Stampen voor examens werkt niet, want het meeste ben je morgen weer kwijt

Het is voor veel studenten een herkenbaar beeld: een dag voor je tentamen nog snel alle oefenstof in je hoofd stampen. Maar hoe effectief is het? Volgens deskundigen heeft het geen zin om op zo'n korte termijn voor het eerst nieuwe stof te leren.

Tegenwoordig zijn er zelfs diverse bedrijfjes die op deze manier kandidaten klaarstomen voor het theorie-examen van het CBR. In klaslokaaltjes krijgen deze kandidaten urenlang achter elkaar de stof in hoog tempo aangeboden. Aan het einde van de dag staat het examen op het programma.

'Morgen driekwart weer vergeten'

Voormalig verkeersofficier Koos Spee gelooft niet in deze werkwijze, zo zegt hij voor de camera van Zembla: "Je moet het toch tot je laten komen, die theorie. Dat lukt je niet in één dag. Als je dat in één dag doet, je stampt de stof erin in 5 uur tijd en je gaat vanmiddag examen doen, dan durf ik te beweren dat je morgen driekwart weer vergeten bent."

Deskundigen zijn het eens met Spee. "Het klopt dat als je één dag van tevoren informatie in je hoofd stampt, je het grootste deel de volgende dag alweer vergeten bent. Dat komt omdat de informatie nog niet goed geconsolideerd is", vertelt 'brain expert' Mark Tigchelaar.

Je geheugen is een dichtbegroeide jungle

"Je geheugen kun je vergelijken met een dichtbegroeide jungle. Wanneer de informatie voor de eerste keer geleerd wordt, ontstaat er een klein paadje. Maar dat groeit snel weer vol, waardoor je de informatie weer vergeet." Volgens Tigchelaar ontstaat er pas een goed 'geheugenspoor' als je een paar keer over dat paadje heenloopt. "Dat krijg je niet door het maar één keer te leren."

Psycholoog Kimberley de Jong van Mijn BreinTV vult aan: "Onze hersenen hebben een leercurve. Dat wil zeggen dat je in het begin 100 procent onthoudt, maar alles wat je daarna niet herhaalt snel weer wegzakt." De herhaling van stof is dus belangrijk. "Anders ben je na een week 80 tot 90 procent van de stof weer vergeten."

Geen 10 uur, maar tien keer een uur

Denk dus niet dat na één keer leren alles goedkomt met dat tentamen of je theorie-examen. Mark Tigchelaar legt uit hoe het wel moet: "De beste manier om informatie in het lange termijngeheugen op te slaan is door deze gespreid op te nemen. Je moet niet meer leren, maar je leermomenten meer verspreid opnemen gedurende de week."

Het is volgens hem minder goed om 10 uur achter elkaar te leren, maar beter om tien keer een uur te leren. "Zo ontstaat er een veel langer geheugenspoor."

'Koppel theorie aan eigen ervaring'

Voor wie in de nabije toekomst richting het CBR moet voor het afleggen van een theoretisch examen heeft Kimberley de Jong nog een passende tip: "Herhaling is heel belangrijk, maar daarnaast is het ook belangrijk om de stof op meerdere manier voor je te zien." Het gaat dus niet alleen om het lezen van stof, maar ook filmpjes kijken helpt.

"Daarnaast is het ook goed om te visualiseren wat je zelf hebt meegemaakt, bijvoorbeeld een concrete situatie op een moeilijk kruispunt wat je tijdens je rijles hebt gezien. Als je op die manier de theorie koppelt aan je eigen ervaringen dan zul je het veel beter opslaan."