Veel joden in Nederland durven hun joodse achtergrond niet te uiten. Dat blijkt uit een onderzoek onder 557 joden in Nederland, dat EenVandaag heeft gedaan met hulp van het Centraal Joods Overleg en JMW Joodswelzijn. De helft (47 procent) van de deelnemers voelt zich niet vrij om in Nederland openlijk joods te zijn.
Deelnemers geven aan dat anti-joodse gevoelens alom aanwezig zijn in Nederland. Vooral op internet (82 procent), in de nieuwsmedia (59 procent) en op straat (52 procent) zien zij anti-joodse sentimenten. Dat leidt ertoe dat joden hun gedrag aanpassen: 43 procent van de deelnemers past hun uiterlijk of kleding wel eens aan om te voorkomen dat ze als jood worden herkend, bijvoorbeeld door een pet over hun keppeltje te dragen als ze de straat op gaan. De helft (48 procent) vermijdt wel eens situaties uit angst voor anti-joodse opmerkingen.
Lees & bekijk ook:
'Het woord jood is een scheldwoord op zich geworden'
Als we vragen wat mensen zelf meemaken, blijkt dat ze vooral verwijtende opmerkingen over het Israël-Palestinaconflict (89 procent). Driekwart (74 procent) hoort wel eens stereotype, soms grappig bedoelde, opmerkingen over joden, vaak over geld. Ook heeft een meerderheid te maken met vervelende opmerkingen over joden in het algemeen (71 procent) en met opmerkingen over de Tweede Wereldoorlog (51 procent). "De buurman zei dat ik hier alleen woon omdat ze mijn familie waren vergeten te vergassen", schrijft een deelnemer.
Een derde (34 procent) is wel eens uitgescholden: "Het woord jood is een scheldwoord op zich geworden", aldus een deelnemer. Een op de tien (11 procent) heeft geweld meegemaakt. Iemand schrijft: "Ik ben voor de deur bedreigd met een mes. Uiteindelijk 'gelukkig' alleen de auto bekrast met een hakenkruis."
Joël, Franzje en Brigitte over wat ze meemaken
Nieuws over Israël heeft invloed
Bijna alle deelnemers (93 procent) denken dat het handelen van Israël en het nieuws daarover invloed heeft op hoe er in Nederland wordt gedacht over joden. Meerdere deelnemers schrijven dat ze persoonlijk worden aangesproken op het handelen van Israël: "Israël wordt in de media vaak neergezet als de boeman en krijgt meer de schuld van het Israël-Palestinaconflict. Vervolgens spreken mensen mij persoonlijk aan op het handelen van Israël door te zeggen dat 'jullie' verkeerd hebben gehandeld.”
Over het onderzoek
EenVandaag heeft onderzoek gedaan onder Joden in Nederland. Het Centraal Joods Overleg en JMW Joodswelzijn hebben geholpen met de verspreiding van het onderzoek. Niet alle deelnemers zijn gelovig: er hebben mensen meegedaan die joods zijn op basis van etniciteit, cultuur, geloof, opvoeding of anders. Aan het onderzoek deden 557 Nederlandse joden mee. Het is gehouden van 14 augustus tot en met 30 oktober 2018.
Bekijk ook de volledige rapportage:
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.