Houtrook is een 'onzichtbare ziekmaker', maar of een stookalert de oplossing biedt is de vraag

Het zogenaamde 'stookalert' gaat op 1 november in. Deze melding waarschuwt op welke momenten het voor de gezondheid slecht is kachels en haarden aan te steken. Het alert draagt bij aan bewustwording, maar critici vinden het nog te mager.

De overheid moet meer doen, stelt de Stichting Nederlandse Haarden- en Kachelbranche (NHK). Alleen een stookalert is niet voldoende. Het Longfonds vindt vooral bewustwording creëren heel belangrijk. Veel mensen met longziekten hebben het regelmatig benauwd als gevolg van houtrook: "Er zijn zelfs mensen die naar het Waddengebied, Zeeland of zelfs het buitenland vluchten, omdat er in hun buurt hout gestookt wordt."

Soms een week uit de roulatie

Anne Leendertse is een van de Nederlanders die ten einde raad naar het buitenland vluchtte om letterlijk wat lucht te krijgen: "Ik heb astma en rond deze tijd van het jaar begint de ellende. Soms ben ik een week uit de roulatie." Daarom heeft ze nu thuis diverse apparatuur, zoals een luchtfilter, dat ervoor kan zorgen dat het probleem wordt verzacht.

Om echt op te knappen ging ze vorig jaar naar Davos, in Zwitserland, en dat bood uitkomst: "Een week voor vertrek naar Davos liep ik met een rollator naar de brievenbus. Na 1,5 week in Davos ben ik zoveel opgeknapt dat ik een wandeling van 3 kilometer heb gemaakt. Dat is echt heel wonderlijk."

Eisenpakket voor kachels

Gert Kooij van de NHK vindt het stookalert een goed initiatief voor de bewustwording, maar het komt volgens hem wel erg laat: "Wij hebben dit in 2000 al voorgesteld. Wij vinden dat overheid te lang onduidelijkheid is geweest. Bovendien hebben wij al jaren een eigen stookalert."

Volgens Kooij is er meer behoefte aan een duidelijk kader. Daarom stelt hij een eisenpakket voor: "Kachels moeten gecertificeerd zijn. Ook moet er een verbod komen op het verkoop van tweedehands oude kachels, bijvoorbeeld op Marktplaats. We vermoeden dat dit soort verkoop zal toenemen nu er vanaf volgend jaar EcoDesign-richtlijnen voor kachels gelden, dan zullen mensen die gaan kopen en hun oude gaan verkopen."

Ter sprake brengen in de buurt

Anne Leendertse is dolblij dat ze zo opknapte van de frisse lucht in het buitenland. Maar thuisgekomen brak een nieuwe periode van ellende aan. Terug naar Davos zou haar helpen, maar Utrecht voelt toch als haar thuis. "Hier heb ik mijn gezin en ik houd ervan om in de stad te wonen."

Gelukkig vond ze steun bij haar familie, maar ook haar buurman houdt nu rekening met haar. "Tijdens een borrel bracht ik het probleem ter sprake om bewustwording te creëren. Iemand liet weten dat hij gewoon hout blijft stoken. Toch is er ook een buurman die voor mij hiermee is gestopt en dat vind ik geweldig."

'Onzichtbare ziektemaker'

Directeur Michael Rutgers van het Longfonds vindt het goed dat Anne haar buurt heeft verteld dat ze last heeft van houtrook. Hij vindt bewustwording creëren rond deze onzichtbare ziektemaker belangrijk: "1,2 miljoen Nederlanders hebben last van een longziekte. Deze mensen hebben het regelmatig benauwd door houtrook."

"Ik denk dat we met zijn allen hieraan moeten werken. Dus we moeten weten dat er rotzooi in de lucht zit, waar we ziek van worden en dat dit deels wordt veroorzaakt door het stoken van hout. Voorlichtingen kunnen bewustwording creëren en dan kunnen we samen tot oplossingen komen", zegt Rutgers.