'Xtc is de tweede stof die de illegaliteit uit moet'

Xtc moet worden gereguleerd. Daarvoor pleit GroenLinks-Kamerlid Kathalijne Buitenweg vandaag in de Volkskrant. De discussie loopt al jaren. Ook bij cannabis ging dat zo: al vanaf de jaren 60 werd gepleit voor legalisering.

Uiteindelijk zou het tot 1976 duren voordat de Opiumwet door de Tweede Kamer kwam en het gedoogbeleid een feit was. Psychiater Freek Polak was toen ook al fervent gebruiker, en inmiddels is hij bestuurslid van de Stichting Drugsbeleid.

Jaren zestig en zeventig

"Ik woonde in Amsterdam en was nogal vaak in de buurt van het Leidseplein. Toen ik een jaar of 17 was heb ik daar voor het eerst marihuana gerookt. Dat beviel mij wel." Dat betekent niet dat het destijds heel normaal was om te gebruiken, legt Polak uit.

Samen met een aantal medestudenten schreef Polak in een artsenblad dat ze de zorgen rondom wiet overdreven vonden. "Je kon het beter reguleren dan aan de illegaliteit overlaten, zeiden wij."

Koos Zwart

Een belangrijk figuur in de strijd voor legalisering van cannabis was Koos Zwart. In het VARA-programma 'In de Rooie Haan' las hij wekelijks de 'beursberichten' voor: de prijzen van de verschillende soorten wiet en hasj. "Ik weet niet waar hij van leefde", lacht Polak.

"Maar wat interessant was: zijn moeder, Irene Vorrink, was minister van Volksgezondheid. Dat was wel mooi, dat de zoon van een minister dit op de radio deed." Uiteindeiljk was Vorrink (PvdA) een van de voorstanders van de invoering van de Opiumwet. Ze voerde de wet samen met toenmalig minister Van Agt (CDA) in.

Gedoogbeleid

Het gevolg van deze wetgeving is het gedoogbeleid, dat nog steeds geldt. Polak: "Het is een tijd lang heel goed geweest. Ook internationaal. Andere landen waren geïnteresseerd of juist verontwaardigd. Er is zelfs een soort diplomatieke oorlog met Frankrijk geweest. De Nederlandse regering de 'jeugd van Europa aan de drugs helpen'. Maar het gebruik nam in Nederland niet meer toe dan in andere landen."

De Stichting Drugsbeleid richt zich inmiddels ook op het legaliseren van xtc. "Dat zien wij echt als de tweede stof die uit de illegaliteit moet worden gehaald." Zelf heeft hij deze drug ook al eens uitgeprobeerd. "Jazeker, ik heb er meerdere mooie avonden en dagen bij gehad." Polak ziet de toekomst voor xtc zonnig in. "Ik denk wel dat het kans van slagen heeft. Het wordt door een serieuze partij voorgesteld."