Waarom het legaliseren van cocaïne en andere harddrugs in Canada goed kan werken om drugsgebruik te verminderen

In British Columbia, een provincie in Canada, wordt het legaal voor een bedrijf om harddrugs te produceren en verkopen. Daar hebben ze al lange tijd te maken met veel verslaafden die overlijden aan een overdosis. Hiermee willen ze dat voorkomen.

Het is een effectieve maatregel, denkt senior preventiedeskundige Tom Bart van Jellinek.

Voorwaarden belangrijk

Het verbaast Bart niet dat de Canadese overheid met deze maatregel komt. "Maar ik moet wel zeggen dat het mij nog onduidelijk is welke voorwaarden ze hierbij gaan hanteren", voegt hij toe.

"Met welke doeleinden gaan ze dit doen, in welke hoeveelheid en aan wie gaan ze het verkopen? Maar het is een logische schadebeperkende maatregel."

Schade beperken

In de provincie British Columbia gaan per dag zes mensen dood aan een overdosis harddrugs. Hard nodig dus, een schadebeperkende maatregel. Maar wat houdt dat precies in? "Die maatregel is vaak gericht op een groep drugsgebruikers die er op dat moment al is. Ze willen dus niet preventief werken, maar echt de schade beperken."

"Dat doe je bijvoorbeeld door te zorgen dat cocaïne of andere harddrugs die je levert, van goede kwaliteit zijn", vertelt Bart. Dan zitten er bijvoorbeeld geen schadelijke stoffen in die vaker gemengd worden in dat soort drugs, zoals krijt of rattengif.

Andere situatie in Canada

Ze zitten daar in een hele andere situatie dan in bijvoorbeeld Nederland, denkt Bart. "In Nederland hadden we in de jaren 70 en 80 een vrij zware heroïne-epidemie, daar zijn destijds allemaal maatregelen voor opgetuigd: spuitenruil, behandelingen, er is van alles ingezet. Toen kregen we dat goed onder de controle. Er kwamen weinig gebruikers bij."

"Ik denk dat dat ook het doel is van de interventie in Canada", vervolgt hij. "Daar zitten ze misschien door sociaal-economische achterstand in bepaalde buurten en een makkelijke toegankelijkheid tot drugs in een vergelijkbare situatie als waar wij in de jaren 70 in zaten."

Legale productie in Nederland

Of de maatregelen ook daadwerkelijk werken, ligt dus aan de voorwaarden, benadrukt Bart. In Nederland gebruiken we al eenzelfde soort maatregel voor heroïne, vertelt hij. "Hier gebruiken we ook een legale productie van heroïne op een select aantal plekken."

"Dat wordt dan voorgeschreven aan mensen die dusdanig verslaafd zijn geweest en waarbij afkicken heel moeilijk gaat. Die krijgen de drug dan op voorschrift om te zorgen dat ze een juiste hoeveelheid van een zuiver product krijgen. Ze kunnen dat dan ook gebruiken in een veilige omgeving."

Verbod werkt niet

Om dat ook voor andere drugs zoals cocaïne te regelen, kan lastiger zijn. "Je raakt heel makkelijk verslaafd aan heroïne en afbouwen is ook moeilijker", legt Bart uit. "Dat is anders bij andere drugs. Daar moet je dan weer een andere vorm voor verzinnen en er per middel naar kijken."

Of hij snapt dat veel mensen denken dat dit leidt juist tot meer gebruik? "Ja, daarom moet je het ook heel goed reguleren", zegt hij. "Het gaat hier niet om absolute legalisatie, maar regulatie. Je moet dit soort middelen weghouden bij kwetsbare groepen, jonge mensen, mensen van wie je liever niet hebt dat ze het gaan gebruiken. Maar een verbod werkt ook niet om gebruik te verminderen."