Wat Rutte van Merkel kan leren: meer draagvlak voor maatregelen is beter uitleggen

Vanavond is de 31ste persconferentie over corona. Het aantal besmettingen neemt niet significant af, maar er komen wat versoepelingen. In Berlijn volgende week waarschijnlijk dezelfde boodschap, maar op een hele andere manier gebracht.

We gingen van harde maatregelen, naar versoepelingen en toch weer terug naar maatregelen, inclusief de meest omstreden maatregel tot nu toe: de avondklok. Om de moed er bij de gemiddelde Nederlander in te houden en de onvrede over de maatregelen laag te houden, moet er wat veranderen in de manier van communiceren over de coronamaatregelen, vindt Annette Birschel, Duitse journalist gevestigd in Nederland.

Voorbereiden

Die manier van communiceren is in ons buurland namelijk heel anders dan bij ons. In Nederland is het al ver van tevoren duidelijk wanneer (dinsdag 19.00 uur) de nieuwe maatregelen of versoepelingen worden gepresenteerd. Hierover wordt op de zondag daarvoor al besloten en dit wordt dan al strategisch gelekt, zegt Birschel.

"Dat is precies zo gepland, zodat het goed is voor het journaal en de praatprogramma's. Dan kan er in de dagen voorafgaand aan de persconferentie al gepraat worden over de nieuwe maatregelen of versoepelingen", zegt Birschel.

Geen geplande persconferenties

In Duitsland werkt dat niet zo. "Duitsland zegt gewoon waar het op staat, daar wordt geen bekendmaking gepland, zodat het goed is voor de media. Pas als er een plan is wordt dat aan de pers bekend gemaakt. Dat is transparanter en volwassener."

"Wanneer ik in Duitsland uitleg dat iedereen in Nederland al 3 dagen voor de persconferentie weet wat de nieuwe maatregelen worden, reageren ze verbaasd. Waarom maak je de maatregelen niet gewoon bekend zodra ze duidelijk zijn? Door het moment zo in te plannen gaat het alleen maar om hoe het over komt in plaats van de inhoud."

Verbazing

Birschel legt uit dat dat de verbazing ook groot is over hoe de maatregelen in Nederland ontvangen worden. "De rellen vanuit de bevolking om de avondklok bijvoorbeeld, maar ook het geklungel van de regering met het juridische aspect ervan."

Dat onbegrip van mensen, komt volgens Birschel doordat er in Duitsland meer kennis is van de redenen achter de maatregelen. En daarmee is er dus een groter draagvlak voor de maatregelen. Iets wat in Nederland ontbreekt.

Draagvlak vergroten

"Angela Merkel is enorm goed in het uitleggen van de cijfers en feiten, dat kan ze als een soort juf uitleggen. Ik denk dat dit het draagvlak van mensen vergroot en zo is er meer begrip voor de ondernomen acties van de regering."

Om in Nederland dat draagvlak ook te vergroten moet er dus naar Duitsland gekeken worden. "Nederland moet in de communicatie transparanter en duidelijker zijn. Als de mensen beter begrijpen waarom iets wel of niet gedaan wordt, zijn de maatregelen ook beter te volgen."

Leren van Duitsland

Maar ook de media moet beter zijn best doen zegt Birschel. "Het gebeurt te vaak dat 'feiten' of cijfers niet gecontroleerd worden, voordat het in de media verschijnt."

Tot slot moet de regering zijn afspraken nakomen. "In Duitsland houden we ons strikt aan het dashboard en als dat niet zou gebeuren, zou dat zeker afgestraft worden. Ik kan er niet bij met mijn hoofd dat de Nederlandse regering ermee wegkomt als er beloftes gebroken worden."

Birschel beaamt dat de culturen en systemen van Duitsland en Nederland verschillen. Maar dat neemt niet weg dat het meer moet gaan om cijfers en inhoud, in plaats van over schijn en gevoel. "Het wordt tijd dat de regering zegt: dit is ons dashboard en hier gaan we ons aan houden. Mensen willen gewoon weten waar ze aan toe zijn."