Kun je elke arbeidsmigrant binnen 3 jaar een eigen kamer geven? 'Nederlander komt dan achteraan te staan'

Iedere arbeidsmigrant krijgt binnen 3 jaar op z'n minst een eigen kamer. Dat is de belofte in een amendement dat is aangenomen door de Tweede Kamer. Maar hoe realistisch is dat? Bemiddelingsbedrijf OTTO Workforce ziet het absoluut niet zitten.

Veel arbeidsmigranten in Nederland wonen onder slechte omstandigheden. Om daar een einde aan te maken heeft de Tweede Kamer vorige week de nieuwe Wet goed verhuurderschap aangenomen. Hiermee moeten arbeidsmigranten meer zekerheid krijgen en hebben zij bijvoorbeeld allemaal recht op een eigen kamer.

Binnen 3 jaar ombouwen

In het oorspronkelijke voorstel van woonminister Hugo de Jonge stond dat bestaande verblijfslocaties voor arbeidsmigranten 10 jaar de tijd krijgen om aan nieuwe eisen te voldoen. Maar op initiatief van PvdA-Tweede Kamerlid Henk Nijboer heeft de Kamer deze week een amendement aangenomen waardoor de woningen niet binnen 10 maar 3 jaar moeten zijn omgebouwd.

Het lijkt een goed idee, maar de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) maakt zich grote zorgen over de haalbaarheid en gevolgen van deze doelstelling. Er zijn nu veel misstanden bij de verhuur van woon- en slaapruimten voor arbeidsmigranten. Ze leven vaak onder slechte omstandigheden en zijn heel afhankelijk van hun werkgever.

Niet genoeg woningen

Directeur Frank van Gool van OTTO Workforce, een bedrijf dat internationaal bemiddeld tussen bedrijven en arbeidskrachten, maakt zich zorgen over of er voldoende huisvesting gerealiseerd kan worden voor arbeidsmigranten, binnen de veel kortere tijd van 3 jaar. "De druk is alleen maar toegenomen door bijvoorbeeld ook vluchtelingen die zijn gekomen."

"Arbeidsmigranten worden nog te veel gehuisvest in woningen die voor Nederlanders bestemd zijn en nog te weinig in huizen op speciale locaties voor arbeidsmigranten", zegt Van Gool. "En sommige locaties worden gebruikt voor tijdelijke huisvesting, terwijl ze daar niet voor bedoeld zijn. Denk aan kleine, oude hotels."

Minstens 120.000 extra kamers

Volgens hem wonen nu 120.000 arbeidsmigranten onder slechte omstandigheden en die hebben allemaal een kamer nodig. "Daar bovenop moeten er nog 156.000 kamers extra komen, omdat je van 2 personen per kamer naar 1 persoon per kamer gaat", rekent Van Gool.

Van Gool zegt dat er extra woningen bij moeten komen, omdat niet elke woning opgedeeld zomaar kan worden in extra kamers. Waar nu bijvoorbeeld 300 arbeidsmigranten in een pand wonen, met z'n vieren op een kamer, is na het ombouwen misschien geen plek meer voor 300 mensen. "En we hebben het over de Nederlander die dan achteraan komt te staan, dat kan niet waar zijn", zegt hij. "Kamerlid Nijboer wil het slechter maken voor de starters."

'Kosten voor arbeidsmigranten omhoog'

Zijn bedrijf heeft de laatste paar jaar appartementen gebouwd waar mensen met z'n tweeën op een kamer liggen. "Daar zijn medewerkers ook tevreden over", zegt Van Gool. "Het zijn ruime appartementen met 2 slaapkamers voor 4 personen." Als er minder mensen op een kamer mogen slapen, gaan de kosten voor de arbeidsmigranten 'een stuk omhoog', waarschuwt hij.

Van Gool noemt het plan van Nijboer - dat door een grote meerderheid in de Tweede Kamer is aangenomen - ondoordacht, 'waarbij niemand goed heeft nagedacht'. De ondernemer verwacht bovendien dat investeerders hierdoor minder snel geld willen stoppen in de huisvesting en vindt dat Nijboer 'de welvaart op het spel zet' omdat Nederland arbeidsmigranten nodig heeft.

'On-Nederlandse' huisvesting

Nijboer vindt dat de manier waarop arbeidsmigranten in ons land worden gehuisvest 'echt on-Nederlands is'. "Mensen worden bij elkaar in een kamer gepropt onder onmenselijke omstandigheden. En daar moet een einde aan komen."

Als niet iedereen een eigen kamer kan krijgen, moeten ze hier niet kunnen komen werken, zegt Kamerlid Nijboer. "Gemeentes moeten dat handhaven en er komen hele strenge boetes op. Uiteindelijk kunnen vergunningen worden ingetrokken, van verhuurders of werkgevers die niet deugen."

'Dan maar minder distributiecentra'

De vraag is volgens hem wat je belangrijker vindt: "Wij willen dat mensen die hier komen fatsoenlijk kunnen wonen. En als dat te duur is voor werkgevers om dat aan te bieden, dan maar wat minder paprika's en distributiecentra."

"Ik vind eigenlijk dat het vanaf de dag van vandaag al niet meer acceptabel is dat je mensen die hier komen werken maandenlang met elkaar op een kamer legt", vervolgt hij. "Dus wat mij betreft had het nog sneller gemogen."

Gemeentes zien het niet zitten

Hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft Peter Boelhouwer denkt dat de nieuwe doelstelling van 3 jaar juist averechts werkt en dat malafide woonsituaties zullen toenemen. "Streven naar 1 kamer per persoon is natuurlijk een goed bedoelt voorstel, maar we hebben een enorm tekort aan woonruimte voor arbeidsmigranten."

Volgens hem is er in Nederland genoeg ruimte om woningen neer te zetten voor arbeidsmigranten, maar moet je gemeenten hebben die dat ook willen. "Gemeentes zijn bang voor overlast en bang voor protesten van buurtbewoners. Je ziet zelfs dat in het Westland, waar op het hoogtepunt 16.000 arbeidsmigranten werken, het niet lukt om genoeg huisvesting te hebben."