Noot van de redactieNaar aanleiding van deze reportage heeft de heer Van Agt contact opgenomen met onze redactie. Van Agt zegt overspoeld te zijn met negatieve reacties en haatpost. EenVandaag distantieert zich hiervan.De heer Van Agt ontkent alle aantijgingen en wijst er (terecht) op dat er slechts één bron in de reportage wordt opgevoerd. Deze politieman wil niet met naam en toenaam genoemd worden vanwege bedreigingen aan zijn adres. Zijn identiteit is bij de makers bekend.
Binnenkort (november 2014) wordt het onderzoeksrapport gepubliceerd over de tweede Molukse treinkaping bij De Punt in Drenthe in 1977. Vanavond in EenVandaag een aantal betrokkenen aan het woord die nog altijd worstelen met vragen over de bevrijdingsactie.
Zo wil een oud-politieman weten welke opdracht voormalig minister van Justitie Dries van Agt gaf. Volgens de politieman, destijds gestationeerd in de buurt van de treinkaping, kreeg hij de dag voor de beschieting van de trein een telefoontje van zijn vader (destijds hoofd politiemeldkamer, district Utrecht). 'Ik hoor het hem nog zeggen: er was een melding binnengekomen dat er iets stond te gebeuren. Vooral de leider van de kaping en het meisje (de enige vrouwelijke kaper, Hansina Uktolseja, red.) mochten de trein niet levend verlaten'.
Bij de beëindiging van de tweede Molukse treinkaping in Nederland vielen acht doden: zes van de negen kapers en twee gegijzelden. Van Agt verklaarde achteraf dat er geen andere mogelijkheid was. Maar dat de Molukkers niet doelbewust waren neergeschoten. Duidelijk was wel dat hij harder wilde ingrijpen dan premier Den Uyl. Die noemde de actie achteraf zelfs een executie.
Verschillende instructies?
De voormalige commandant van sluipschutters der Marechaussee Kees Kommer zegt vanavond in EenVandaag ‘zich belazerd te voelen’. Zijn missie was de kapers uitschakelen, niet te doden. Kommer vraagt zich af of de mariniers die de trein binnengingen een andere opdracht hebben gekregen. Kommer: ‘Achteraf begreep ik dat een aantal mariniers met officieel verboden en zeer schadelijke hollow point munitie naar binnen gingen.’ Kommer heeft nooit een opdracht tot executie ontvangen, maar zo’n opdracht zou hij ook niet hebben uitgevoerd.
Onderzoek bijna afgerond
Voor het eerst in 37 jaar loopt er een officieel onderzoek naar de bestorming van de trein in Drenthe. Dat onderzoek is bijna afgerond. Of daarbij ook de (telex)communicatie tussen de minister en de commandanten onder de loep wordt genomen is onduidelijk. De Utrechtse meldkamer, van waaruit een deel van de communicatie met een speciale politie-eenheid in Drenthe verliep, zegt in een reactie niet te weten of en waar het telexverkeer uit de voorzomer van 1977 bewaard is.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.