De herinvoering van de langstudeerboete raakt vooral studenten die geen financiële steun krijgen van hun ouders. Een kwart van hen (25 procent) overweegt door de boete zelfs te stoppen met hun studie: "Nog meer stress kan ik er niet bij hebben."
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag en De Marker van BNNVARA onder ruim 600 studenten. Zij vinden bijna allemaal (85 procent) dat het herinvoeren van de langstudeerboete een slecht idee is. Vandaag organiseert de Landelijke Studentenvakbond een protest tegen de herinvoering van de langstudeerboete op het Jaarbeursplein in Utrecht.
Boete van 3.000 euro
De nieuwe coalitie wil de 'langstudeerboete' opnieuw invoeren. Studenten die meer dan een jaar uitlopen met hun studie, moeten 3.000 euro per studiejaar betalen bovenop het normale, jaarlijkse collegegeld van 2.530 euro.
De maatregel zal ingaan vanaf studiejaar 2026-2027 en wordt ingevoerd om te zorgen dat studenten de overheid minder geld gaan kosten. De overheid legt per student elk jaar zo'n 10.000 euro bij. In 2011 werd die langstudeerboete al eens ingevoerd, maar na veel protest is die later weer teruggedraaid.
'Nog meer stress'
Onder studenten zijn er veel zorgen over die boete. Studenten die hun studie zelf moeten betalen maken zich iets vaker zorgen (78 procent) dan studenten van wie de studie grotendeels door hun ouders wordt betaald (67 procent).
"Ik heb al heel veel stress van mijn studie en heb al vaker overwogen om te stoppen", zegt een student in het onderzoek die alle studiekosten zelf betaalt. "Maar hierdoor moet ik er nog serieuzer over nadenken. Nog meer druk en stress kan ik er namelijk echt niet bij hebben." Die persoon besteedt ook al heel veel tijd aan studeren: "Ik heb eigenlijk al geen leven naast mijn studie. Door functiebeperkingen kan ik niet werken en heb ik nauwelijks energie voor een sociaal leven. Nog meer doen voor de studie kan gewoon niet."
Wisselen van studie
Er zijn meer studenten die overwegen te stoppen met hun studie. Van degenen die hun studie zelf betalen, is dat een kwart (25 procent), bij de mensen die het niet zelf betalen is dat iets lager (18 procent).
Ook zegt 1 op de 10 dat ze overwegen om een andere studie te kiezen, vaak op een ander niveau dan hun huidige studie: wo'ers zeggen dat ze het hbo overwegen, hbo'ers kijken naar het mbo. Anderen kijken naar een 'makkelijkere' studie: "Zodat ik in ieder geval gewoon een hbo-baan en bijbehorend salaris krijg als ik klaar ben."
Over dit onderzoek
Dit onderzoek is gehouden van 7 tot en met 21 juni 2024, in samenwerking met De Marker van BNNVARA. In totaal deden 21.785 mensen mee, onder wie 625 mensen die nu studeren, 1.092 mensen die recent zijn afgestudeerd en 79 mensen die binnenkort beginnen met een studie. Onder studeren wordt in dit onderzoek een opleiding op het mbo, hbo of wo bedoeld.
Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.
Ondergang van Nederlandse studentencultuur
Anderen maken zich niet per se zorgen over hun eigen studie, maar zijn bang dat het studentenleven in z'n geheel onder druk komt te staan: "Een goede studententijd, waarin je niet alleen studeert maar je ook echt ontwikkelt, is afhankelijk van allerlei activiteiten buiten de studie."
"Sporten, dingen organiseren, besturen binnen een vereniging. Als dat moeilijker gemaakt wordt, stort het studentenleven in. Het wordt de ondergang van de Nederlandse studentencultuur", zegt deze deelnemer.
'Niet meer dan logisch'
Onder alle deelnemers aan het onderzoek, van alle leeftijden, is verdeeldheid over de herinvoering van de langstudeerboete. Iets meer mensen zijn voor (49 procent) dan tegen (42 procent). Voorstanders van de boete vinden het 'niet meer dan logisch' dat je maximaal een jaar studievertraging mag oplopen zonder consequenties.
"De overheid moet al een heleboel bijleggen om mensen te laten studeren, zeker nu ze ook weer studiefinanciering krijgen. Daar mag je best eisen aan stellen", vindt een voorstander. Een ander: "Als je meer dan een jaar langer over je studie moet doen, is het niveau misschien te hoog voor je. Het is echt geen schande om een niveautje lager te gaan doen, niet iedereen hoeft een universitaire opleiding."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.