'Worden mails wel gelezen?' Vluchtelingenwerk vraagt kabinet om duidelijkheid voor achterblijvers in Afghanistan

Sander Schaap van Vluchtelingenwerk Nederland heeft met ergernis zitten kijken naar het Afghanistan-debat. Vluchtelingenwerk wil actie van het kabinet. "Er is een mailadres, maar je krijgt geen antwoord."

Er zitten al zo'n 2.000 mensen in de noodopvang in Nederland. Zij zijn geëvacueerd vanuit Afghanistan omdat zij zich in hebben gezet voor de Nederlandse missie in dat land en omdat ze in levensgevaar zijn, nu de taliban het bewind hebben overgenomen.

Motie Belhaj

Vluchtelingenwerk Nederland voert gesprekken met alle evacuees die nu in Nederland zijn. Ze bieden ze een luisterend oor en geven ze informatie over de procedures hier.

De Tweede Kamer besloot in augustus op initiatief van D66-Kamerlid Salima Belhaj dat alle mensen die zich hebben ingezet voor de Nederlandse missie in Afghanistan. Daarmee moeten naast tolken ook andere medewerkers asielaanvraag kunnen doen. Hierbij kan je denken aan fixers voor journalisten, journalisten zelf of bijvoorbeeld verdedigers van vrouwenrechten.

Achterblijvers

Veel evacuees waarmee vluchtelingen spreekt, kennen mensen die nog in Afghanistan zitten. Samira vluchtte drie weken geleden en haar vader zit bijvoorbeeld nog daar. Nu Samira hier is, loopt haar vader extra gevaar.

Vluchtelingenwerk toetst de verhalen van evacuees en adviseert ze soms naar Buitenlandse Zaken te mailen, als iemand bijvoorbeeld onder de motie Belhaj valt. Dat e-mailadres van Buitenlands Zaken sluit per vandaag.

Onwil van het kabinet

"De politiek spreekt met meel om zich tussen de motie door te praten", zegt Schaap van Vluchtelingenwerk. "Demissionair minister-president Rutte koorddanst zich door de zinsconstructies, waarna je in een stuk hoort dat hij de motie zowel wel als niet uitvoert."

Volgens Schaap is er een verschil tussen wat niet kan en waar onwil is. "Een tolk die nu bijvoorbeeld naar buurland Pakistan weet te vluchten, wordt daarvandaan door Nederland ontvangen. Als bijvoorbeeld een fixxer voor een journalist of een vrouwenrechtenstrijder vanuit Afghanistan naar Pakistan weet te vluchten, daar is de politiek ineens niet zo duidelijk over, dan gaat het ineens om verkennende gesprekken."

Politieke compromis

Schaap vreest dat Den Haag nu de Verenigde Naties gebruikt om de verantwoordelijkheid van zich af te schuiven. "Ze willen nu met de vluchtelingenorganisatie van de VN gaan kijken met quota en voorwaarden of en hoeveel mensen ze opnemen, dat dragen ze aan voor de mensen die in feite volgens de motie Belhaj direct naar Nederland zouden moeten komen."

"De opvangcapaciteit hier moet geen excuus zijn voor het wel of niet naar Nederland halen van mensen die daar recht op hebben", vervolgt Schaap.

Opvang

Hier in Nederland spreekt Vluchtelingenwerk met alle evacuees in de opvanglocaties. Schaap ziet dat het krap is, dat er meer ruimte nodig is. "In 2015/2016 creëerden we 43.000 plekken, we moeten nu ook kunnen opschalen."

Gezinnen delen nu een kamer met soms wel acht mensen. Vier volwassenen en hun kinderen. Deze kinderen hebben volgens de mensenrechten het recht op onderwijs, maar dat kan nog wel 3 tot 5 maanden duren.

Kinderen als slachtoffer

Kinderen mogen geen slachtoffer worden, dat stellen Defence for Children en Vluchtelingenwerk Nederland, als onderdeel van de Werkgroep Kind in azc, in een brief aan staatssecretaris van Justitie en Veiligheid.

Mirjam Blaak, directeur van Defence for Children en voorzitter van de werkgroep Kind in AZC maakt zich grote zorgen over de kinderen die nu in de noodopvang zitten. "We horen van verschillende kanten dat de opvang te wensen over laat en we vrezen voor de veiligheid van de kinderen."

Kinderen naar school

Blaak hoopt dat zo snel mogelijk duidelijk wordt wat de procedure wordt voor de gezinnen die in de noodopvang zitten. "Het is wachten op de volgende stap, maar die duidelijkheid moet er snel komen."

"Dan kunnen gezinnen in kleinschalige opvang worden opgevangen, daar heeft COA ook ervaring mee. En dan kunnen de kinderen weer naar school, want dat vinden wij het belangrijkst."