Over 3 jaar de kolencentrales in Nederland sluiten. Het kan en moet, zeggen milieuorganisaties en hoogleraren in een petitie. Een van de ondertekenaars is Peter de Jong van organisatie Natuur & Milieu. "Het is de meest vervuilende bron van energie."
Verschillende milieuorganisaties zeggen dat kolencentrales in 2025 dicht kunnen, op basis van eigen onderzoek. Minister Rob Jetten van Klimaat heeft 2030 gesteld als sluitingsdatum voor de drie kolencentrales. Sinds de energiecrisis mogen de centrales zelfs wat harder draaien.
Klimaat en luchtkwaliteit
Er zijn meerdere redenen waarom het kan en ook moet, zegt De Jong. "Een hele belangrijke voor ons is het klimaateffect van kolencentrales. En in het afgelopen jaar hebben we besloten om de centrales vol aan te zetten om gas te besparen, in verband met de Oekraïne-crisis. Maar het is niet verstandig om dit te blijven doen tot 2030. Dat is dweilen met de kraan open."
"Wij zeggen: laten we kijken hoe we zo snel mogelijk van kolen af kunnen. Ook voor de luchtkwaliteit. En daarom tekent ook het Longfonds mee in deze oproep", vertelt De Jong.
Te snel
Kamerlid voor het CDA Henri Bontenbal wil ook graag stoppen met kolen, maar dit plan gaat te snel, zegt hij. "TenneT heeft gisteren juist gewaarschuwd voor de leveringszekerheid, dat die niet in gevaar moet komen. Zij luiden de noodklok."
"Ik ben er ook verbaasd over dat dit plan over 3 kolencentrales gaat, want we hebben er 4. Ik denk dat het doel en het middel hier worden omgedraaid. Het doel is niet de kolencentrales dicht, het doel is CO2-uitstoot terugdringen", zegt hij.
3 of 4 kolencentrales?
De grootste kolencentrale staat in de Eemshaven. Die is van RWE, de Duitse energiegigant. Dan staan er nog 2 op de Maasvlakte van Uniper en Onyx. En de vierde is de Amercentrale, ook van RWE, maar die draait voor 85 procent op biomassa. Op hout dus.
Energie besparen
"Je hebt nu nog een paar jaar tijd om je gasverbruik naar beneden te brengen door energie te besparen", zet De Jong van Natuur & Milieu het plan kracht bij. "Als je bijvoorbeeld alle verplichte maatregelen in de industrie doorvoert, uit de wet milieubeheer, dan heb je al 16 procent minder gasvraag in de industrie."
De Jong maakt zich zorgen over wat er nu de lucht in gaat bij kolencentrales door het stoken van kolen. "We hebben 3 centrales, die jaarlijks bijna 8 procent van de totale Nederlandse emissie uitstoten", vertelt hij. "Als we stoppen met kolen, kunnen we in totaal 33 megaton CO2 emissie besparen. Dat staat gelijk aan bijna 6,9 miljoen keer de aarde rond rijden." De Jong rekent daarbij mee dat er gascentrales gaan draaien, totdat we helemaal overgaan op duurzame energie.
Biomassa
In de Amercentrale wordt nu al voor een groot deel gewerkt met biomassa, in plaats van steenkool. Maar dat is geen oplossing, zegt De Jong. "Er gaan bossen tegelijk in. Dat is ook helemaal niet goed voor de biodiversiteit." Maar wat gaan we dan verstoken? De stroombehoefte groeit.
"Je kunt niet overal op tegen zijn", zegt Kamerlid Bontenbal. "We hebben 4 kolencentrales, daar moet je iets mee. Ik ben er geen voorstander van dat ze op volle kracht draaien tot 2030. Maar we moeten een plan maken over hoe we ermee kunnen stoppen, maar toch leveringszekerheid hebben", zegt hij.
Waterstof
De Jong vindt het belangrijk dat gekeken wordt naar hoe we energie kunnen besparen. "En daarnaast gaan we natuurlijk in de toekomst onze energie met zon en wind opwekken. En als het niet waait, of de zon niet schijnt, moet je kijken naar gascentrales op water."
"Die kun je ook weer plaatsen op de plekken waar de kolencentrales stond. Jetten heeft ook aangegeven om te kijken naar een opslag van energie en daar zijn wij ook voor", zegt De Jong. Kamerlid Bontenbal sluit nu uit dat er kolencentrales overgaan op waterstof.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.