Nederland tekent op de klimaattop in Glasgow een intentie-overeenkomst met Namibië over de toekomstige levering van waterstof. Want ook als we ooit 100 procent duurzame energie gebruiken: afhankelijk van het buitenland blijven we.
Dilan Yeşilgöz is glashelder: "Waterstof is de kern van de innovatie van de komende jaren", zegt ze in De Telegraaf. De demissionair staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat kijkt daarom over de grens, omdat we de komende jaren "waarschijnlijk meer waterstof nodig hebben dan we zelf kunnen produceren."
Importeren, net als bij olie en gas
Hoogleraar energietechniek aan de TU Delft Ad van Wijk beaamt dat. "We zouden echt een hele Piet zijn als we de helft van onze energie tegen een redelijke prijs in Nederland of op ons stukje van de Noordzee duurzaam zouden kunnen opwekken. Dus dan moet je nog de helft importeren."
Energiedeskundige Remco de Boer is het eens met Van Wijk: "Op dit moment is iets meer dan 11 procent van de energie die we in Nederland gebruiken duurzaam. Dat moet 100 procent worden. Hoe groot het aandeel van waterstof gaat worden, weten we op dit moment nog niet. Nederland gaat niet zelfstandig in z'n eigen energie kunnen voorzien in de toekomst als het gaat om hernieuwbaar. Maar dat konden we nu ook al niet: olie halen we ook elders vandaan. Gas ook, uiteindelijk zullen we ook net als de afgelopen decennia energie moeten importeren. En groene waterstof, waar geen uitstoot bij vrijkomt, is dan het ideaal waar we naar streven."
Wat is waterstof?
Waterstof is een brandbaar gas. In tegenstelling tot aardgas komt bij de verbranding geen CO2 vrij. Je kunt waterstof gebruiken zoals aardgas. Bijvoorbeeld om huizen via een cv-ketel op waterstof te verwarmen. Er zijn ook auto's met brandstofcellen die dan stroom leveren aan de motor van de auto.
De meestgebruikte methode om waterstof te maken is via waterelektrolyse. Dan splits je water in waterstof en zuurstof. Hiervoor is elektriciteit nodig.
Er zijn drie soorten waterstof: waterstof die wordt geproduceerd met elektriciteit opgewekt met aardgas, dat is grijze waterstof. Er is ook blauwe waterstof. Daarbij wordt de CO2 bij de productie opgevangen en opgeslagen. Alleen groene waterstof is echt duurzaam: die is geproduceerd met stroom uit bijvoorbeeld zon of wind.
Infrastructuur is er al
"Waterstof bevat ongeveer net zoveel energie als aardgas", legt Ad van Wijk uit. En net als aardgas is het makkelijk te transporteren. Voor de import ligt er al een complete infrastructuur: een fijnmazig netwerk in Nederland waardoor nu aardgas stroomt. Leidingen die ook geschikt zijn voor het transporteren van waterstof.
Ook de pijpleidingen die nu gas vanuit het buitenland naar Nederland brengen, zijn volgens Ad van Wijk geschikt voor het transport van waterstof. Maar als er ooit waterstof wordt geproduceerd in Namibië, zal die niet via een pijplijn naar hier komen. Dat gaat dan per schip. Of dat duurzaam is? "Dat schip vaart tegen die tijd ook op waterstof dus ook dat is dan duurzaam", zegt Van Wijk.
In het buitenland opwekken waar meer ruimte is
"De pijpleidingen die er nu liggen van Algerije naar Europa gaan we hergebruiken voor waterstof. De Sahara is twee keer zo groot als alle EU-landen bij elkaar. In de EU wonen 117 mensen per vierkante kilometer, in de Sahara minder dan één. Je hebt daar veel meer ruimte beschikbaar", zegt hij
"Het impliciete beeld is dat we alle doelen in Nederland moeten halen. Maar onze fossiele brandstoffen halen we nu ook uit het buitenland. We waren gezegend met gasproductie. Daar stoppen we eind volgend jaar mee. Dan importeer je 80-90 procent, maar dan fossiel."
Afhankelijk van een ander
Op dit moment is Europa afhankelijk van Rusland voor gas en van het Midden-Oosten als het gaat om olie. Maar dat gaat veranderen. Remco de Boer: "Saoedi-Arabië heeft al aangegeven dat ze de grootste waterstof-exporteur ter wereld willen worden. Daar zijn ze hard mee bezig."
"Saoedi-Arabië heeft wat dat betreft twee keer de loterij gewonnen", zegt De Boer. "En ze hebben veel olie én ze hebben heel veel zon. Maar Namibië is één van de zonnigste landen ter wereld: 10 uur zon per dag. Dus dat zijn kandidaten die geen fossiele energie hadden die nu wel een kans gaan maken."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.