De opmars van ISIS in Irak gaat steeds sneller. Durfden ze enkele weken geleden nog niet het Koerdisch gebied aan te vallen, nu nemen ze steeds meer plaatsen over in de autonome regio die de laatste jaren bekend stond als een ‘oase van rust’ in het verder zo onrustige Midden-Oosten.
De radicale terreurgroep nadert hoofdstad Erbil, en de vraag is of de Koerdische strijders ISIS nog wel tegen kunnen houden. In Erbil is Wladimir van Wilgenburg, Irak-deskundige verbonden aan de Amerikaanse denktank Jamestown Foundation.
Voor EenVandaag schreef hij onderstaand verslag:
De militante groepering de Islamitische Staat (ISIS) viel afgelopen week voor het eerst de Iraakse Koerden aan met een grootschalige aanval in de provincie Mosoel en nam de Koerdische stad Sinjar in. Al meer dan twee jaar vecht de ISIS ook tegen de Koerden in Syrië.
Paniek
Gisteren brak in de hoofdstad Erbil paniek uit nadat de ISIS kleine stadjes vijftig kilometer van Erbil viel. Mijn buurman was teleurgesteld, “ik stuur mijn kinderen naar Amerika, dit kan niet meer.”
De aanval komt deels onverwachts voor veel Koerden die aanvankelijk blij waren dat ze Koerdische gebieden, zoals de olierijke stad Kirkuk, hadden veiliggesteld nadat het Iraakse leger was gevlucht begin Juni.
Lange grens met het kalifaat
Koerden hoopten dat de opmars van ISIS naar Baghdad zou leiden naar een olierijke Koerdische staat. Vooral nadat de Koerdische president Barzani een onafhankelijkheidsreferendum aankondigde. Maar nu hebben de Koerden een grens van meer dan 1000 kilometer met het Islamitische kalifaat van de ISIS en vechten de jihadisten niet alleen tegen Baghdad, maar ook tegen Koerdistan.
Dit komt goed uit voor de Amerikanen en Iran die tegen Koerdische onafhankelijkheid zijn en willen dat de Koerden samenwerken met Bagdad.
Het probleem voor de Koerden is dat ze na de val Saddam geen grote veldslagen meer hebben gevoerd. De oude Peshmerga, 'zij die de dood in de ogen kijken', staan bekend om hun moed in de strijd tegen Saddam. Maar de nieuwe generatie Koerdische soldaten meldden zich voornamelijk aan bij de Peshmerga voor het salaris. Bovendien wilden de Amerikanen en Bagdad niet dat Koerden nieuwe wapens kregen, uit vrees dat het Koerdische leger sterker zou worden dan het leger in Bagdad.
Vuile werk opknappen
De Amerikanen leverden moderne wapens aan het Iraakse leger, in plaats van aan de Koerden. Deze wapens vielen in handen van de ISIS nadat het Iraakse leger in angst vluchtte voor de opmars van de ISIS in Irak afgelopen zomer. Nu moeten de Koerden het vuile werk van het Iraakse leger opknappen met een gebrek munitie, slechte training en oude wapens. Dit terwijl de jihadistische strijders veel ervaring hebben opgedaan in de oorlog tegen Assad, rivaliserende rebellengroepen en de Syrische Koerden, en veel wapenbuit in beslag hebben genomen in zowel Irak als Syrië.
'Ik heb alleen mijn Kalashnikov'
De Koerdische politicus Ali Awni vertelde me vanuit de frontlinies dat de Koerden in Sinjar niet opkonden tegen de geavanceerde wapens die de ISIS in handen heeft gekregen na de val van Mosul. “Ik spreek nu met je, en ik heb alleen mijn Kalashnikov. We hebben nog geen moderne wapens ontvangen, we hopen dat we nieuwe wapens krijgen omdat we alleen tegen terreur vechten.” Koerdische veiligheidsfunctionarissen zoals Masrour Barzani en Lahur Talabani hebben het westen gewaarschuwd tegen de dreiging van de ISIS. Als Europa en het Westen niets doen, staat de ISIS aan tegenover de poort van Europa. Koerden in Syrië die tegen de ISIS vechten vrezen hetzelfde.
Gisteren blies de Duitse bekeerling Abu Osama zich op in Ali Rash. Bovendien vluchten duizenden mensen uit Irak, Syrië, Libanon naar het Westen. Het is onmogelijk dat deze crisis ver van ons bed blijft.
Moderne wapens nodig
De Koerden hebben nu moderne wapens nodig, ammunitie en luchtsteun. De Koerden slaagden erin in 2003 om met Amerikaanse steun om een radicale Moslimgroep te verslaan. Dit is precies wat de Koerden nu ook nodig hebben in de strijd tegen de ISIS: luchtsteun, wapens, en Westerse elitetroepen. Als de Koerden verliezen, dan komt de strijd ook dichterbij Europa.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.