'Voorjaarsnota rommelig en ondoorzichtig': kabinet geeft slecht overzicht van bezuinigingen, mee- en tegenvallers

De Tweede Kamer debatteert over het huishoudboekje van ons land, de Voorjaarsnota. Belasten of bezuinigen? is daar de vraag. Daarnaast gaat het over de nota zelf. Die is 'rommelig en ondoorzichtig', volgens de Raad van State. Ook Kamerleden zijn kritisch.

Volgens VVD-Kamerlid Eelco Heinen staan we op een kantelpunt: "We komen uit een tijd waarin geld voor de overheid gratis leek, maar lopen nu tegen de grenzen aan. Om de overheidsfinanciën gezond te houden, zullen we in een volgende kabinetsperiode waarschijnlijk 10 tot 20 miljard euro moeten bezuinigen."

Ongelijkheid

GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver vindt dat onzin: "De VVD vindt altijd dat we toe kunnen met minder geld. Dat heeft in het verleden tot grote problemen in de publieke sector geleid", zegt hij.

"We moeten juist iets doen aan de ongelijkheid: dat grote bedrijven en de mensen met het meeste geld in ons land minder belasting betalen dan gewone werkende mensen."

'Geen gratis bier meer'

Hoogleraar economie Bas Jacobs is blij met de aandacht voor gezonde overheidsfinanciën: "Het is goed dat de focus is verlegd van jarenlang gratis bier uitdelen naar iets voorzichtiger omgaan met de begroting."

Of dat 'gezond maken' gebeurt door bezuinigingen, zoals de VVD wil of juist meer belastingen waarvoor GroenLinks pleit, noemt hij 'een politieke afweging'.

Rommelig en ondoorzichtig

Het kabinet laat in de Voorjaarsnota ingrijpende bezuinigingen achterwege. Minister Sigrid Kaag van Financiën heeft de 'kaasschaaf' gebruikt: dat wil zeggen dat ieder ministerie naar verhouding een klein beetje budget inlevert. Zo wordt in totaal ongeveer 3 miljard euro bezuinigd.

Maar uitzoeken waar er precies bezuinigd wordt, is niet makkelijk. De Raad van State, het belangrijkste adviesorgaan van het kabinet, noemt deze Voorjaarsnota 'rommelig en ondoorzichtig'. Een goed overzicht van bezuinigingen, meevallers en tegenvallers is bijvoorbeeld niet te vinden.

'Broddelwerk'

Hoogleraar Jacobs zegt dat hij in zijn werkzame leven 'nog nooit zo'n onoverzichtelijke begroting' heeft gezien. Hij vindt dat een groot democratisch probleem: "Als colleges van advies hier geen chocola meer van kunnen maken, dan kan het parlement de regering ook niet goed controleren."

GroenLinks-leider Klaver noemt de nota 'broddelwerk'. "We hebben maar liefst 700 aanvullende vragen moeten stellen om meer duidelijkheid te krijgen. De nota is een weerslag van problemen in de coalitie. Er is tot op het allerlaatste moment gewacht met het opstellen van deze begroting. Toen is men maar gaan kaasschaven. Dan krijg je dit soort ongelukken."

'Meer niet altijd beter'

De VVD is het hier deels mee eens. Kamerlid Eelco Heinen: "Je wil als Kamer heldere overzichten, dat moet volgende keer echt beter. Aan de andere kant vraagt de Tweede Kamer zelf om steeds meer informatie."

"Maar 'meer' betekent niet altijd 'beter'", sluit hij af.