Vader van vermoorde dochter: 'Een dader van goede wil verdient een tweede kans'

"Het verdriet is er nog elke dag", zegt Jacques Beemsterboer. In 2006 wordt zijn dochter met 36 messteken om het leven gebracht als ze haar relatie verbreekt. De dader komt binnenkort misschien weer vrij. En opvallend, Jacques kan daar mee leven.

Als nabestaande weet Jacques hoe het is om een veroordeelde terug te zien keren in de maatschappij. De moordenaar van zijn dochter, haar ex-vriend Gerald O., kreeg 12 jaar cel en tbs. Inmiddels werkt O. aan een terugkeer in de samenleving. Hij heeft goed meegewerkt aan zijn behandeling en er zijn signalen zijn dat hij werkt aan zichzelf. "Als dat goed beoordeeld is, dan moet hij die weg ook gaan. Wij hebben nooit gevoelens gehad dat deze man nooit meer vrij mag komen", vertelt Jacques.

Voorbereiding

Samen met zijn vrouw heeft Jacques ervoor gezorgd dat zij konden wennen aan het idee dat de moordenaar van hun dochter weer vrij zou komen."Wij hebben er verstandig aan gedaan Gerald O. te bezoeken, hem te spreken en in de ogen te kijken voordat hij uit de gevangenis kwam. Dat voorkomt in ieder geval dat, als je hem op straat tegen zou komen, je in een blinde paniek op hol slaat. Want dan heb je dat moment van ontmoeting al gehad. En dat helpt."

Wel kan hij zich voorstellen dat dit anders is bij nabestaanden van daders die tot levenslang zijn veroordeeld. Levenslang betekent in Nederland ook écht levenslang, in tegenstelling tot veel andere Europese landen. Maar nadat Nederland in 2017 op de vingers werd getikt door het Europese Hof van Justitie is de wet aangepast. Nu liggen de regels anders.

Na herbeoordeling toch op vrije voeten

Sinds 2017 is het zo dat wie 25 jaar heeft gezeten, via een procedure van herbeoordeling alsnog vrij kan komen. Tot nu toe is er nog niemand op vrije voeten gekomen door de nieuwe regel. 46 mensen zitten nu de straf levenslang uit. Jacques vindt dat deze nieuwe regels moeten worden gevolgd, maar begrijpt wel dat dit voor nabestaanden soms moeilijk kan zijn. "Als je als nabestaande ervan uitging dat je de moordenaar nooit zult tegenkomen, dan is het een bittere pil als dat met de nieuwe wet tóch het geval kan zijn."

Het is niet zo dat je na 25 jaar simpel vrij komt. Er is een speciaal adviescollege in het leven geroepen die ieder stapje richting vrijheid zorgvuldig afweegt. Stapje voor stapje kan een levenslanggestrafte dan werken aan zijn weg richting de maatschappij. Uiteindelijk beslist de minister of iemand vrijkomt of niet.

'Bijna iedereen moet een tweede kans kunnen krijgen'

Sinds de dood van zijn dochter bezoekt Jacques gevangenissen, houdt er lezingen voor gedetineerden en vertelt zijn verhaal. Hierdoor heeft Jacques zijn beeld van daders een beetje bij moeten stellen. "Juist omdat ik zoveel contact heb met daders, ook met moordenaars, hoor je de diepte van hun verhalen. En het komt heel vaak voor dat in de diepte van die verhalen ook een stukje slachtofferschap zit. Dat geeft zo'n daad een heel ander beeld."

"Ik vind als persoon dat bijna iedereen een tweede kans moet kunnen krijgen. Maar ik vind wel dat dat heel gedegen moet worden afgewogen", vertelt hij. De instantie die die afweging maakt doet dat prima, vindt Jacques. Maar of het in de kliniek altijd goed gaat? "Wat je in de krant leest en op het journaal ziet is dat er bij klinieken, en ook waar Gerald O. zit, ernstige tekorten zijn aan gekwalificeerd personeel."

Uitzondering

Toch verdient niet íedereen de kans op een nieuw leven, vindt Jacques. "Als iemand op jonge leeftijd iets vreselijks heeft gedaan, en levenslang krijgt, dan is het goed dat er een moment komt dat je nog eens kijkt hoe iemand zich heeft ontwikkeld. Maar als een dader volhardt in zijn keuze, geen spijt betuigt, dan vraag ik mij af of je dan nog een tweede kans verdient."