Hoe Oekraïne zeedrones inzet als nieuw wapen in de oorlog met Rusland

Oekraïne zet een nieuw wapen in tegen de Russen: de zeedrone. De afgelopen dagen sloegen ze er al twee keer mee toe. "Laat zien dat de Russen niet de baas zijn op de Zwarte Zee."

Afgelopen nacht raakte een Russische olietanker beschadigd door zo'n zeedrone. De tanker lag in de Straat van Kertsj, tussen de Krim en Rusland. Een dag eerder was in Novorossiejsk, een havenstad aan de Zwarte Zee, een Russisch oorlogsschip het doelwit.

Nieuw wapen

Dat zeedrones worden gebruikt als wapen in een oorlog is nieuw, volgens oud-luitenant-kolonel en defensiespecialist Patrick Bolder van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS). "Ze worden al wel langer gebruikt, ook door de Nederlandse marine, maar met een ander doel: het opsporen van mijnen op de zeebodem."

Verbaasd is Bolder niet over deze ontwikkeling: "Deze oorlog - en eigenlijk elke oorlog - is een katalysator voor innovaties. Bestaande technieken worden op een nieuwe manier ingezet. En er worden nieuwe technieken ontwikkeld, omdat daar op dat moment een operationele behoefte aan is."

Snel, maar kwetsbaar

Aan zeedrones zitten voor- en nadelen, zegt Bolder. "Ze zijn klein en snel. Daardoor is de drone moeilijk te zien in het water, zeker als de zee wat ruwer is. Daarnaast breng je je personeel niet in gevaar. Het nadeel is dat de verbinding wat kwetsbaar is", zegt de defensiespecialist.

"Als de satellietverbinding uitvalt, ben je ook de besturing kwijt. Daarnaast zit er geen pantserlaag om het vaartuig, waardoor kogels van de vijand er makkelijk doorheen kunnen boren."

Netten om drones tegen te houden

Bolder ziet dat de Russen zich op verschillende manieren proberen te wapenen tegen aanvallen met zeedrones. "Zo hebben ze rond de haven van Sebastopol (havenstad op de Krim aan de Zwarte Zee, red.) netten gespannen in het water. Zodat de drones er niet doorheen kunnen."

Datzelfde gebeurt nu rond de Krimburg. "Maar specifieke wapens zijn nog niet uitgevonden tegen dit soort dreigingen."

'Geloof maar niet dat je veilig bent'

Dat de zeedrone, die 2 dagen geleden explodeerde in Novorossiejsk uit Odessa kwam en dus ongeveer 700 kilometer kon afleggen, noemt Bolder een 'knappe prestatie'. "Ook omdat ze dit ongezien hebben kunnen doen."

Het betekent volgens hem 'dat de Russen niet de baas zijn op de Zwarte Zee'. "De Oekraïners zenden hiermee twee boodschappen richting de Russen. Ten eerste: geloof maar niet dat je ergens veilig bent voor ons. En ten tweede: geloof maar niet dat je de Zwarte Zee kunt beheersen."

Geen behoefte bij de Russen

Waar Oekraïne inzet op aanvallen, de logistiek verstoren, houdt Rusland zich voornamelijk bezig met het behouden van terrein, vertelt Bolder. Dat doen ze zowel op land als in het water met mijnen. "Maar een zeedrone is zo klein, dat de kans dat ze op zeemijn vaart nihil is", vertelt Bolder.

Hij verwacht niet dat de Russen snel naar zeedrones zullen grijpen. "Die hebben daar niet zo'n behoefte aan. Oekraïne heeft geen marinevloot van betekenis. Er valt weinig aan te vallen op zee."

'Grote klap voor Rusland'

Of de Oekraïense aanvallen met zeedrones werkelijk impact hebben op het militaire systeem van Rusland? "In het grotere geheel zijn het speldenprikjes, maar wel hele gevoelige", denkt de defensiespecialist.

"Het schip dat gisteren werd geraakt werd gebruikt als transportschip tussen Rusland en de Krim, omdat het wegdek gerepareerd wordt sinds de aanslag van 17 juli. De Krimbrug is deels onbegaanbaar. "Dus wat dat betreft is dit wel weer een grote klap voor Rusland."

Angst creëren

De grootste impact van de aanvallen met zeedrones zit 'm volgens Bolder in het verrassingselement. "Oekraïne toont hiermee aan dat ze op ieder moment Rusland kunnen treffen, dat ze de (militaire) kunnen doorbreken."

"Daarmee creëren ze angst bij de Russische troepen en dat is precies waar ze op uit zijn.