Ruim een derde van alle coronatests niet door GGD, maar particulier: 'We verliezen het zicht op het virus'

Ruim een derde van alle coronatesten wordt in Nederland niet uitgevoerd door de GGD maar door commerciële teststraten. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag. Experts zijn bang dat we daardoor het zicht op het virus verliezen.

Waar de commerciële coronateststraat deze zomer nog een onbekend fenomeen was, schieten ze nu als paddenstoelen uit de grond. "Het is snel gegroeid", ziet ook Bert Slagter van het Red Team, dat de overheid voorziet van corona-adviezen. "Begin september werden ze nog nauwelijks ingezet, nu zijn het er meer dan tweehonderd."

170.000 commerciële testen

Uit een steekproef van EenVandaag onder 137 van deze testlocaties blijkt dat ze in de week van 26 oktober tot en met 1 november bijna 40.000 PCR-testen en 30.000 sneltesten afnamen. Dat is nog los van de zorgaanbieders en bedrijven die zelf tests afnemen. Dat zijn er ook veel, volgens importeurs ruim 100.000 testen per week. Dat betekent dat zo'n 170.000 testen niet bij de GGD worden afgenomen, ruim een derde van het totaal aantal testen.

De resultaten van deze testen komen niet altijd bij de GGD terecht. De aanbieders zijn verplicht om de positieve gevallen te melden bij de GGD, maar het melden van deze tests is niet centraal geregeld en gaat daardoor moeizaam. Slagter vreest dat er door het missen van uitslagen een vertekend beeld ontstaat van de besmettingscijfers.

'Mogelijk onderschat hoeveel mensen besmet zijn'

"Je onderschat hierdoor mogelijk hoeveel mensen er besmet zijn met het virus, waardoor het onduidelijk is waar je precies zit op de routekaart. Daarnaast verandert de verhouding tests die bij de GGD worden afgenomen en bij externe aanbieder wekelijks, waardoor je eigenlijk appels met peren vergelijkt."

Ook maakt dit het lastig het effect van coronamaatregelen te meten. Als er veel buiten beeld wordt getest, dan kan het maar zo zijn dat een daling van besmettingen toegeschreven wordt aan de maatregelen, terwijl het eigenlijk komt doordat veel mensen buiten de GGD om gaan testen. "Zo ga je het effect van de maatregelen overschatten", zegt Slagter.

Strengere richtlijnen

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) weet dat van 4000 commerciële tests de positieve testuitslagen wel dagelijks doorkomen. Die aanbieders delen hun resultaten met GGD en/of het RIVM. Het liefst ziet het ministerie dat iedereen zich laat testen bij GGD-locaties.

Momenteel wordt er gewerkt aan een portal waarop externe partijen hun uitslagen kunnen melden. Dit portal moet eind deze maand klaar zijn. Ook wordt er gewerkt aan strengere richtlijnen voor particuliere testlocaties.