'Hoe kan een parlement honderden kilometers verder mij vertegenwoordigen?' Deze jongeren willen dat Schotland onafhankelijk wordt

Een onafhankelijk Schotland. Sinds de brexit is het de wens van veel jonge Schotten. Vandaag zijn er verkiezingen en kan die droom een stap dichterbij komen. De nationalisten koersen af op een overwinning, mede dankzij de steun van deze nieuwe generatie.

Steven Campbell is een van de vele jongeren die zich inzet voor de campagne van de nationalisten. "Ik had niet gedacht dat ik dit ooit zou doen, maar hier sta ik toch echt. Te knokken voor onze onafhankelijkheid", vertelt hij terwijl hij flyers voor de Schotse nationale partij in brievenbussen duwt.

'Een parlement op honderden kilometers afstand vertegenwoordigt mij niet'

"Als ik op tv naar het parlement in Londen kijk, dan vraag ik me echt af hoe die mensen daar, op honderden kilometers afstand, in hemelsnaam mij als burger vertegenwoordigen. Om een voorbeeld te geven: de stad Londen heeft meer parlementsleden dan heel Schotland. Dat klopt niet in mijn ogen."

In zijn stad Edinburgh belt Steven aan bij tientallen flatgebouwen en probeert hij zoveel mogelijk kiezers te overtuigen, in de hoop dat het uiteindelijk zal leiden tot een weg naar onafhankelijkheid. "Dat ik dit nu vandaag doe komt allemaal door de brexit, die heeft dit allemaal aangewakkerd en niet alleen bij mij, maar bij veel meer jongeren."

Nieuw referendum lonkt

Sinds de brexit officieel van kracht is, lijkt het ongenoegen over de regering in Westminster alleen maar verder te zijn toegenomen. Steeds meer Schotten vragen zich af of ze niet beter af zijn als onafhankelijk land, dat mogelijk ook weer deel kan uitmaken van de Europese Unie.

Volgens Steven is het vooral vanwege de brexit en de pandemie dat jongeren zich hier nog meer bewust van zijn geworden. "We zijn nu eigenlijk gedwongen om aandacht te besteden aan de politiek. Meer dan ooit. En daarom voelen we nu ook zo sterk dat dit niet klopt. Westminster is in mijn ogen een soort privéclub van chique heren, daar kunnen wij ons absoluut niet mee identificeren in Schotland."

Tegen de brexit

Ook Jamie MacLaughlan deelt die mening. Hij studeert natuurkunde in Edinburgh en ging onlangs nog op uitwisseling naar Utrecht, als onderdeel van het Erasmus-programma van de Europese Unie. "Ik denk dat het neerkomt op vertrouwen. Veel jongeren hier vertrouwen de Schotse regering en niet de regering in Westminster", zegt hij.

In 2014 spraken de Schotten zich al eerder uit over de kwestie. Tijdens een referendum koos toen een nipte meerderheid ervoor om bij het Verenigd Koninkrijk te blijven. Maar: dat was nog voor het brexit-tijdperk. In 2016 stemde een ruime meerderheid in Schotland tegen die brexit, maar dat was niet genoeg om het tij in het Verenigd Koninkrijk te keren.

Nationalisten aan kop

Sturgeon is naast premier ook leider van de nationalisten (de SNP, de Schotse Nationale Partij) en onverminderd populair. Veel Schotten roemen haar om haar corona-aanpak. De nationalisten gaan dan ook aan kop in alle peilingen.

Ook al staat de onafhankelijkheidskwestie officieel niet op het stembiljet, indirect is het wel de inzet van de regionale verkiezingen van vandaag. Als Sturgeon de huidige voorspellingen ook echt weet te verzilveren in een overwinning lijkt een volksreferendum over een mogelijk vertrek uit het Verenigd Koninkrijk onomkeerbaar.

Britse eenheid onder druk

In het post-brexit-tijdperk lijkt de Britse unie te wankelen op zijn grondvesten. Niet alleen gaan er stemmen op in Schotland om zich uit te spreken over onafhankelijkheid, ook de Noord-Ieren flirten met dat idee. Uit een recente peiling komt naar voren dat 51 procent van de Noord-Ierse bevolking binnen 5 jaar wil stemmen over een hereniging met Ierland.

En ook in Wales, waar de onafhankelijkheidsbeweging altijd heel klein was, lijken steeds meer inwoners te porren voor onafhankelijkheid. Opiniepeilers spreken zelfs van een spectaculaire stijging. Uit een recente peiling is naar voren gekomen dat 39 procent van de ondervraagden inmiddels een voorstander is van een onafhankelijk Wales.

Johnson wil er niks van weten

Maar om zo'n referendum te organiseren is wel toestemming nodig vanuit Londen. En de kans dat die er komt, lijkt nihil. De regering Johnson heeft al laten weten dat een dergelijk verzoek van de Schotse regering direct zal worden afgewezen.

Wat er dan gaat gebeuren? "Dat is nog onduidelijk, we zijn op onontgonnen terrein. De Schotse regering kan naar het Hooggerechtshof stappen als Johnson inderdaad voet bij stuk gaat houden", zegt Rem Korteweg van Instituut Clingendael. "De komende jaren zal deze Schotse kwestie blijven terugkomen. Dit zal een probleem worden voor de regering Johnson."

Rotsvast vertrouwen

Voor Steven Campbell is er geen twijfel over mogelijk. "Ik denk niet dat het aan Londen of aan Boris Johnson is om te beslissen wat de inwoners van Schotland willen. Ik denk dat het aan de Schotten is om op te staan voor wat van ons is en voor onze rechten. Ik ben er dan ook zeker van dat ik de onafhankelijkheid nog mee ga maken in mijn leven."

Ook student Jamie denkt er zo over. "Ik denk dat Boris Johnson geen keuze heeft. Als hij het zal verbieden, dan zal dat pas echt voor onrust zorgen. Dan zal het kamp dat voor onafhankelijkheid is alleen nog maar groter worden, denk ik." Hij heeft er een rotsvast vertrouwen in dat Schotland in de komende jaren onafhankelijk zal gaan worden. "Als ik kijk naar het sentiment onder jongeren, dan denk ik absoluut dat het gaat gebeuren."