Hoe reageert het kabinet op de grote winst van BBB bij de Provinciale Statenverkiezingen? Daarover debatteert de Tweede Kamer vandaag. Bart Kemp van boerenactiegroep Agractie volgt het debat. Maar blij wordt hij er niet van.
Het veelbesproken debat zou eigenlijk gisteren zijn, maar toen was premier Mark Rutte ziek. Het debat werd daarom verplaatst naar vandaag en begon vanmorgen om 11.00 uur. De oppositiepartijen begonnen het debat snoeihard en gaven de coalitie een keuze: óf duidelijkheid, óf opstappen.
Onduidelijkheid over stikstofbeleid
Het belangrijkste onderwerp in het debat is stikstof. Want hoe gaat de coalitie verder met het stikstofbeleid, nu de BoerBurgerBeweging (BBB) de grote winnaar is geworden bij de Provinciale Statenverkiezingen? Na de persconferentie van het kabinet, afgelopen vrijdag, is er veel onduidelijkheid ontstaan over het stikstofbeleid.
Rutte wekte toen de indruk dat het stiktstofbeleid tegelijkertijd gepauzeerd én versneld zal worden. Maar volgens de oppositie is het nu juist tijd om provincies duidelijkheid te geven, in plaats van alles onduidelijker maken.
Contact met regeringspartij
Op het boerenbedrijf van Kemp worden in deze tijd van jaar lammetjes geboren. Daar is hij druk mee bezig, maar vandaag kijkt hij ook een deel van het Kamerdebat. "Het is relevant voor de agrarische sector, gezien alle tumult in Den Haag", vertelt hij.
Als voorzitter van boerenactiegroep Agractie heeft hij veel contacten in Den Haag. Ook gisteravond is er nog contact geweest. "Dat was met een partij uit de coalitie. Om te vragen waar zij bewegingsruimte zouden willen." Welke partij het is, wil hij niet zeggen.
Ruimte voor ander beleid?
Het belangrijkste voor Kemp: dat er ruimte ontstaat om binnen de coalitieafspraken beleid te maken mét draagvlak op het platteland. Maar hij denkt niet dat die ruimte er komt. "Ik verwacht dat dit kabinet binnen nu en 2 maanden op zijn einde loopt."
Al zit de Agractie-voorzitter zelf niet per se te wachten op nieuwe verkiezingen. "Wat ons betreft mag het huidige kabinet door, mits er gesleuteld wordt aan het regeerakkoord." Een regering met BBB erin, dat zou toch fijn voor zijn voor de boeren? Maar ook dat ziet hij niet zitten. Het risico dat BBB als nieuwe partij nog te instabiel is om te regeren, is te groot, zegt hij.
'Noem gewoon man en paard'
Terwijl Kemp naar het debat kijkt als VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans aan het woord is, schiet hij in de lach: Hermans had 6 minuten spreektijd, maar is uiteindelijk anderhalf aan het praten door alle interrupties van de oppositie.
In al die tijd is hij niet veel wijzer geworden: "Dit is precies waarvan de kiezer heeft aangegeven het niet te willen: een half uur praten over versnellen of pauzeren. Hermans geeft geen antwoord op de vraag, maar praat eromheen. Noem gewoon man en paard, kom op."
Onderhandelen over Landbouwakkoord
Agractie, dat naar eigen zeggen 16.000 leden heeft, stapte eind vorige maand uit het overleg over het Landbouwakkoord. Het debat van vandaag kan daar verandering in brengen, zegt de voorzitter van de boerenactiegroep.
"We hebben nauw contact. En het gaat over het opleggen van beperkingen op landbouwgrond. Dus dat je bepaalde teelten niet meer mag doen. Als er op dat punt ruimte ontstaat, willen wij graag weer verder praten. En dat kan zeker wel gebeuren vandaag", zegt Kemp.
Kemp ziet een 'poppenkast'
Hij verwacht ook niet dat er vast wordt gehouden aan het verplicht uitkopen van boeren en de stikstofreductie van 50 procent voor 2030. "Als je gebruikt maakt van de boeren die toch al willen stoppen en inzet op innovatie, dan is die 50 procent stikstofreductie in 10 jaar niet het grootste probleem."
Tijdens het debat gaat het lammeren door. "Die lammetjes lopen in een gebied waar ze straks niet meer mogen lopen. Die plannen gaan over onze achtertuin. Dan komt het heel dichtbij en gaat het over onze bestaanszekerheid." Wat Kemp tot nu toe heeft gezien van het debat noemt hij een poppenkast. "We hebben hier niks aan."
Hard debat in Kamer
Politiek commentator Joost Vullings noemt het debat een tussentijds functioneringsgesprek voor het kabinet. "Maar wel eentje die ik niemand toewens. Het gaat er heel hard aan toe. Je ziet ook veel gezucht en gesteun."
De oppositie trekt eensgezind op, dat was vooraf afgesproken. "De oppositie wil echt dat de coalitie iets gaat doen. Of de oppositie het er dan mee eens is of niet, het gaat erom dat er íets gaat gebeuren." De oppositie heeft afgesproken elkaar niet te interrumperen. "De grootste oproep is: ga regeren. Op het gebied van stikstof, maar ook op het gebied van alle andere problemen waar we mee te maken hebben."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.