Wat stem jij? ProDemos lanceert gemeentekieswijzers

Over een week lanceert ProDemos, het ‘Huis voor democratie en rechtsstaat’, 44 gemeentelijke stemwijzers. Als jij in een van de gemeenten met een stemwijzer woont, kun je op lokaal niveau zien welke partij het beste bij je past. Anita de Jong van ProDemos vertelt er meer over.

Waarom is er voor deze 44 gemeenten gekozen, en niet voor alle gemeenten?

"ProDemos maakt de StemWijzer in opdracht van gemeenten. Dit keer hebben 44 gemeenten de StemWijzer bij ProDemos afgenomen. Andere gemeenten hebben een andere stemhulp gekozen, zoals bijvoorbeeld Kieskompas of MijnStem. Er zijn ook gemeenten die geen stemhulp inzetten. Dat zijn vaak de kleinere gemeenten, voor wie een stemhulp relatief duur is.

Waar zit het verschil tussen het maken van een landelijke stemwijzer en een lokale?

Voor de landelijke verkiezingen maken we één StemWijzer, voor deze gemeentelijke verkiezingen 44. Iedere StemWijzer wordt op maat gemaakt voor de gemeente. Dat zorgt ervoor dat lokale onderwerpen, de zaken die op dat moment in de betreffende gemeente spelen, in de StemWijzer komen."

Wat hebben mensen eraan, staat voor veel mensen de keuze niet al vast?

"Een van de meest gehoorde redenen om niet te gaan stemmen, is dat mensen niet weten waar het om gaat en waar de partijen voor staan. De StemWijzer voorziet in die informatiebehoefte. In maximaal 30 stellingen komen dé onderwerpen voorbij waar het tijdens de verkiezingen echt om gaat. Je ziet meteen ook wat de standpunten van de partijen zijn en waarom. Uit onderzoek van de UvA blijkt dat mensen die een stemhulp gebruiken zich daarna zekerder voelen, het politieke zelfvertrouwen neemt toe. Mensen zijn dan eerder geneigd te gaan stemmen.

De StemWijzer wordt ook veel gedaan door ‘checkers’, mensen die al wel (ongeveer) weten op welke partij ze willen gaan stemmen, maar willen kijken of dat ook uit de StemWijzer komt."

Hoe komt zo’n lokale stemwijzer tot stand?

"Om te bepalen welke onderwerpen aan de orde moeten komen, organiseren we samen met de gemeente een workshop met alle deelnemende partijen. Daarnaast leest onze redacteur alle verkiezingsprogramma's door. Op grond daarvan wordt een groslijst van ongeveer zestig onderscheidende stellingen gemaakt die aan de partijen wordt voorgelegd. De partijen geven aan of ze het eens of oneens zijn met de stelling, dan wel een neutrale positie innemen.

Vooral stellingen waarover partijen duidelijk van mening verschillen, worden in de StemWijzer opgenomen. Mochten er onderwerpen zijn waar alle partijen het over eens zijn, dan vallen deze af. De kiezer heeft dan immers niets te kiezen." 

Op 14 februari komen de (meeste) StemWijzers voor de gemeenteraadsverkiezingen online. Er zijn in ieder geval 44 gemeenten met een StemWijzer: Aalten, Achtkarspelen, Alphen aan de Rijn, Amersfoort, Amstelveen, Amsterdam, Apeldoorn, Baarn, Beuningen, Borger-Odoorn, Bronckhorst, Den Bosch, Den Haag, Den Helder, Fryse Maren, Gooise Meren, Halderberge, Hengelo, Huizen, Kampen, Katwijk, Krimpenerwaard, Leidschendam-Voorburg, Lelystad, Loon op Zand, Maastricht, Middelburg, Nieuwegein, Nieuwkoop, Nijkerk, Oldambt, Oss, Rijswijk, Schagen, Schiedam, Smallingerland, Staphorst, Tilburg, Tytsjerksteradiel, Utrechtse Heuvelrug, Vlaardingen, Waalwijk, Zaanstad, Zuidplas.