Ongeveer een kwart van de vrouwen die tijdens hun bevalling om een ruggenprik vroegen, kreeg die niet of heel laat omdat er geen geschikte arts beschikbaar was.
Dat blijkt uit een onderzoek van EenVandaag en Ouders van Nu onder bijna 10.000 vrouwen die de afgelopen 2 jaar in Nederland een baby kregen. Ruim 1.600 vrouwen die aan het onderzoek meededen, vroegen tijdens hun bevalling om een ruggenprik. Zes op de tien (61 procent) van hen moest even wachten tot ze de prik kregen of kregen die (vrijwel) meteen.
Uren wachten voor ruggenprik
In Nederland kunnen vrouwen tijdens hun bevalling een ruggenprik krijgen om de pijn te verlichten. Zo'n prik heeft alleen zin als de bevalling nog niet te ver gevorderd is, omdat het persen anders moeilijk kan gaan. Een ruggenprik mag bovendien alleen worden gegeven door een anesthesioloog.
Uit het onderzoek blijkt dat elk jaar duizenden vrouwen die om een ruggenprik vragen, tijdens hun bevalling te horen krijgen dat de anesthesioloog pas na uren beschikbaar is. "Er was een wachtrij voor de anesthesist en ik was geen spoed, dus ik moest uren wachten. Ze kampten in het ziekenhuis met onderbezetting, werd mij verteld", deelt een moeder haar ervaring.
Prik niet gekregen
Ongeveer een kwart kreeg de ruggenprik niet of moest er heel lang op wachten, omdat de geschikte arts niet op tijd of zelfs helemaal niet beschikbaar was. Een deel van hen is door de dienstdoende verloskundige of gynaecoloog aangemoedigd om zonder medicatie te bevallen, ook al wilden ze die zelf wel.
De rest kreeg de ruggenprik niet omdat ze al te veel ontsluiting hadden.
'Had net zo goed thuis kunnen bevallen'
Ook geven meerdere vrouwen, uit verschillende delen van het land, in het onderzoek aan dat er in het ziekenhuis waar ze bevielen helemaal geen anesthesioloog aanwezig was voor bevallingen: "Ik beviel 's avonds. Er was op dat moment nooit een anesthesioloog in huis voor de kraamafdeling, werd mij verteld. Alsof er nooit iemand na werktijd bevalt."
Voor veel vrouwen heeft de moeite die ze moesten doen voor een ruggenprik ervoor gezorgd dat hun bevalling een gebeurtenis is waar ze liever niet aan terugdenken. "Ik wilde in het ziekenhuis bevallen zodat ik altijd de mogelijkheid had om voor een ruggenprik te kiezen", zegt een deelneemster. "Ik had achteraf net zo goed thuis kunnen bevallen."
Pijn niet serieus genomen
Er zijn ook vrouwen die hun bevalling als 'traumatisch' beschrijven: "Eerst probeerde de verloskundige me om te praten en toen ik eindelijk een ruggenprik mocht, kwam ik in een wachtrij", vertelt een kersverse moeder. "Uiteindelijk was het te laat, nadat ik uren lag te vergaan van de pijn. Ik heb er een trauma aan overgehouden."
Deze deelneemster is niet de enige in het onderzoek die zich niet gehoord voelde. 10 procent van de vrouwen die de afgelopen 2 jaar in het ziekenhuis is bevallen, heeft het gevoel dat haar pijn daar niet serieus werd genomen.
'Ruggenprik van tevoren inplannen'
Ruim de helft (56 procent) van de vrouwen die de afgelopen 2 jaar een baby kreeg, vindt dan ook dat vrouwen in Nederland van tevoren moeten kunnen aangeven dat ze tijdens hun bevalling een ruggenprik willen. Ook als daar geen medische noodzaak voor is.
Dat een groep vrouwen vindt dat een ruggenprik van tevoren ingepland moet kunnen worden, betekent niet automatisch dat ze daar zelf gebruik van zouden willen maken. 14 procent zou zelf van tevoren voor een ruggenprik willen kiezen.
Over het onderzoek
Het onderzoek (pdf) is uitgevoerd door onderzoekers van het EenVandaag Opiniepanel in samenwerking met Ouders van Nu. Aan het onderzoek deden 9727 vrouwen mee die de afgelopen 24 maanden in Nederland zijn bevallen. Het onderzoek is gehouden van 1 tot en met 19 juli 2021. De vragenlijst is verspreid onder deelnemers aan het EenVandaag Opiniepanel die in de afgelopen 2 jaar bevallen zijn, en via een open link die door Ouders van Nu is verspreid onder de doelgroep. De uitslagen geven een indruk van hoe in de bevalling is ervaren in de de doelgroep. De uitslagen zijn -waar mogelijk- vergeleken met beschikbare populatiecijfers. Voor wat betreft leeftijd en provincie zijn ze in lijn met de populatiecijfers van het CBS. De cijfers van thuis- en ziekenhuisbevallingen en ruggenprik zijn vergeleken met de rapportage van Perined over 2019. In het EenVandaag onderzoek zijn in verhouding iets meer thuisbevallingen en iets meer vrouwen met een ruggenprik.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.