Volgens deskundigen blijft het coronavirus jarenlang bij ons, hoe we ermee om kunnen gaan? 'Veel testen en de zorg veranderen'

Volgens deskundigen zijn we voorlopig nog niet van het coronavirus af. Het blijft nog jarenlang onder ons, ook als iedereen is gevaccineerd. Wat we wél kunnen doen? De zorg veranderen. Epidemioloog Alma Tostmann legt uit hoe.

Je moet nadenken over leven mét het virus en niet ná het virus. Diverse deskundigen meldden dat dit weekend in NRC Handelsblad. Ook Tostmann ziet het coronavirus nog jarenlang invloed hebben op onze levens.

Leven met het virus

"Als het virus na het vaccineren weer enigszins onder controle is, dan wil je niet wachten tot je wéér zo'n golf krijgt en alle ic's wéér vol liggen, dan ben je gewoon te laat. Daarom moet je ook nadenken over preventie. Én moet je eerder ingrijpen."

Volgens Tostmann, verbonden aan het Radboudumc, komen we in nieuwe periodes van beperkende maatregelen terecht. "Dat zal zo nu en dan nodig zijn. Maar ik zie niet zulke grote algemene maatregelen als nu weer terugkeren. Na het vaccin zullen we echt beter zicht krijgen op het virus. Dan zitten we in een andere fase, niet meer in de acute fase waar we nu nog in zitten."

Veranderen zorg

Wel denkt Tostmann dat we de zorg moeten veranderen om met het virus te blijven leven. We moeten nog jarenlang scherp blijven op de opleving van het virus. "Met bron- en contactonderzoek moet je daar bovenop zitten. En ook bij mensen die met klachten de huisarts bezoeken, daarbij kun je steekproefsgewijs nagaan hoe veel het virus rondwaart."

In meer ic-bedden ziet Tostmann vooralsnog niet de oplossing. "Want dan ben je sowieso al te laat. Je moet eerder in de keten ingrijpen, zicht krijgen vooral op het virus. Daar moet je de zorg klaar voor maken. Meer en beter testen."

Samenleving accepteert meer doden

Toch verwacht Tostmann op enig moment dat, na jaren en als het virus in hevigheid gelijk zou blijven, de samenleving meer doden accepteert. "Ik denk dat het een misverstand is dat virologen en epidemiologen willen dat niemand ziek wordt of dat we geen sterfte accepteren. Ik denk dat wij vanuit ons vakgebied vooral adviseren over de huidige situatie. Maar ik ben absoluut voorstander van het zoveel mogelijk verbreden van het kijken naar maatregelen en goed kijken naar wat we dan moeten doen. ik juich verbreding alleen maar toe."

Voorkomen doe je onder andere met vaccineren. Daarom moet niet alleen de zorg veranderen, maar moeten we misschien ook jaarlijks ingeënt worden tegen het coronavirus. Het zal dan vooral om kwetsbaren gaan.

Vaccineren

"Maar het is ook maar de vraag of dat daadwerkelijk nodig is, want bij de griepprik krijg je jaarlijks een nieuwe prik omdat er weer een nieuwe variant van het virus dominant is. De vraag bij het coronavirus is of er ook ieder jaar een nieuwe variant dominant wordt", legt Tostmann uit.

Wat we in ieder geval moeten doen, is de boel goed in de gaten houden. "Met alle mutanten zul je vast een moment krijgen waarop er iemand ons land in komt met een virusvariant die anderen aansteekt. Je wil via steekproeven en blijvend testen goed in kaart krijgen welke variant van het virus waar precies rondwaart. Zodat je snel kunt ingrijpen."