Een bijzondere ontmoeting tussen James Baldwin en Jiddo Aloserij gisteren in het Twentse Delden. Hun vaders waren hoofdrolspelers in wat later de grootste blunder van de Engelse luchtmacht in de Tweede Wereldoorlog blijkt. Met 7.000 onschuldige doden.

"Ik neem het mijn vader niet kwalijk. Hij kreeg orders. Ze dachten dat er nazi's op het schip zaten", zegt James. Hij is de zoon van oorlogsheld en RAF vlieger John Baldwin die verantwoordelijk was voor de grootste blunder van de Engelse luchtmacht.

Cap Arcona

De pagina 3 mei 1945 in het logboek van Royal Air Force vlieger Johnny Baldwin is het stille bewijs van de gebeurtenis. "Schip van 27.000 ton gebombardeerd door 9 vliegtuigen van het 198 Squadron, door mij geleid."

Baldwins zinnen gaan over het bombardement op de Cap Arcona, één van de grootste scheepsrampen in de geschiedenis. Baldwin dacht een grote klapper te maken door twee Duitse oorlogsschepen te bombarderen aan het eind van de oorlog.

James Baldwin met het logboek van zijn vader.

Gevangenen uit concentratiekamp Neuengamme

Maar de RAF-piloot wist niet zijn grootste succes later de grootste misser van de Royal Airforce zou worden. In de Cap Arcona en de Thielbek die hij samen met acht anderen met hun Typhoons bombardeerden zaten geen nazi's, maar duizenden gevangenen uit met name concentratiekamp Neuengamme. 7.000 van hen stierven aan boord. Slechts 350 mensen overleefden de ramp. 300 Nederlanders kwamen om.

James hoorde pas midden jaren '90 dat zijn vader Johnny in plaats van nazi's onschuldige gevangenen had gedood aan boord van deze schepen."Het idee aan het eind van de oorlog was: laten we de oorlog afmaken. Maar ze maakten een vreselijke fout."

'Missing in action'

De vlieger zelf heeft zijn vergissing nooit beseft. Hij verdween in 1952 tijdens een actie boven Korea: 'Missing in action' zoals dat heet. Zijn zoon James:" Ik heb nu meer tijd om terug te kijken. Mijn moeder wilde nooit over mijn vader praten. Maar mijn zoon wil nu alles over zijn opa weten."

James heeft het logboek van zijn vader altijd bewaard en is nu gefascineerd door zijn verhaal. "Er was een tijd geleden een onderzoek naar de ramp met de Cap Arcona. De vliegers van de RAF werden destijds nergens van beschuldigd. 'Ze deden alleen hun plicht' werd gezegd. Maar ik snap heel goed dat deze ramp verder onderzocht moest worden."

De Laatste Getuige

Frank Krake is schrijver en onderzoeker. Zijn boek De Laatste Getuige gaat over Wim Aloserij. Een Amsterdammer die drie concentratiekampen én de scheepsramp op de Cap Arcona overleefde. Hij overleed vorig jaar op 94 jarige leeftijd.

Ook hij was een gevangene uit Neuengamme die als vee werd ingeladen aan dek. "Wim had het gevoel dat de boot waarop hij werd gezet niet pluis was", vertelt de auteur van het boek.

Vluchtweg

Wim Aloserij bedacht na zijn inscheping direct een vluchtweg waarbij hij snel bovendeks kon komen. Hij verschuilde zich in de kombuis van het schip, dat werd zijn redding.

Toen het schip zonk kon Wim het schip net op tijd verlaten. Hij zwom naar het land. "Hij had het geluk net naar een stukje Duitse kust te zwemmen dat net bevrijd was door de Engelsen. Het is typerend voor hoe Wim keer op keer door gezond verstand de meest verschrikkelijke gebeurtenissen wist te overleven."

Sein kwam uit Nederland

Frank wist recent ook te achterhalen dat het sein voor dit fatale bombardement uit Delden in Nederland kwam. Hij spoorde een RAF-verbindingsofficier op die er nog steeds woont.

De 93-jarige Henry Porter gaf aan dat hij mogelijk het fatale commando heeft helpen doorgeven aan squadron 198, de vliegers van Johnny. Dit alles is na te lezen in de herziene versie van het boek De Laatste Getuige.

audio-play
Bekijk hier de lange tv-reportage.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.