Ontvoeringen zoals in Spanbroek zijn volgens oud-recherchechef niet 'on-Nederlands': 'Die mate van naïviteit past ons niet meer'

De man die vrijdag vermoedelijk is ontvoerd in Spanbroek, is vandaag teruggevonden in het centrum van Beverwijk. Het was een opmerkelijke ontvoering, maar vooral omdat de man op sokken over straat liep en er geen sprake leek te zijn van dwang.

Wat er is gebeurd in Spanbroek lijkt on-Nederlands, maar dat is het volgens oud-recherchechef Sander Schaepman zeker niet. "Dat is een mate van naïviteit die ons niet meer past. We zijn als Nederland een van de top-landen van Europa als het gaat om criminaliteit, zeker als het gaat om georganiseerde criminaliteit."

Onder de pet

De georganiseerde misdaad is volgens Schaepman niet weg te denken uit ons straatbeeld. Met alle explosies, schietpartijen, afrekeningen en de nummer 1-positie in Europa als het gaat om productie, export en doorvoer van harddrugs: "Dus zeggen dat het on-Nederlandse toestanden zijn, is niet van deze tijd. Dan heb je de afgelopen 10 jaar onder een steen geleefd."

Ook ontvoeringen als in Spanbroek zijn volgens de oud-recherchechef aan de orde van de dag. "Je mag er vanuit gaan dat 9 op de 10 criminele ontvoeringen nooit bij de politie bekend worden. Ze weten het goed onder de pet te houden."

'Ontvoering is ontvoering'

Maar wat gebeurt er als een ontvoering wél bekend wordt bij de politie? "Een ontvoering is een 'Prio Nummer 1-melding'. De politie moet heel snel aan het onderzoek beginnen en uitzoeken wat de omstandigheden zijn. Dus wat meteen gebeurt is dat er veel energie wordt gestoken in het vinden van alle sporen op de plaats waar het slachtoffer voor het laatst is gezien. Je moet dan denken aan camerabeelden en getuigenverklaringen. Deze sporen kunnen leiden naar het voertuig waar de persoon in is gestapt. Dat voertuig heeft een kenteken en als het kenteken niet vals is, dan heb je snel een verdachte."

Hij vervolgt: "Ontvoering is ontvoering, en anders is het geen ontvoering. Er zit niets tussen. Als het ontvoering is, maakt het niet uit of het de dochter van de minister-president is of iemand in het criminele circuit, de inzet is hetzelfde: fikse inzet van politie met minimaal 24 personen, observatieteams. Er wordt alles op alles gezet om de ontvoerde terug te vinden."

Unieke zaak

Het vinden van het slachtoffer is dus de eerste prioriteit, zo ook in de Spanbroek-zaak. "Al snel werd duidelijk dat de man in een auto was gestapt, dus dan draait het om de vraag: kun je achter het voertuig komen? Je gaat eerst op zoek naar het slachtoffer, dan pas naar de verdachte. Maar dat gaat vaak hand in hand, want de verdachte kan natuurlijk bij het slachtoffer zijn."

Wat deze zaak uniek maakt, is dat de politie vrij snel beelden van het slachtoffer heeft verspreid en niet van de verdachten. "Dat zou te maken kunnen hebben met het feit dat het slachtoffer niet meer onder controle was van de vermeende ontvoerders en dat er wellicht iets anders meespeelt dat de politie wegens privacyredenen niet deelt." In dit specifieke geval zou dat te maken kunnen hebben met de staat waarin de man is gezien voor de ontvoering. "Hij liep op sokken, oogde verward, sprak geen Nederlands en ging zonder veel tegengas de auto in. Dat geeft reden om te denken dat er iets anders aan de hand kan zijn."