Hoe bestrijd je kansenongelijkheid in het onderwijs? Deze school schafte huiswerk af

Eenderde van de middelbare scholieren gaat buiten school naar bijles, examentraining of huiswerkbegeleiding. Veel van die klasjes zijn duur en dat leidt tot kansenongelijkheid. Minister Slob wil die ongelijkheid bestrijden.

Uit nieuw onderzoek in opdracht van het ministerie van Onderwijs blijkt dat vorig schooljaar eenderde van de middelbare scholieren na de lestijd huiswerkbegeleiding, examentraining of bijles volgde. Die bijscholing kost vaak honderden euro's per kind. Gezamenlijk gaven de ouders van middelbare scholieren in het schooljaar 2018/2019 zo'n 200 miljoen uit.

Slob: 'Niet acceptabel'

Minister Slob kan ouders niet verbieden om hun kinderen bij te spijkeren. Wel wil hij grenzen stellen aan de ruimte die commerciële partijen krijgen om bijles binnen de muren van een reguliere school te verzorgen. "Wij constateren dat ze binnen school ruimtes krijgen, om kinderen aanvullend onderwijs te geven, waar de school soms ook naar doorverwijst. Dan wordt het heel erg spannend. Want als dat betekent dat daardoor kinderen uitgesloten worden, en dat het ook een taak is die gewoon bij de school hoort, dan vind ik dat niet acceptabel", zegt hij.

De minister sluit wettelijke maatregelen niet uit: "Ik ga hier met de schoolbesturen over spreken, en zal bezien of we hierover goede afspraken kunnen maken, of dat we wettelijk iets zullen moeten gaan regelen. We willen niet dat de kansenongelijkheid wordt bevorderd."

SP: Kwaliteit van onderwijs schiet tekort

Volgens SP-Tweede Kamerlid Peter Kwint is het hoog tijd dat de minister in actie komt. Hij noemt het opvallend, dat er vooral veel wordt bijgespijkerd in regio's waar ook het lerarentekort het grootst is.

"Dat speelt in het basisonderwijs, maar ook in het voortgezet onderwijs zie je steeds meer tekort-vakken. Dan denken ouders op een gegeven moment: 'dan ga ik het wel ergens anders halen'", zegt Kwint.

Een school zonder huiswerk

De Haemstede-Barger Mavo werd 2 jaar geleden een huiswerkvrije school. Directeur Mattie Smits-Jansen: "We zagen dat er steeds meer ongelijkheid ontstond in de kansen voor leerlingen om hun diploma te halen. Omdat er ouders waren die wel dure huiswerkklas extern konden inhuren en ouders die dat niet konden." En dus werd het rooster omgegooid. De dag begint en eindigt met flexuren. Daarin kunnen de leerlingen samen op school huiswerk maken, leren of extra begeleiding krijgen voor een bepaald vak.

Voordat deze school huiswerkvrij was, volgde zeker 35 procent van de leerlingen na school nog dure bijlessen of huiswerkbegeleiding. Nu doet geen kind dat meer, want alles gebeurt op school. De schooldagen van de leerlingen zijn iets langer, maar zitten nooit langer dan tot 15:45 op school. Op school wordt in principe ook geleerd voor tentamens.

Studiebol

De leerlingen zijn enthousiast: "Ik was vroeger best wel waardeloos in huiswerk, omdat ik liever wilde sporten of wat met vrienden wilde doen", zegt Riven. "Nu heb ik mijn huiswerk altijd af en vaak werk ik zelfs vooruit. Ik ben een soort studiebol geworden, met plezier erin."

Ook Cilke is blij: "Ik vind het echt heel fijn. Als ik thuiskom, heb ik echt nog heel weinig te doen. Ik maak alles op school. Ik doe ook aan dansen en dan zeggen andere kinderen na de les: 'Ik moet nog zoveel leren', en dat heb ik bijna nooit."

Geen ruzie thuis

Het bevalt erg goed, vertelt Smits-Jansen: "Sowieso is het docententeam heel enthousiast, omdat je op een andere manier je lessen vorm kan geven. Je kijkt meer naar de leerdoelen van de leerlingen en richt de lessen zo in."

Ook zien zij enthousiasme bij leerlingen. "Als ze de school uitlopen, hoeven ze niet meer aan hun huiswerk te denken, want het is al gedaan", vertelt de directeur. Ook de ouders hebben niks te klagen: "We horen van ouders: 'Het is heel fijn. We hoeven thuis geen ruzie te maken over het feit of kind wel of niet huiswerk heeft gemaakt'."