Radio-uitzending EenVandaag 26-04-2018

Het is een van de grootste problemen van onze tijd; de opwarming van de aarde. We moeten onze wereldwijde CO2-uitstoot terugdringen om de temperatuurstijging te beperken tot 2 graden Celsius. Volgens wetenschappers de kritische grens waarmee we een catastrofale klimaatverandering kunnen voorkomen. CO2-opslag is daarom een groot thema. Het het helpt de CO2-uitstoot te verminderen, maar wordt toch nog maar weinig toegepast.

Onderzoeker energietransitie Remco de Boer was op een congres over CO2-opslag in Venetië. Daar werd door 29 onderzoekinstituten uit 21 landen kennis gedeeld over het afvangen en opslaan van CO2. CO2, of koolstofdioxide is een broeikasgas. Het komt vrij bij verbranding van fossiele brandstoffen zoals steenkool, olie en aardgas en wordt gezien als het grootste probleem voor ons klmaat. Remco de Boer: "Het is geen vervuiler op zich, want we ademen het bijvoorbeeld ook zelf uit. Maar het is een groot probleem als er te veel in je lucht komt. Ongeveer 80% van de broekasgassen is CO2. Daarmee is het echt het grootste issue op klimaatgebied."

Om de klimaatdoelen te halen

CO2 kan worden afgevangen en opgeslagen in de bodem. Dat gebeurt in oude, ongebruikte gasvelden  op land of op zee. Alle buizen liggen nog in de grond om daar snel CO2 in op te slaan. Het opslaan van het broekasgas is al heel lang een thema, maar toch wordt het nog niet op grote schaal toegepast. Volgens de Boer komt dat omdat er maar discussies gevoerd blijven worden. "De industrie zegt we willen graag opslaan als je ons subsidie geeft. Milieuclubs zeggen dan, op deze manier hou je de vervuilende industrie overeind, je blijft uitstoten. Er moet een echte oplossing komen. Klimaatwetenschappers geven aan dat dit klopt. Maar zeggen ook; als we nu niets doen, dan gaat het helemaal fout." De opslag van CO2 lijkt daarmee de beste en snelste tussenoplossing om wat aan ons klimaat te doen. 

CO2-opslag in Nederland

Het is de kurk onder het Nederlandse klimaat beleid. Ons kabinet zet er zwaar op in. Toch wordt er nog nergens in Nederland CO2 opgeslagen. Onderzoeker energietransitie de Boer: "We stoten 197 miljoen ton uit, moeten in 2030 56 miljoen ton reduceren en willen daarva 20 miljoen in de bodem opslaan. Dat is bizar veel! Geen enkel land komt met dit soort getallen. We hebben de grootste ambities, maar ook het meeste verzet tegen alle maatregelen. Er is nog veel onenigheid." Er zijn al meerdere plannen geweest om CO2 op te slaan in de Nederlandse bodem. Jaren geleden wilde Shell in Barendrecht onder een nieuw aan te leggen nieuwbouwijk het broeikasgas opslaan in een oud gasveld. De Boer: "Vorig jaar is na 10 jaar voorbereiden weer een Nederlands project gesneuveld vanwege de kosten. Nu loopt er een groot project vanuit de Rotterdamse haven om op 20 kilometer uit de kust van Hoek van Holland op te slaan. Ik ben benieuwd of dit gaat lukken."

Brandstof van de toekomst?

Opslaan van broeikasgas is niet de enige denkbare oplossing om onze klimaatdoelen te halen. Er lopen proeven om CO2 om te zetten in iets anders. Zo zijn ze in Delft bezig om CO2 om te zetten in mierenzuur wat weer gebruikt kan worden als brandstof voor een auto. In andere landen lopen proeven om CO2 vast te leggen in producten. Zo zijn ze aan het experimenteren met CO2 in stenen, waar je later gewoon huizen mee kunt bouwen. "Dit zou natuurlijk de mooiste oplossing zijn, dan ben je de uitstoot echt kwijt. Maar dit is allemaal echt heel prematuur, en technisch nog lang niet uit ontwikkeld", zegt energiekenner de Boer. We kunnen volgens hem CO2 dan ook nog lang niet bestempelen als de grondstof van de toekomst. De Boer ziet het zelfs somber in voor het Nederlandse klimaatbeleid. "Onze torenhoge ambities gecombineerd met het verzet tegen de maatregelen die nodig zijn om ze waar te maken, zorgen ervoor dat het klimaatbeleid van Rutte gedoemd is te mislukken."