Weer een jaar omgevlogen

Ik heb mij herhaaldelijk afgevraagd hoe we over tien, vijftien jaar op dit jaar terug zullen kijken. Zullen we het herinneren als het jaar dat begon met een driedubbele ramp, de eerste driedubbele ooit, in Japan: een beving, een tsunami en vervolgens een nucleaire ramp? Of het jaar van grote hongersnood, droogte en ellende in de Hoorn van Afrika? Op mij heeft die in ieder geval grote indruk gemaakt toen ik in de vluchtelingenkampen in Dadaab, Noord Kenia was. Blijft vooral de affaire DSK ons bij of het huwelijk van William en Kate?

Hoe dan ook, ik denk dat we 2011 zeker zullen herinneren als het jaar van financieel economische crises en het jaar van de Arabische lente en de occupy-beweging.

Het zijn historische tijden, waarin we enerzijds de onmacht van oude (politieke) structuren zien en tegelijkertijd de opkomst van nieuwe structuren en organisatievormen. Een wereld volop in beweging, dat is 2011. Het zou zomaar zo kunnen zijn dat dit jaar het begin markeert van een heel nieuwe wereldorde. Als de Europese leiders niet gauw bij zinnen komen, zal het heel veel moeite kosten, zo niet onmogelijk zijn, de opgelopen schade te herstellen. Europa, dat zich nog zo vaak superieur voelt is dan de bewezen risee in de ogen van landen als Brazilië en China, die geen woorden hebben voor een dergelijk gebrek aan leiderschap en verantwoordelijkheidsgevoel. 27 kleine landjes die het maar niet eens kunnen worden en daardoor de wereldeconomie aan de rand van de afgrond brengen. En aan de andere kant het jaar waarin met name jongeren en vrouwen elkaar vinden, de handen ineen slaan en de straat opgaan. Om recht te eisen en gerechtigheid en die niet wijken. 2011, het jaar van het Tahrirplein en misschien ook wel van het Rode Plein.

Ik zie de afbrokkeling van oude structuren en de opkomst van nieuwe machten. Wereldwijd maar ook in eigen land. Politiek brokkelt het midden af en zien we de opkomst van de flanken op uiterst rechts en uiterst links. We zien politici die vertwijfeld en angstig roepen dat de multiculturele samenleving mislukt is, terwijl de praktijk van alledag van hardwerkende migranten het tegendeel bewijst.

Afbrokkeling van oude structuren en opkomst van nieuwe machten, ik zie het in mijn eigen partij, het CDA. Na de gevoelige verkiezingsnederlaag van 2010 en de historische diepten in de peilingen van 2011 is het hoog tijd voor nieuwe krachten en nieuw leiderschap. Hoog tijd voor een update van de uitgangspunten en gedachtegoed. Daar wordt aan gewerkt en begin volgend jaar gaan we met de uitkomsten van dat werk aan de slag.

Waar ik persoonlijk dit jaar erg van onder de indruk ben geraakt is de (veer)kracht van mensen. In Dadaab, waar onder de meest mensonwaardige omstandigheden mensen de draad oppakken, een handeltje beginnen en een schooltje opzetten. In Japan, waar mensen die letterlijk alles kwijt waren, toch de draad weer oppakten. Op het Tahrirplein, op tal van pleinen in de Arabische regio, op het Rode Plein in Moskou, waar jongeren, vrouwen en mannen de rug rechten en tegen alle geweld in dóór blijven gaan. Diep respect.

In deze wereld in beweging gaat het om mensen, die op een grotere schaal dan ooit tevoren het heft in eigen hand willen nemen. Het is de taak van de politiek daar ruimte voor te geven.

Ik hoop dat we ons over vijftien jaar 2012 herinneren als het jaar waarin niet de staat, niet de markt, maar vooral de mensen en hun verbanden het voor het zeggen kregen.

Kathleen Ferrier is Tweede Kamerlid voor het CDA.