In hoeverre trekt de nieuwe Britse koning Charles zijn eigen plan? En andere vragen over de kroning beantwoord

Het is bijna zover: op 6 mei wordt Charles III gekroond tot koning van het Verenigd Koninkrijk. Na 70 jaar koningin Elizabeth II zijn er mogelijk veranderingen op komst in de Britse monarchie. Royaltydeskundige Rick Evers beantwoordt jullie vragen.

De Britse monarchie is een van de oudste ter wereld die nog bestaat. Koning Charles wordt met zijn kroning ook het symbolische hoofd van 56 onafhankelijke staten als, Australië, Zuid-Afrika en Barbados.

1. Is er onder het Britse volk steun voor Charles als nieuwe koning?

Engeland is verdeeld, weet royaltydeskundige Rick Evers. "Steeds meer Britten, vooral jongeren, willen liever een republiek dan een monarchie. Maar over het algemeen vindt de Britse bevolking het nog steeds prima zoals het nu is."

Evers denkt dat Charles het wel lastiger heeft dan zijn moeder. "Ik denk sowieso dat een man op minder sympathie kan rekenen dan een vrouw. Dit heeft de Deense koningin Margrethe II ook wel eens gezegd."

"Koningin Margrethe is na een man op de troon gekomen en heeft de ervaring dat mensen harder naar hem toe waren dan naar haar toe. Vrouwen krijgen iets vaker de gunfactor van het publiek. Al is het maar, omdat zij zich net wat frivoler kunnen kleden, met een hoed, leuke jurk en meer kleur."

2. Hoe denken ze in het gemenebest over koning Charles?

"Koningin Elizabeth was erg uitgesproken over haar toewijding naar het hele gemenebest, het vrijwillige samenwerkingsverband tussen veel voormalige Britse koloniën en mandaatgebieden", vertelt Evers. "Het was niet vanzelfsprekend dat Charles het volgende hoofd van het gemenebest zou worden, want dat wordt niet bepaald door erfopvolging. Maar in 2018 riepen de lidstaten Charles uit tot opvolger, op uitdrukkelijke wens van Elizabeth."

"Toch vinden veel landen uit het gemenebest het niet meer 'van deze tijd' om zo'n hoge status toe te kennen aan een wit persoon die niet afkomstig is uit het land zelf. Het is een restant van de koloniale tijd. Sommige landen kunnen er in vrede mee verder, maar andere, zoals Barbados, willen er een dikke punt achter zetten. Zij willen de banden met het Verenigd Koninkrijk volledig verbreken."

Evers voegt toe: "Natuurlijk zijn alle landen uit het gemenebest al onafhankelijk. Ze hebben een eigen regering, en de Britse koning heeft alleen een formele status. Maar veel landen vinden hun eigen identiteit inmiddels belangrijker dan de Britse."

"Landen hebben bijvoorbeeld laten weten koning Charles niet op de nieuwe bankbiljetten en munten te gaan zetten. Liever tonen ze daarop iets van de eigen identiteit. Aan zoiets merk je dat veel landen afstand willen nemen van het Verenigd Koninkrijk."

3. In hoeverre trekt Charles zijn eigen plan als nieuwe koning?

"Charles pleit al zijn leven lang voor verbetering van het milieu, voor hernieuwbare energie en ecologische landbouw. Daar begon hij mee in de jaren '60, ver voordat de regering daar iets mee wilde doen, en ver voordat het een verdienmodel of zelfs mode-ding werd. Hij heeft zich er altijd sterk voor gemaakt en zal dat blijven doen", vertelt Evers.

"Maar: alles wat Charles straks als koning zegt, moet in lijn zijn met de regering. Want net zoals in Nederland heeft de koning een ministeriële verantwoordelijkheid. Zolang het regeringsbeleid dus 'the green planet' onderstreept, mag Charles zijn overtuigingen daarover blijven uitdragen. Maar als hij ineens zou gaan pleiten voor kernenergie, terwijl de regering zou inzetten op groene energie, dan heeft hij niet zo'n lang leven als staatshoofd."

Evers vervolgt: "Charles stond bekend om de brieven die hij, geschreven met hanenpoten, stuurde naar ministers om te laten weten wat hij van bepaalde plannen vond. Het stond hem vrij om dat te doen, want iedereen mag een brief naar een minister sturen. In zijn toekomstige rol als koning kan hij weliswaar niet alles in het openbaar zeggen en vinden, maar kan hij wel zijn mening kenbaar maken in het wekelijkse gesprek met de premier. Het blijft wel aan de premier om daarmee te doen wat hij zelf wil."

4. Blijft Charles net als zijn moeder Elizabeth tot zijn dood op de troon zitten?

Evers: "Het is traditie in Engeland om op de troon te blijven tot aan je dood. In zijn allereerste toespraak zei Koning Charles ook van plan te zijn om, net als zijn moeder Koningin Elizabeth II, een leven lang toegewijd te blijven aan de troon."

"'Voor de resterende tijd die God mij nog gunt', zei hij letterlijk. Zijn moeder zat natuurlijk heel jong op de troon, terwijl hij als zeventiger niet meer kan zeggen dat het een lang leven zal zijn. Maar voor de tijd die hem rest, blijft hij Koning van het Verenigd Koninkrijk."

5. Wat vinden de Britten ervan dat Camilla officieel koningin wordt?

Over de officiële koninklijke titel van Camilla Parker Bowles zijn de meningen nog steeds verdeeld, legt Evers uit. "Er zijn nog steeds heel veel mensen die het Camilla niet in dank afnemen wat er met Diana Spencer is gebeurd. Er lag zoveel spanning op het huwelijk van Charles en Diana. Sommige mensen vinden zelfs dat Camilla verantwoordelijk is voor de dood van Diana."

"Het PR-team van Koning Charles heeft altijd duidelijk gezegd dat Camilla nooit koningin wordt, maar als prinses zou worden benoemd. Langzaam verdween dit statement van de website. Koningin Elizabeth wenste voor haar dood Camilla te willen zien als koningin-gemalin. Ook uit de officiële uitnodiging van Buckingham Palace en een stichting die hernoemd is, blijkt dat Camilla echt de titel koningin krijgt."

Rick Evers vindt het op zich een logische zet, omdat iedere vrouw naast een koning ook koningin heet. "Ik denk ook dat veel meer mensen zien dat Camilla het beste in Charles naar boven haalt. Ze vormen samen een hecht team en versterken elkaar. Ze is een grappige en lieve vrouw. Maar er blijft een grote groep die tegen Camilla is."

6. Hoe populair is de monarchie nog in het Verenigd Koninkrijk?

De populariteit van de Britse monarchie daalt misschien onder jongeren, maar oudere Britten blijven de meerwaarde van een monarchie toch wel inzien, merkt Evers op: "De monarchie is natuurlijk meer dan alleen Charles en Camilla."

"William en Kate zijn nog steeds heel populair en worden misschien nog wel steeds populairder. Zij trekken ook wel een groep jongeren. Harry en Meghan daarentegen doen misschien wel wat schade toe aan de monarchie. Samenvattend is er een grote groep die het allemaal wel best vindt. Jongeren zijn kritischer en vinden een koningshuis niet meer van deze tijd."