Grote opwinding bij veel verkiezingsvolgers: in de peilingen na de Republikeinse conventie heeft John McCain een inhaalslag gemaakt en passeert zelfs Barack Obama. Goed, de verschillen zijn klein, maar heeft Obama niet al maanden voor gestaan op McCain? Nou dan. Dan is nu de omslag ingezet. Kijk alleen maar naar de hoeveelheid blanke vrouwen die overgestapt zijn van Obama naar McCain.
Het klinkt inderdaad allemaal een beetje zorgwekkend. Maar er kan echt nog zoveel gebeuren. Er is gewoon geen reden om als Obama-supporter in paniek te raken of om als McCain-supporter maar vast de champagne in te slaan. Omgekeerd overigens ook niet.
1. de verkiezingen zijn op een week na twee maanden van ons verwijderd. De eerste bewegingen in de landelijke strijd zijn gemaakt, maar er zullen nog tv-spotjes volgen, vier debatten en als we als liefhebbers een beetje mazzel hebben, blunders of briljante momenten. De stand in de peilingen (u weet inmiddels ook dat geen peiling dezelfde stand heeft) zegt op dit moment niets. Het gros van de Amerikanen heeft nog helemaal geen tijd gehad om zich echt in de kandidaten te verdiepen.
2. De peilingen die nu in het nieuws komen, zijn landelijke peilingen. Leuk, maar daar hebben we niks aan. We willen peilingen in staten, en dan het liefst in battleground states. Dat zijn de staten waarin de verkiezingen beslist gaan worden. De Florida's, Ohio's, Michigans en Pennsylvania's bijvoorbeeld. In 2000 haalde Al Gore de meeste stemmen. Even los van de nog steeds niet geluwde woordenstrijd over de uitslag in Florida: die popular vote deed er niet toe. De strijd ging om de meeste kiesmannen, de electoral vote. Websites die de peilingen in de verschillende staten bijhouden. Laten allemaal een virtueel ruime voorsprong voor Obama zien. Laat u zich dus niet teveel afleiden van de landelijke peilingen.
3. Vrouwen lijken dus opeens McCain ontdekt te hebben. Of, zoals iedereen meteen zal roepen, Sarah Palin. Blanke vrouwen althans, want in een recente peiling van ABC News blijken zij opeens met 12 procent verschil McCain te steunen, terwijl voor de Republikeinse conventie Obama met 8 procent verschil hun steun kreeg. Maar klopt dat wel? Ik ken de details van de peiling niet, maar het kan heel goed zijn dat het helemaal niet de voormalige Clinton-stemmers waren die nu opeens op McCain stemmen. Misschien zijn het vouwen die bij een vorige peiling nog "weet niet/geen mening" stemden. Misschien zijn het inderdaad vrouwen die op de ticket met een vrouwelijke vice-presidentskandidaat stemmen, puur en alleen omdat ze een vrouw is. Maar houdt McCain die vrouwen? Of gaan die inzien dat als McCain als president twee rechters in het hooggerechtshof mag benoemen, er wel eens belangrijke emancipatoire wetgeving teruggedraaid kan worden. En als Obama zijn werk goed doet, dan zal hij de kiezers er meer dan eens op wijzen wat het risico van hun stem op McCain-Palin is.
4. De debatten komen er nog aan. Traditioneel een moment voor veel kiezers om in te schakelen. En er kan van alles gebeuren tijdens debatten. Zo verklaarde Gerald Ford in 1974 dat Polen helemaal niet in de invloedssfeer van de Sovjet-Unie lag. Jimmy Carter durfde het schot voor open doel nauwelijks in te schieten, maar het bleek niet eens nodig. In 1988 Was vice-presidentskandidaat Dan Quayle zo onverstandig om zichzelf te vergelijken met John F. Kennedy. De Democratische VP, Lloyd Bentsen, haalde Quayle ongenadig onderuit en wat bleek: een weinig competente vice-presidentskandidaat hinderde de uiteindelijke overwinning van George Bush sr. niet in het minst. Dus we kunnen concluderen dat we ons tijdens de debatten niet eens kunnen vastklampen aan ogenschijnlijke zekerheden of debatwinnaars. Laat staan dat we grote waarde moeten hechten aan de peilingen na afloop.
En dus is er maar één conclusie mogelijk: het is spannend, spannend, spannend, maar we weten op dit moment alleen de tussenstand. De tweede helft is nog maar net begonnen.
Historicus Marc van Gestel schrijft sinds 2003 elke werkdag aan zijn weblog over de Amerikaanse presidentsverkiezingen vol: www.amerikalog.com
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.