Nachtmerrie voor elk ziekenhuis: toestroom coronapatiënten levert problemen op bij spoedeisende hulp

De Nederlandse ic's raken langzaam weer vol met coronapatiënten, maar het zijn vooral de spoedeisende hulp en de 'gewone' verpleegafdelingen van de ziekenhuizen waar de druk snel oploopt. "Het water staat ons echt aan de lippen."

Begin van de week moest het Franciscus Gasthuis in Rotterdam de spoedeisende hulp enkele uren sluiten voor nieuwe patiënten. Er waren simpelweg niet genoeg artsen en verpleegkundigen om de patiënten op te vangen die per ambulance onderweg waren naar het ziekenhuis.

'Spoed' sluiten is nachtmerrie voor elk ziekenhuis

"Er reden op dat moment elf ambulances onze kant op, maar de spoedeisende hulp lag al helemaal vol", vertelt Marjolein Tasche, voorzitter van de raad van bestuur van Franciscus Gasthuis & Vlietland.

Het is een nachtmerrie voor elk ziekenhuis: "Er zat niets anders op dan de deuren van de spoedeisende hulp voor enkele uren te sluiten. We hadden simpelweg niet genoeg personeel om nog meer patiënten op te kunnen vangen."

Noodoplossing

De extra druk op de SEH's is het directe gevolg van het toegenomen aantal coronapatiënten dat in ziekenhuizen terechtkomt nu de tweede coronagolf een feit is.

De Rotterdamse ambulances werden doorgestuurd naar andere ziekenhuizen waar nog wel plek was, maar Tasche is zich ervan bewust dat dit een noodoplossing blijft. "Je wilt collega's eigenlijk niet opzadelen met nog meer patiënten, plus dat andere ziekenhuizen door het oplopende aantal COVID-19-gevallen op een gegeven moment ook overvol raken."

'Onze longafdeling ligt vol, juist omdat we patienten nu beter kunnen helpen'

Gedurende de eerste coronagolf ontstonden vooral op de ic-afdelingen problemen, nu zijn het de verpleegafdelingen en de spoedafdelingen die met de grootste capaciteitsproblemen te maken krijgen.

"Onze verpleegafdeling ligt vol met coronapatiënten, en dat komt juíst doordat we nu beter weten hoe we deze patiënten kunnen helpen", legt longarts Wessel Hanselaar van het Franciscus Gasthuis uit. "In het begin hadden we nauwelijks een idee wat het coronavirus in het lichaam aan kan richten. Inmiddels weten we veel beter wat er gebeurt, welke medicijnen helpen en hoe je bijvoorbeeld de ademhaling van coronapatiënten het beste kunt ondersteunen."

'Opluchting voor de patiënt om niet naar ic te moeten'

Het gevolg van de verbeterde behandelmethodes is dat minder patiënten op de ic terecht komen, en dus op de gewone longafdeling kunnen blijven. In het Franciscus Gasthuis is een speciale afdeling ingericht voor mensen met COVID-19. Op dit moment liggen daar al rond de 50 patiënten.

"Voor de patiënten en hun families is het natuurlijk een enorme opluchting om niet naar de ic te hoeven", zegt Hanselaar. "Maar voor ons betekent het dat we opeens veel meer mensen op de gewone longafdeling moeten verzorgen, en dat terwijl we al voor de coronacrisis tekort hadden aan longartsen en gespecialiseerde verpleegkundigen."

'Zorg voor coronapatiënten is heel intensief'

Ook op de ic-afdeling van het Franciscus Gasthuis is men er niet gerust op. "Nu ligt de grootste druk nog bij de ingang van het ziekenhuis en op de verpleegafdelingen. Maar als er zoveel patiënten blijven komen, zullen er automatisch ook meer op de intensive care terechtkomen", waarschuwt intensivist Arjen Brouwers.

"We proberen zoveel mogelijk extra mensen op te leiden met ons zogeheten buddy-project. Hierbij worden medewerkers getraind die geen gespecialiseerde ic-verpleegkundigen zijn, maar wel genoeg kennis hebben om ons op allerlei manieren te ondersteunen. Deze extra handen aan het bed zijn extreem waardevol, zeker gezien het feit dat coronapatiënten vaak intensievere zorg nodig hebben dan andere ic-patiënten."

Eenderde minder geplande operaties

Om meer ruimte te creëren en personeel vrij te spelen is de poliklinische zorg in het Franciscus Gasthuis afgeschaald en is ongeveer 35 procent van de planbare operaties uitgesteld. Dit zijn bijvoorbeeld knie- of heupoperaties of liesbreuken.

Spoedoperaties en oncologische ingrepen gaan wel door. Het personeelstekort was al voor de coronacrisis een groot probleem, nu wordt de situatie alleen maar nijpender. "Het water staat ons aan de lippen", zo verzucht een woordvoerder van het Gasthuis.

'Veel extra ziekmeldingen personeel vanwege corona'

Bestuursvoorzitter Marjolein Tasche maakt zich zorgen over wat de komende weken gaan brengen: "Veel medewerkers zijn nog uitgeput van de eerste coronagolf. Daar komt bij dat we veel ziekmeldingen hebben, bijvoorbeeld doordat medewerkers zelf besmet raken met het coronavirus.

Op dit moment zijn dat er al ruim 50. We hopen dat de reguliere zorg zo veel mogelijk door kan blijven gaan, maar daarvoor moet het aantal coronabesmettingen in het hele land naar beneden."