Meer dan de helft van de provinciale CDA-lijsttrekkers is uitermate kritisch over de landelijke stikstofplannen. De deadline van 2030 komt veel te vroeg en ook moet het kabinet met meer geld over de brug komen, vinden ze. "24 miljard euro is te weinig."
Het aftellen naar de Provinciale Statenverkiezingen in maart is begonnen. Een van de hete hangijzers zal de hoogoplopende politieke discussie over stikstof en landbouw worden. Iets waar bij uitstek de provincies over gaan. En precies op dit heikele thema klinkt er vanuit verschillende CDA-afdelingen juist nu snoeiharde kritiek op het kabinetsbeleid.
'Niet gekeken naar haalbaarheid'
Dat blijkt uit een rondgang van EenVandaag onder CDA-lijsttrekkers voor de Provinciale Statenverkiezingen. Zo keren 7 van hen zich tegen de termijn om in 2030 alle stikstof-doelen te halen. Een nog grotere meerderheid, 8 van de 12 , vindt dat de gereserveerde 24 miljard euro voor het nationale 'stikstoffonds' veel te weinig is.
Een van die criticasters van het kabinetsbeleid is Friso Douwstra, lijsttrekker in Friesland. Hij is heel duidelijk over de doelstellingen van Rutte IV: "2030 is niet haalbaar. Dat hebben ze in het regeerakkoord opgeschreven, zonder te kijken of dit wel haalbaar is voor de provincies. Het is ook geen wet, maar regeerakkoord."
Kabinet wil voor juli concrete plannen
Douwstra hekelt vooral de wijze waarop er door stikstofminister Christianne van der Wal wordt gecommuniceerd. "Dit is echt de verkeerde volgorde. Je moet eerst met de mensen praten waar het over gaat. En dan pas een plan presenteren. Maar dit is precies andersom. Dan roep je het beeld op van een onbetrouwbare overheid."
Michael Teuns, lijsttrekker in Limburg, is ook boos over de timing van de regering. Het Rijk verwacht dat de provincies voor juli met concrete plannen komen om de stikstofuitstoot omlaag te brengen. "Er wordt van ons verwacht dat we op 1 juli onze gebiedsplannen af hebben. Houden ze er in Den Haag wel rekening mee dat we in maart verkiezingen hebben? Daarna moet er ook nog een nieuw provinciebestuur worden samengesteld."
'60 miljard euro nodig'
De Limburgse CDA'er vindt dat er te veel sprake is van een tunnelvisie. "Het beleid is veel te veel gericht op opkopen, maar ze hebben geen idee hoe dat moet. Die 24 miljard lijkt een hoop geld dat het kabinet voor deze hele operatie heeft begroot, maar valt nogal tegen."
Ook CDA-lijsttrekker Rick Brink in Overijssel vindt dat bedrag veel te laag: "Wij hebben als eerste provincie een concreet plan op tafel gelegd, met perspectief voor de boeren, die voor ons heel belangrijk zijn. Hier kwamen we uit op 5 miljard. Als alle 12 provincies dat nodig hebben, kom je op een som van 60 miljard. Dus we komen er echt niet met die 24 miljard."
CDA-kiezers
EenVandaag ondervroeg ook ruim 500 kiezers die van plan zijn om bij de Provinciale Statenverkiezingen op het CDA te stemmen. Bijna de helft van hen (48 procent) vindt dat CDA-Statenleden in moeten gaan tegen het landelijke stikstofbeleid.
Een derde vindt van niet. Zij zien het liefst dat CDA'ers in de provincie de landelijke partijkoers volgen en zich inzetten voor het halen van de stikstofdoelen in 2030.
'We blijven bij ons eigen verhaal'
Ondanks dit grote twistpunt met het kabinet, waar ook het CDA onderdeel van uitmaakt, denkt Brink in maart bij de Provinciale Statenverkiezingen toch een goede uitslag te gaan neerzetten in zijn provincie.
"We waren vorige keer met kop en schouders de grootste partij", zegt de lijsttrekker in Overijssel. "We blijven bij ons eigen verhaal. Wat dat betreft zou het goed zijn als het CDA landelijk ook naar onze plannen kijkt."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.