Jazztrio Trifid maakt buitenaardse muziek. Letterlijk

Iedere planeet heeft z'n eigen geluid: van een daverende goederentrein tot een sereen ruisen. Het Jazztrio TRIFID gebruikte de geluiden uit het heelal als inspiratiebron en kwam tot een bijzondere eigen muziekstijl.

Toen accordeonist Rik Cornelissen een documentaire over de ruimte keek kon hij nog niet weten dat dit de aanzet zou worden voor een compleet nieuwe stijl van musiceren. Nu staat hij binnenkort met zijn band op de planken met Sounds of Interstellar Space, een show met muziek die gebaseerd is op geluiden uit de ruimte. Een van de inspiratiebronnen was de Cassini-Huygens-missie, een ruimtemissie langs de planeten Venus, Jupiter en Saturnus.

Hele andere klanken

Eigenlijk begon het per toeval, het muzikale avontuur van TRIFID. Rik Cornelissen vond dat hij te weinig wist over het heelal, en besloot onder meer een reeks documentaires hierover te bekijken. Tussen het kijken door speelde Rik op zijn instrument en tot zijn verbazing merkte hij dat hij ineens heel anders ging spelen.

Het beeld van miljarden sterren prikkelde zijn fantasie en dat uitte zich direct in zijn muziek. "Ik speelde bijvoorbeeld hele andere klanken. Het voelde alsof er een hele wereld voor mij open ging."

Het album Dreamscape van TRIPID kun je hieronder beluisteren:

Muziek uit het heelal

Hij besloot met vibrafonist Vincent Houdeijk en contrabassist Maciej Domaradzki een band op te richten die muziek ging maken, geïnspireerd op het heelal. Composities met geluiden uit de ruimte vormden de kern van het repertoire. "Hiervan zijn ontzettend veel geluiden te vinden."

Maar welke geluiden heb je het dan over, als je in aanmerking neemt dat er in het luchtledige van het heelal geen geluid kan reizen? Hoe klinkt de planeet Saturnus bijvoorbeeld? Onderzoeker Marc Klein Wolt van het Radboud Radio Lab heeft hier wel een antwoord op.

Ieder hemellichaam een eigen geluid

Klein Wolt toont als voorbeeld een YouTube-video met een geluidsopname van de Cassini-satelliet die langs Jupiter vloog. Wat bijzonder was: het was een opname met geluid. "Wat je hoort is een radiostraling, maar dat is omgezet naar geluid", legt hij uit.

En zo heeft iedere planeet en ster zijn eigen geluid. Het elektromagnetische geluid van onze aarde, een kalm ronddraaiende bol van steen en metaal, is een saaie ruis. Bovendien produceren onze zendmasten, radio's en telefoons zo ongelooflijk veel elektromagnetische golven, dat die ruis alleen maar onduidelijker wordt. Maar luister je naar de Vela Pulsar, dan lijkt het op een goederentrein die voorbij komt daveren.

Heelal als onuitputtelijke bron

Rik Cornelissen blijft zich verbazen over de inspiratie die hij uit het heelal weet te putten: "Er zijn zoveel geluiden te vangen en er is zoveel mee te doen. Sounds of Interstellar Space had ook wel een week kunnen duren. Het is een onuitputtelijke bron. Maar ja, dat is het heelal."

Sounds of Interstellar Space gaat op vrijdag 11 oktober heel toepasselijk in het Space Expo in Noordwijk in première en toert vervolgens langs universiteiten en concertzalen. Het is geen ruimtemissie, maar toch is het voor TRIFID een grote reis naar het onbekende: "Het blijft spannend, want het is namelijk nieuw werk wat nog niemand gehoord heeft."