Deze week viel het doek voor Mona Keijzer, boegbeeld van de rechtervleugel van het CDA. Ze werd ontslagen vanwege het torpederen van het kabinetsstandpunt over de coronapas. Heeft de CDA-achterban begrip voor dat ontslag?
Het antwoord op die vraag is een duidelijke 'ja'. Uit onze peiling onder 2000 CDA-stemmers blijkt dat twee derde van hen begrip heeft voor het ontslag van 'hun' staatssecretaris.
'Evident onbetrouwbaar'
Veel CDA-kiezers zijn het eens met de analyse van het kabinet dat juist op zo'n belangrijk onderwerp met één mond gesproken moet worden.
"We hebben nogal veel gedoe in de partij, iemand die dan zo evident onbetrouwbaar blijkt en zich niet aan de afspraken houdt, moet weg", zegt een CDA-kiezer in het onderzoek.
CDA-kiezers steunen coronapas
En vooral ook: de CDA-achterban vindt de coronapas massaal (69 procent) een goede zaak. Deze kiezers behoren tot de meest uitgesproken voorstanders van de maatregel.
Keijzer verwoordde al maanden standpunten die weliswaar goed vielen bij veel ondernemers, maar die niet overeenkwamen met die van het gros van haar eigen kiezers.
'Eerst Omtzigt, nu Mona'
Dat een meerderheid begrip heeft voor Keijzers ontslag, betekent niet dat de CDA-achterban haar graag ziet vertrekken. Als we vragen of haar vertrek goed of slecht is voor het CDA, zijn stemmers daar diep verdeeld over.
Aan de ene kant wordt ze door kiezers gezien als een onberekenbare en zelfs polariserende kracht binnen de partij. Maar de andere helft vindt haar juist een boegbeeld, iemand die dichtbij de gewone mensen staat. "Het CDA was van oudsher een partij met verschillende 'kleuren' en meningen. Dat is blijkbaar niet meer zo, zie eerst Omtzigt, nu Mona", verzucht een kiezer. Velen vinden haar ook een stemmentrekker voor het CDA.
Stemmentrekker
En een stemmentrekker was Mona zeker, maar het tij was al een tijdje kerende. In 2017 behaalde Keijzer 160.000 voorkeurstemmen. In haar eentje had ze, zei ze: 'voorkomen dat Volendam op de PVV stemde'.
En vooruit: het CDA behaalde destijds 0,2 procent méér stemmen in het vissersdorp dan de PVV. Dit jaar was het anders. De PVV behaalde bijna tweemaal zoveel stemmen als Keijzers CDA. Zelf haalde ze slechts 18.000 voorkeurstemmen. Het Keijzer-effect leek voorbij.
Rumoerig in de partij
Met haar vertrek laat ze een CDA achter waar de rust maar niet lijkt terug te keren. Dat vreest ook de achterban: zes op de tien CDA-kiezers rekenen erop dat het de komende maanden rumoerig zal blijven binnen de partij.
Velen zijn somber gestemd, zeker met de gemeenteraadsverkiezingen op komst, die juist voor een partij als het CDA van levensbelang zijn.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.