Kogels die door slaap- en woonkamers vliegen, schietpartijen in de buurt van scholen, afrekeningen op klaarlichte dag. Statistieken laten zien dat Nederland ook afgelopen jaar veiliger is geworden, maar als je deze gebeurtenissen op een rijtje zet zou je daar bijna aan twijfelen.
Het goede nieuws van 2016: de criminaliteit daalt flink. Toch zagen we het afgelopen jaar niet zelden dat criminelen met elkaar af willen rekenen in de openbare ruimte. Onschuldige burgers worden ongewild ooggetuige van de acties van geharde criminelen die halverwege de twintig met een behoorlijke staat van dienst met automatische wapens schieten.
Beroering is er om een liquidatiepoging bij een school in Amsterdam, de kogels vliegen door de woning van onschuldige bewoners in Putte en Rotterdam Overschie. In de Maasstad is het meer dan eens raak. “Een wonder dat er geen onschuldige slachtoffers zijn gevallen”, aldus korpschef Frank Paauw van de politieregio Rotterdam Rijnmond in een interview met EenVandaag.
“Gekscherend kun je zeggen, gelukkig wordt er slecht geschoten”, zegt Paauw. Hij wordt in zijn Rotterdam in 2016 bijna tachtig keer geconfronteerd met schietpartijen, in 2015 was dit nog 65. Het doel van de schietpartijen is vaak intimidatie, maar ook kan er sprake zijn van afrekeningen. Het gaat er hard aan toe, soms zelfs op klaarlichte dag.
Jong gezin in vuurlinie: “Waarom doe je zoiets?”
In april komt het tot een gewelddadig treffen tussen de motorclubs Hells Angels en de Mongols. Een ontmoeting tussen de twee rivaliserende clubs in het Van der Valk in Blijdorp ontaardt in een vechtpartij waarbij zelfs schoten vallen. Voor Paauw reden om op te roepen tot een spoedig verbod op dit soort clubs. “Het interesseert die mensen blijkbaar niet dat je op de vuist gaat, dat je vuurwapens trekt, in een omgeving met mensen en kinderen die er niets mee te maken hebben. Die daar gewoon willen eten en willen verblijven.”
Het was niet de eerste keer dat onschuldige burgers werden geconfronteerd met bruut geweld. In de nacht van 27 februari is een jonge moeder in de Rotterdamse Wijk Overschie net klaar met het voeden haar pasgeboren baby, wanneer ze wordt opgeschrikt door wapengekletter. In eerste instantie denkt ze dat het gaat om vuurwerk. Het blijken kogels die inslaan, door het raam dwars door de babykamer de muur in. Het gezin schuilt in de badkamer tot de kust veilig is.
De schade in de woning is inmiddels hersteld, maar de schrik zit er bij de familie nog altijd in. Vooral de moeder denkt er nog vaak aan terug. “Voor hetzelfde geld liep ik wel in die kamer, er komen dan vreselijke dingen in mijn hoofd. Zoals dat mijn kindje geraakt zou worden door een kogel. Vooral als ik terug ben in die kamer.”
De familie voelt zich niet meer veilig en wil weg uit de wijk. Moeder voelt boosheid en onbegrip voor de schutters die volgens haar onvoldoende beseft hebben dat er onschuldige slachtoffers hadden kunnen vallen. “Waarom doe je zoiets? Misschien beseft hij niet wat hij ons heeft aangedaan. Het interesseert ze niet.”
De korpschef bevestigt dat het maar net goed is gegaan. “Je moet je niet voor proberen te stellen wat dat betekent voor die mensen”, aldus Paauw. De korpschef heeft inmiddels verschillende onderzoeken lopen naar de schietpartijen in de stad. De onderzoeken zijn niet gericht op losse incidenten maar op het ontrafelen van de criminelen groepering erachter.
“Geweldswedloop voorkomen”
Veel van de geweldsdelicten in Rotterdam zijn een op een te relateren aan de drugssmokkel via de haven van de stad. Het HARC-team, een speciale eenheid in de haven die erop gericht is drugs te onderscheppen, heeft dit jaar bijna 13 duizend kilo cocaïne in beslag genomen. Dat de marktprijs niet onder deze vangsten lijdt, geeft aan dat er nog veel meer cocaïne wel zijn eindbestemming bereikt.
De schietpartijen zijn vaak te linken aan het rippen, binnenhalen of verhandelen van partijen verdovende middelen. “We moeten zorgen dat dit niet ontaardt in een soort geweldswedloop die ervoor zorgt dat het aantal enorm gaat toenemen.”
Ook zijn er grote zorgen over de handhaving. EenVandaag besteedde afgelopen jaar in verschillende reportages aandacht aan de problemen rond de drugssmokkel via de Rotterdamse haven. Zo hebben corrupte douaniers jarenlang ongehinderd kunnen samenwerken met drugscriminelen. De korpschef noemt de corruptie, ambtelijk en niet-ambtelijk, ‘zorgelijk’. Hij bevestigt dat er meer aanwijzingen zijn voor corruptie-gevallen zijn in de haven, maar over de onderzoeken kan hij weinig kwijt.
Kijk hier de eerdere items over de drugssmokkel in de Rotterdamse Haven of lees de longread.
Paauw: meer middelen en mensen nodig, anders missen we de boot
Ook het niveau van de handhaving moet wat hem betreft opgekrikt worden - ‘het kan veel beter’. Het zal dan gaan om een combinatie van mensen en middelen: “Het gaat niet alleen om het feit dat cocaïne binnenkomt, maar ook de doorwerking die het heeft. De haven van Rotterdam is groot en daar wonen weinig mensen. Maar de effecten ervan, de ondermijning en schietpartijen, dat is voelbaar voor mensen.”
Deze smokkelproblematiek in combinatie met de terreurdreiging en de polarisatie rond verschillende actualiteiten, maakt dat Paauw een sterk beroep doet op politiek Den Haag. “Wij kijken naar wat we doen in traditioneel politiewerk en dat doen we goed. Maar als ik zie wat er op ons afkomt, polarisatie en terreur, dan moeten er middelen bij. Anders moeten we over vijf jaar constateren dat we de boot hebben gemist”.
Vanavond in EenVandaag, een terugblik op 2016 door de ogen van korpschef van Rotterdam Frank Paauw. Ook spreken we met ooggetuigen van twee incidenten: verslaggever Bram Wesdorp van RTV Rijnmond en het jonge gezin waar de kogels naar binnenvlogen in Overschie.
Kijk & Lees ook onze longread Opsporingsinformatie niet toegevoegd in strafdossier Douanezaak.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.