Namibië wil wilde dieren veilen: die aanpak redde eerder de witte neushoorn in Zuid-Afrika

Opvallend nieuws uit Namibië: daar worden binnenkort wilde dieren geveild. Door aanhoudende droogte is er een kans dat de dieren het niet overleven in het land.

Met de opbrengst van de veiling wil de overheid overgebleven dieren beter beschermen: een succesvol model dat eerder de witte neushoorn in zuidelijk Afrika redde, beweert hoogleraar Ecologie Han Olff tegen de NOS. Maar klopt dat?

Neushoorn populair bij stropers

"In zuidelijk Afrika is rond 1960 een vrij innovatieve operatie op touw gezet om de witte neushoorn van uitsterving te redden. Er waren toen nog maar enkele honderden van deze diersoort over. Er is een beleid gevoerd waarbij er een paar dieren gevangen, verkocht en overgeplaatst zijn naar andere gebieden. Met die inkomsten is de overige populatie goed beschermd", legt Olff uit. Een zelfde soort model wil Namibië nu gebruiken om diersoorten te redden.

Christiaan van der Hoeven, Wildlife crime-expert bij het Wereld Natuur Fonds (WNF), bevestigt dat verhaal. "Het klopt dat er destijds een enorm beschermingsplan werd opgezet. De neushoorn is een populaire prooi voor stropers, omdat de hoorn enorm veel geld oplevert. Er waren nog maar heel weinig dieren over. Het geld is uiteindelijk gebruikt om de diersoort te beschermen. Op dit moment zijn er weer zo'n 20.000 zuidelijke witte neushoorns."

Zuidelijke en noordelijke witte neushoorn

Vorig jaar ontstond er verwarring toen veel media kopten dat de laatste witte mannetjesneushoorn in het wild gestorven was. Het ging echter niet om de laatste witte neushoorn, maar om een subsoort: de noordelijke variant. Hoewel de zuidelijke en noordelijke variant niet heel veel van elkaar verschillen, is er wel een klein verschil in het uiterlijk.

De berichtgeving klopte volgens Van der Hoeven om nog een reden niet. "De noordelijke witte neushoorn was als ondersoort al tientallen jaren uitgestorven in het wild. Hij leefde alleen nog maar in gevangenschap. Toen is er een initiatief geweest van een paar particulieren die hebben gezegd: wij willen als laatste redmiddel dit dier uitzetten in het wild. Dat lukte niet, want het mannetje is dus vorig jaar doodgegaan en nu zijn er nog twee vrouwtjes over."

Klassieke manier van bescherming

Het lukte in het noorden van Afrika niet om de voorkomen dat de noordelijke variant van de neushoorn uitstierf. "In het noorden is meer de traditionele klassieke manier van bescherming geprobeerd. Je hebt een park waar neushoorns voorkomen en probeert dat zo goed mogelijk te beschermen. Maar vaak zijn dan de middelen om goed te kunnen beschermen, niet voldoende. Stropers halen zóveel inkomsten uit het verhandelen van de hoorn, dat ze eigenlijk meer middelen kunnen inzetten dan de beschermers van zo'n park", zegt Olff uit.

Als de zuidelijke Afrikaanse landen in de jaren 50 geen drastische maatregelen hadden genomen om de zuidelijke witte neushoorn te beschermen, dan was nu de kans groot geweest dat die ook uitgestorven zou zijn. Maar: het verkopen van dieren en het gebruiken van dat geld pakte voor de zuidelijke witte neushoorn succesvol uit.