Vlak na de presentatie van het regeerakkoord verliezen de VVD en het CDA beide zetels. Bij de VVD gaan er 3 zetels af, de partij staat nu op 31. Het CDA verliest er twee en komt aan het einde van het jaar uit op 8.
Dat blijkt uit de nieuwste zetelpeiling van EenVandaag en onderzoeksbureau Ipsos.
'Regeerakkoord te links'
De VVD staat met 31 zetels op het laagste niveau sinds februari 2020, voordat de coronacrisis in Nederland begon. In augustus van dit jaar stond de partij nog op 39 zetels, sindsdien verliest de VVD gestaag.
De uitkomst van de coalitieonderhandelingen is hier de meest duidelijke oorzaak van. Veel stemmers die onlangs zijn weggelopen bij de VVD vinden dat die partij te weinig heeft binnengehaald bij de onderhandelingen. "Ik ben flink teleurgesteld in wat de VVD heeft bereikt. De partij laat te veel door D66 dicteren en daarom wil ik uit protest anders gaan stemmen", klaagt een stemmer. "Daarbij twijfel ik tussen de PVV en JA21. Als de VVD niet naar rechts opschuift, doe ik het zelf wel."
Geen veranderingen bij D66 en ChristenUnie
Ook CDA-kiezers zijn ontevreden. Vorige week bleek dat een derde van de CDA-kiezers negatief was over het regeerakkoord, nu is dat terug te zien in de zetels. De christendemocraten eindigen 2021 met 8 virtuele zetels, ongeveer de helft van wat de partij bij de verkiezingen in maart haalde.
De andere coaltiepartijen, D66 en de ChristenUnie, blijven stabiel. D66 staat op 21 zetels, eentje meer dan vorige maand. De ChristenUnie blijft gelijk op 5.
JA21 even groot als CDA
De partij die het meest lijkt te profiteren van het verlies van vooral de VVD, is JA21. Die partij krijgt er 3 zetels bij en staat nu op 8. De partij is daarmee virtueel even groot als het CDA. Veel mensen die onlangs zijn overgestapt naar de partij van Joost Eerdmans geven aan JA21 als een redelijk rechts alternatief voor de VVD te zien. Bij de verkiezingen haalde de partij van Joost Eerdmans en Annabel Nanninga nog 3 zetels.
Ook Forum voor Democratie krijgt er zetels bij; die partij noteert er nu 6 (+2). Onvrede over het huidige coronabeleid speelt voor een deel van deze kiezers een rol bij hun keuze. De PVV zakt juist wat. De partij van Geert Wilders kreeg er sinds juli elke maand een zetel bij maar daalt nu weer wat en staat aan het einde van het jaar op 18 (-2).
Stabiliteit op links
Waar op rechts de kaarten opnieuw geschud worden, blijft het aan de linkerkant van het politieke spectrum redelijk rustig. De SP verliest een zetel en staat op 8, net als GroenLinks. De PvdA krijgt er 2 zetels bij en eindigt dit jaar op 10.
De Partij voor de Dieren staat deze maand op 9 (+1). Bij de verkiezingen haalde de partij 6 zetels, in de peilingen daarna was dit telkens hoger.
Over het onderzoek
De zetelverdeling is gebaseerd op onderzoek van Ipsos onder een representatieve steekproef van 1.014 stemgerechtigde Nederlanders. De gegevens zijn verzameld van 17 tot en met 20 december 2021. Het onderzoek is gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Voor de zetels gelden statistische marges van +/- 1 procent bij de kleine partijen en +/- 2.5 procent bij de grootste partijen.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.