Op een terrasje betaal je meer belasting dan dat Shell vorig jaar deed

Belastingen. We betalen ze allemaal. Maar, wie betaalt wat? Volgens fractievoorzitter Lilian Marijnissen van de SP liggen de grootste lasten in elk geval niet bij Shell. De olie- en gasgigant zou minder betalen dan de gemiddelde bezoeker van een terrasje.

Dat zei ze afgelopen vrijdag in Radio EenVandaag. "Je betaalt meer belasting voor een rondje voor je vrienden op het terras, dan Shell over de miljardenwinst die het bedrijf in Nederland maakt." Klopt die uitspraak?

Belastingen, maar niet voor Shell zelf

Volgens Jan van de Streek, hoogleraar fiscaal concernrecht, moet onderscheid gemaakt worden in de verschillende soorten belastingen. Zo zijn er belastingen die Shell moet afdragen aan de belastingdienst, maar die doorberekend worden aan de klant of de werknemer.

De Amsterdamse professor doelt hierbij op belastingen zoals sociale premies die werknemers verdienen of btw die wordt doorberekend aan de klanten: "Je kan zeggen dat er dankzij Shell een hoop geld naar de belasting gaat. Maar dat komt niet voor rekening van Shell zelf."

Afspraken met Nederland

Van de Streek wijst er op dat alleen de vennootschapsbelasting voor de eigen rekening van Shell komt. Onlangs maakte het bedrijf daarover bekend dat er afspraken zijn gemaakt met de belastingdienst over deze winstbelasting.

Hierdoor betaalde de oliereus over 2017 geen belasting over de winst die in Nederland gemaakt werd. Vincent Kiezenbrink is onderzoeker voor Tax Justice, een organisatie die vindt dat bedrijven geen belasting moeten ontwijken. Hij bevestigt de stelling van Marijnissen: "Shell heeft afspraken gemaakt. Hierdoor mogen verliezen van buitenlandse projecten af worden getrokken van winst die in Nederland wordt behaald." In een reactie wijst Shell er op dat dit geen afspraken met de belastingdienst zijn maar staande praktijk die geldt voor alle ondernemingen.

Over 0 euro geen belasting

Volgens Kiezenbrink behaalde Shell in 2017 een winst van 1,7 miljard euro. Eerder maakte het bedrijf bekend dat de winst volledig teniet werd gedaan door de verliezen in het buitenland.

"En over 0 euro kun je geen belasting innen", zegt de onderzoeker: "De bewering dat een rondje op een terras meer belasting oplevert dan de winst van Shell, is dus correct." Overigens betaalt Shell via een joint venture in de NAM wel winstbelasting. Deze deelname is echter niet volledig eigendom van Shell Nederland en valt daarom buiten de bewering van Marijnissen.