand tegenkomt die besmettelijk is, heel reëel is. Het advies om drukte te vermijden is om de kans dat je iemand tegen komt met COVID zo klein mogelijk te maken."
Lees ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.