Relatie tussen dierenmishandeling en huiselijk geweld vaak nog onbekend bij professionals, ziet psycholoog

De verdachte van het schietdrama in Rotterdam Fouad L. is eerder meerdere keren vervolgt voor dierenmishandeling. Uit Amerikaans en Brits onderzoek blijkt dat er een sterke samenhang is tussen het mishandelen van dieren en het plegen van andere delicten.

"We kunnen niet alles voorkomen, maar misschien kunnen we in de toekomst wel sneller ingrijpen", zegt psycholoog Nienke Endenburg, verbonden aan het Landelijk Expertisecentrum voor Dierenmishandeling.

Niet altijd sadistisch motief

Hoe 'de dierenmishandelaar' eruit zit, dat weten we niet. "Uit onderzoek blijkt dat zowel jonge als oude, hoog- als laagopgeleide mensen en zowel mannen als vrouwen dieren kunnen mishandelen", zegt Endenburg. En dat maakt het signaleren erg ingewikkeld. "Er zijn veel zogenoemde first offenders, dat zijn personen die voor het eerst een dier mishandelen. Deze mensen komen bijvoorbeeld erg gefrustreerd thuis van werk en reageren het af op de eerste die hen thuis begroet; de hond. Eén schop kan dodelijke gevolgen hebben. Dat is verschrikkelijk, maar wel eenmalig. Maar ook dat zijn dierenmishandelaars."

Maar je hebt volgens Endenburg ook een groep mensen die er plezier uithalen. "Die voelen daar sadisme bij, die vinden dat een fijn gevoel. Dat kan te maken met macht en controle over een dier, of iemand waar een afhankelijkheidsrelatie mee is. In een huishouden waar dieren mishandeld worden is het belangrijk dat de andere dieren gecheckt worden, maar bijvoorbeeld ook kinderen. "

Eye-opener

Uit zowel Amerikaans als Brits onderzoek blijkt dat er een samenhang is tussen dierenmishandeling en andere vormen van geweld. Uit dat onderzoek blijkt dat ongeveer 70 procent van de gevallen dat personen die dieren mishandelen ook andere delicten op hun naam hebben staan. "En we weten dan dat de mensen die dat doen, dat die weinig empathie, dus weinig invoelend vermogen hebben." Toch is daar nog veel over onbekend bij professionals, vertelt Endenburg.

"We doen op dit gebied veel in de opleiding van dierenartsen. Maar ik denk dat een heleboel mensen, ook professionals, niet weten van de relatie tussen dierenmishandeling en huiselijk geweld. Het verband is voor een heleboel mensen ook een soort van eye-opener, ze hebben er simpelweg nooit over nagedacht. Dus aan die bewustwording, daar moet nog een heleboel gebeuren."

Bredere context

Ook bij de rechterlijke macht is deze bewustwording er volgens de psycholoog nog niet altijd, het zit niet in de opleiding. "Ik denk dat rechters denken 'zo'n konijn, vervangingswaarde, 15 euro of een hondje, 250 euro. Nou dan doen we een taakstrafje van 10 uur'. Terwijl ze dan vergeten om een bredere context te bekijken van 'hoe leeft iemand, wat doen ze nog meer, hoe staan ze in de maatschappij?'. Terwijl dat wel ontzettend belangrijk is."

Er is volgens Endenburg te weinig gedaan met de eerdere veroordelingen voor dierenmishandeling van Fouad L., daarmee hadden andere mishandelingen van dieren ook voorkomen kunnen worden. "Of deze vreselijke gebeurtenissen in Rotterdam voorkomen hadden kunnen worden, dat weten we niet. Maar we moeten in het vervolg wel anders omgaan met dierenmishandeling. Bijvoorbeeld door er beter naar te kijken en niet te denken alleen aan de vervangingswaarde van een dier. En dat de rechterlijke macht dat ook serieuzer gaat nemen."