Sjoerd Sjoerdsma (D66) na nieuwe onthullingen Bellingcat in MH17-zaak: 'Het net sluit zich rondom Poetin'

'Het net sluit zich langzaam rondom Poetin'. Dat zegt D66-Tweede Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma na de onthulling van het journalistieke onderzoekscollectief Bellingcat over vlucht MH17.

Bellingcat wist de identiteit te achterhalen van een hoge officier bij de Russische veiligheidsdienst FSB die verdacht wordt van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17. Het gaat om kolonel-generaal Andrey Ivanovich Burlaka. Hij zou toestemming hebben gegeven voor het transport van de Buk-raket van Rusland naar Oekraïne.

'Waarheid wordt stukje bij beetje onthuld'

Sjoerd Sjoerdsma: "Wat ik denk dat hier gebeurt is dat het net rondom Poetin zich langzaam sluit omdat de waarheid stukje bij beetje wordt onthuld, tegen de stroom van complottheorieën en mistgordijnen van het Kremlin in."

Dit soort onthullingen brengt Poetin in het nauw. Sjoerdsma wijst ook op een ander probleem voor de Russische president: "De Russische economie krijgt, als gevolg van de dalende olieprijs, een enorme knauw. De Russische militaire avonturen in bijvoorbeeld Oost-Oekraïne worden daardoor enorm kostbaar en misschien zelfs onbetaalbaar."

Poetin wellicht gedwongen tot stappen zetten

"Die twee dingen samen creëren een dynamiek waarin Poetin zich wellicht gedwongen gaat zien om toch stappen zetten", zegt Sjoerdsma. "In eerste instantie niet publiekelijk, maar hij zou, achter de schermen met de Nederlandse en Australische overheid, wel kunnen bewegen over de staatsaansprakelijkheid. Het is daar nu misschien nog te vroeg voor, maar het net sluit zich langzaam en de druk loopt ook zeer hoog op."

Piet Ploeg, voorzitter van de Stichting Vliegramp MH17, prijst de vasthoudendheid van Bellingcat: "Het is ontzettend knap speurwerk, en ik vind het ook heel goed dat ze zich zo vastbijten in dit dossier. Er is nu een naam naar voren gekomen, maar als ik naar het Bellingcat-rapport kijk, dan zie ik dat er wat aannames gedaan worden over zijn betrokkenheid, dus ik hoop dat het OM het straks kan bewijzen voor de rechter."

Verantwoordelijkheid

Het JIT meldde eerder al dat een adviseur van Poetin verdacht wordt van betrokkenheid. De nu geïdentificeerde generaal is de tot nu toe hoogste functionaris in rang waarnaar het JIT op zoek was.

Dat hooggeplaatste Russen niet ontzien worden, is volgens Ploeg belangrijk: "Het gaat niet alleen maar om de mensen die de knop hebben ingedrukt. Het gaat erom wie er uiteindelijk verantwoordelijk is geweest voor het neerhalen van vlucht MH17. Ik vind het goed en dapper van het JIT en van het Openbaar Ministerie dat ze zo hoog in de boom gaan met het onderzoek en wellicht kunnen de bevindingen van Bellingcat daarin helpen."

Het gaat om gerechtigheid

D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma

Niet voor de rechter

D66'er Sjoerdsma denkt niet dat generaal Burlaka voor de rechter in Nederland zal verschijnen: "Fysiek in de rechtszaal zal lastig zijn, gelet op de opstelling van Poetin in dit dossier tot nu toe. En de Russische grondwet verbiedt het Russische onderdanen uit te leveren. Waar ik nog wel hoop op heb is een periode na Poetin, waarin we een zelfde afspraak maken als we ook met Oekraïne hebben. Die leveren ook geen Oekraïners uit, maar ze zijn wel bereid een in Nederland uitgesproken strafmaat over te nemen."

Dat er ondanks deze obstakels momenteel een proces plaatsvindt tegen vier verdachten is volgens Sjoerdsma erg belangrijk: "Dit gaat in essentie over een relatief klein land als Nederland dat opkomt omdat een ongelooflijke hoeveelheid landgenoten is vermoord door een groter land, Rusland. Dat land had niet in Oekraïne mogen zijn, dat had daar geen oorlog mogen voeren, en dat had dat wapensysteem niet mogen invoeren. Het gaat in de kern om gerechtigheid en het voortbestaan van internationale regels waarin dit niet mag en niet kan. Het is een ongelooflijk groot persoonlijk, maar ook principieel recht."

'Dit gaat over recht en onrecht'

Nabestaande Piet Ploeg vindt het van het grootste belang dat duidelijk wordt wie verantwoordelijk is voor het neerhalen van de vlucht: "Dit gaat over recht en onrecht. Het kan niet zo zijn dat het neerhalen van een burgervliegtuig onbestraft blijft en dat daarover geen onafhankelijke uitspraak komt. Dat is niet alleen voor ons noodzakelijk, maar ook voor de rest van de wereld."