Jack gebruikte zijn spreekrecht in de moordzaak van zijn zoon: 'Dat was van groot belang'

Tijdens het hoger beroep in de zaak tegen Michael P., de moordenaar van Anne Faber, maken de familieleden van Anne gebruik van hun spreekrecht. Jack Keijzer deed dat zo'n 10 jaar geleden ook. Het spreekrecht is voor nabestaanden van groot belang.

In 2007 werd de 16-jarige Pascal Keijzer op gruwelijke wijze vermoord. Tijdens de rechtszaak tegen de dader van de moord maakte zijn vader Jack Keijzer gebruik van zijn spreekrecht. "Het was heel erg lastig om het allemaal uit te moeten spreken", vertelt Keijzer. Hij vindt het moeilijk om weer aan dat moment terug te denken. "De beelden van zo'n daad staan op je netvlies geschreven. En dan moet je dat uitspreken, terwijl je op 2 à 3 meter van de dader staat. Maar ik vond het van het grootste belang om het te doen. Het geeft een goed gevoel en ik ben tot op de dag van vandaag blij dat ik het gedaan heb."

'Hij heeft ons leven verwoest'

Het is zo'n 10 jaar geleden dat Keijzer plaatsnam in de rechtszaal. Het was destijds alleen toegestaan om het persoonlijke verhaal vanuit de nabestaande te vertellen. Hij mocht zich niet richten tot de dader en mocht zich ook niet uitspreken over de straf die hij wenste.

Keijzer besloot over de laatste dagen van zijn zoon Pascal te vertellen: "Het ging niet zo goed met hem, maar juist de laatste dagen gingen fantastisch. We hadden het idee dat hij uit de ellendige tijd zou komen. De dader en niemand anders heeft ervoor gezorgd dat dat niet meer zou gebeuren. Het leven van Pascal is letterlijk verwoest, maar ook het leven van mij, van mijn vrouw en van zijn kleine broertje Remy."

Maar één familielid aan het woord

Destijds was het toegestaan dat slechts één nabestaande het woord mocht voeren. Dit tot grote teleurstelling van Remy, zo vertelt Jack Keijzer. "Ik was de enige die mocht spreken. Remy wilde ook iets vertellen, slechts negen regeltjes. Eerst werd dat toegestaan, maar één dag voor de rechtszaak mocht het opeens niet meer. Remy heeft daar ongelooflijk veel last van gehad."

Voor Jack Keijzer en zijn vrouw sloeg in 2016 het noodlot nogmaals toe toen Remy een einde maken aan zijn leven.

Meerdere nabestaanden aan het woord

Jack Keijzer is aangesloten bij de Federatie Nabestaanden Geweldslachtoffers. Na zijn eigen ervaring in de rechtszaal werd voor hem duidelijk dat er iets moest veranderen aan het spreekrecht voor nabestaanden. Sinds enkele jaren is het mogelijk dat meerdere nabestaanden het woord voeren, dat zij tegen de dader spreken en dat zij zich iets mogen zeggen over de strafmaat. Volgens Jack Keijzer een heel belangrijke stap.

"Ik had graag tegen de dader willen zeggen wat voor ontzettend stuk onbenul hij is. En dan zeg ik het nog heel bescheiden. Daarnaast had ik ook graag aan de rechter willen voorleggen hoe wij dachten over de strafmaat." Tegenwoordig mag je als nabestaande zeggen wat op je hart ligt. "Maar uiteraard wel binnen de grenzen van het betamelijke."

Advocaten zijn kritisch

Toch zijn advocaten kritisch als het gaat om spreekrecht. Nabestaanden keren zich tegen de verdachte, terwijl hij of zij nog niet schuldig is bevonden. "Ze hebben een punt. Maar het staat vast dat bij de heel zware delicten zoals moord of doodslag rond de 95 procent van de verdachten ook de daadwerkelijke dader is", zegt Jack Keijzer.

De Federatie Nabestaanden Geweldslachtoffers strijdt op dit moment voor spreekrecht van nabestaanden in tbs-zittingen. De rechter beslist bij zo'n zitting of de veroordeelde terug de maatschappij in kan, of dat de tbs verlengd moet worden. "De politiek gaat nog niet mee, maar de wens is dat de familie ook dan kan praten over hoe zij zich voelen. Ze willen vertellen wat de consequenties zijn van een mogelijke vrijlating. Wij willen geen invloed uitoefenen op de vrijlating, dat is aan de psychiater of psycholoog. Maar het is wel goed dat wij aan de rechter kenbaar maken dat het niet prettig is als je weet dat de dader mogelijk straks weer om de hoek woont."