Video van woedende Wagner-baas wijst op serieuze onrust onder Poetin: 'Dit komt op gevoelig moment voor Rusland'

Er is publiekelijk ruzie tussen legerleiders van Rusland. Wagner-baas Prigozjin schold zelfs de minister van Defensie uit in een video. Een gênante en lastige situatie voor president Poetin, ziet journalist Pjotr Sauer. "Het rommelt tussen de elites."

Het was duidelijke taal van Jevgeni Prigozjin, de leider van het Russische Wagner-huurlingenleger. In een video vertelt hij woedend dat de Wagner-groep troepen terug gaat trekken uit Bachmoet, terwijl hij naar tientallen dode soldaten wijst.

Kink in de kabel

"Mijn jongens zullen niet langer nutteloze en ongerechtvaardigde verliezen lijden in Bachmoet", riep Prigozjin. "Als u, vanwege uw kleinzielige jaloezie, het Russische volk de overwinning van de inname van Bachmoet niet wilt geven, dan is dat uw probleem."

Rusland probeert al maandenlang de stad Bachmoet in Oost-Oekraïne in te nemen. Dankzij het offensief van het Wagner-leger is dat bijna gelukt, maar het aantal geleverde wapens en munitie vanuit het ministerie van Defensie lijkt nu een kink in de kabel te zijn.

Escalatie

Door deze video publiekelijk te versturen escaleert Prigozjin de situatie, vertelt journalist van onder andere The Guardian, Pjotr Sauer. "Het is nog niet duidelijk of hij het echt gaat doen, of dat het een dreigement is om meer wapens te krijgen. Prigozjin bluft vaak, dus ik denk dat hij de deur openhoudt om bij Bachmoet te blijven, als hij de juiste wapens krijgt."

Rusland heeft de wapens wel, benadrukt Sauer. "Maar ze weten ook dat er een groot offensief uit Oekraïne aan zit te komen in het zuiden van het land. Dus de wapens zijn misschien nodig op andere plekken. Het ministerie van Defensie houdt de wapens daarvoor misschien achter de hand."

'Symbolisch verschrikkelijk'

Het feit dat Prigozjin deze video maakt en - in een andere opname - zelfs de minister van Defensie uitscheldt, is volgens Sauer een ander niveau van escalatie. "De video's laten zien dat het rommelt tussen de elites: de Wagner-baas, de Russische legerleiding en het ministerie van Defensie", legt hij uit.

"Dit komt op een heel gevoelig moment voor Rusland. Volgende week is op 9 mei de herdenking van de Tweede Wereldoorlog, normaal gesproken een groot feest in het land. De volgende dag zou Prigozjin dan terugtrekken uit Bachmoet. Dat is symbolisch verschrikkelijk voor Kremlin en het Poetin."

Rusland kan niet zonder Wagner

Volgens Sauer zou het Wagner-leger en daarmee ook het Russisch offensief niets waard zijn zonder Prigozjin. De legerbaas werkt nauw samen met het ministerie, maar heeft een eigen leger met eigen soldaten dat ook in Syrië en enkele Afrikaanse landen actief is of was. "Het is een mix van veteranen met ervaring en gevangenen die zijn gerekruteerd."

"Prigozjin is daarbij als een soort charismatische cultleider", zegt Sauer. "Hij vliegt zelf naar gevangenissen om daar soldaten te rekruteren. Zijn soldaten willen echt voor hem vechten."

Band met Poetin

Daarbij kennen Poetin en Prigozjin elkaar al heel lang: nog uit de tijden dat ze allebei in Sint-Petersburg woonden. Prigozjin was lange tijd cateringchef van Poetin en was aanwezig bij alle evenementen die hij organiseerde.

Tijdens diners met George Bush en prins Charles, stond Prigozjin er ook bij. "Maar hij is sindsdien getransformeerd in een baas van een gigantische militaire organisatie."

Nieuw voor het moderne Rusland

Of zijn band met Poetin hem gaat helpen is nog onduidelijk. Wat wel vast staat: de publieke strijd tussen de legerhoofden is schadelijk voor de positie van Poetin, ziet Sauer, die de stappen van Prigozjin al langer volgt. "Het is niet de eerste keer dat hij kritiek heeft op het ministerie van Defensie", vertelt hij.

"De oorlog gaat niet zoals Rusland hoopte. Dat heeft ertoe geleid dat er wordt gespeculeerd over de top van het Kremlin. Daarbij verliest Poetin macht over mensen onder hem, omdat die publiekelijk tegen elkaar vechten. Dat is nieuw voor het moderne Rusland. Op een gegeven moment moet Poetin een keuze maken, want het is gênant dat Prigozjin de minister publiekelijk aanvalt."

Geen Wagner meer?

Als Prigozjin niet bluft en zich daadwerkelijk met zijn troepen uit Bachmoet terugtrekt, zou het een aderlating zijn voor Rusland en hun oorlog, zegt Sauer. "Wagner was het leger dat het meeste progressie maakt in Oost-Oekraïne."

"Als je de Amerikaanse inlichtingendiensten gelooft zijn er meer dan 10 duizend Wagner-soldaten gesneuveld sinds december. Zonder hen moet het ministerie eigen troepen sturen, maar ze hebben er niet veel meer over."