Siep is wiskundedocent en organiseerde jarenlang de Amsterdam Pride: hij blikt trots terug en heeft ook wat zorgen

Het is alweer een kwart eeuw geleden dat wiskundeleraar Siep de Haan Amsterdam Pride oprichtte. Vanaf het vipdeck van de Canal Parade in Amsterdam blikt hij terug op de afgelopen 25 jaar.

"In mijn jeugd was het lastig om uit de kast te komen, maar dat is nog steeds zo." Siep de Haan ziet zeker verschillen tussen Amsterdam Pride 25 jaar geleden en het huidige evenement, dat inmiddels Pride Amsterdam heet. Maar er is ook veel níet veranderd. "Er kwamen altijd al veel hetero's op het evenement af, net als jongeren."

Te wit en weinig vrouwen

Dat er een breed publiek op Pride Amsterdam afkomt, ziet De Haan als een goede zaak. "In het begin was het lastiger om mensen van kleur te betrekken. Het evenement was vanaf het begin te wit. En we hadden altijd al wel aandacht voor transgenders, maar dat is over de jaren toegenomen."

Maar het kan wat diversiteit en inclusiviteit zeker beter, geeft hij toe. Zo trekt Pride Amsterdam al vanaf het begin vooral mannen. "Het was altijd al lastiger om voldoende lesbische vrouwen bij het evenement te betrekken. Nu zie je ook een oververtegenwoordiging van mannen en transpersonen."

Meer jongeren en politiek

Pas sinds 5 jaar heeft Pride een jongerenafdeling, vertelt De Haan. Het is belangrijk dat zij hun eigen plekken hebben, vindt hij. "Een beetje afgeschermd van de ruigere Pride, die meer op volwassenen is gericht."

Pride Amsterdam is ook politieker geworden, volgens De Haan. "Pride wordt meer aangegrepen voor activisme. Al die letters (lhbtiq+, red.) willen hun zichtbaarheid versterken. Er is een splintergroepering ontstaan - We Reclaim our Pride - die zich niet vertegenwoordigd zegt te voelen door Pride Amsterdam. Dat vind ik jammer, het zijn te veel boodschappen. Concentreer nu op het versterken van de positie van lhbti+'ers, niet op wat er in Israël en Palestina gebeurt of op overmatig politiegeweld in de VS."

Geen 'incrowd' feestje

Vanuit verschillende hoeken in de lhbti+-gemeenschap klinkt er kritiek op hetero's, die tijdens Pride Amsterdam te veel plek op zouden eisen. Maar daar wil De Haan niks over horen. 'Belachelijk', noemt hij die kritiek.

"Onze formule was altijd: een groot feest voor elkaar. Daar horen hetero's bij. We willen geen 'incrowd' feestje. In je eigen bubbel hoef je je niet meer te emanciperen. Zonder hetero's vinden wij het niet gelukt", zegt hij. Toen De Haan 25 jaar geleden begon, richtte hij zich juist tot hetero's. "Van dit evenement wilde ik iets groters maken dan de incrowd feestjes die er al waren."

'Te weinig aandacht op school'

Naast organisator van Pride Amsterdam is De Haan ook nog altijd docent. Hij vindt dat er in het onderwijs nog lang niet genoeg aandacht is voor lhbti+-rechten. Vooral hetero-docenten vinden het een lastig onderwerp, merkt hij.

"Ik geef wiskunde, dus daar past dit thema niet heel erg bij, maar omdat ze bij mij weten dat ik ooit die parade ben begonnen, komen leerlingen alsnog naar mij als ze over dit onderwerp willen praten." Jaarlijks organiseert de docent een aantal keer een toneelvoorstelling over dit thema, met professionals van buitenaf die het begeleiden.

Verplichte lessen op school

De Haan ziet wel iets in een vast, verplicht lespakket op middelbare scholen rond het thema. Al moet de onderwijsinspectie dan ook wel controleren of het ook wordt uitgevoerd, zodat scholen een stok achter de deur hebben.

"Scholen doen het soms ook niet, omdat bepaalde ouders er moeite mee hebben. Als het dan verplicht is, kunnen ze dat als argument gebruiken." Volgens De Haan moeten de lessen die hij voor ogen heeft breder zijn dan alleen homoseksualiteit. "Bijvoorbeeld ook gericht op andere culturen dan de leerlingen zelf hebben."

Niet meer hand in hand lopen

In het verlengde van hoe het op scholen gaat, ziet De Haan dat het er met de acceptatie van lhbti+'ers (of 'gays' zoals hij ze zelf liever noemt) niet goed voorstaat in Nederland. "Mijn man en ik lopen nooit hand in hand, dat durven we niet meer." Niet meer, want ooit deden ze dat wel.

"Onze wetgeving is vooruitstrevend, maar de praktijk sluit daar niet bij aan, het is onveiliger geworden voor gays. Toen we de botenparade startten, was er veel tolerantie. De tegenstellingen in de maatschappij waren minder groot. De maatschappij is harder geworden."